Πριν από μια περίοδο 10 ετών ακούστηκε ιδιαίτερα έντονα το όνομα μιας τροφής που αν & φυτικής προέλευσης μπορούσε να συναγωνισθεί σχεδόν εφάμιλλα την "παντοκρατορία" των ζωικών τροφών όσον αφορά την υψηλή βιολογικής αξία πρωτεΐνη τους: η Σόγια.
Είναι το μόνο φυτικό προϊόν που δεν υπολείπεται σε κανένα απαραίτητο αμινοξύ ακριβώς όπως η πρωτεΐνη από τα προϊόντα ζωικής προέλευσης.

Η σόγια πρωτοεμφανίστηκε στην Κίνα, μετά έκανε την εμφάνιση της στην Κορέα, την Ιαπωνία & την Νοτιοανατολική Ασία. Σε ορισμένες χώρες σήμερα αποτελεί την κύρια τροφή τους όπου στην Ιαπωνία που καταναλώνουν 25 kg / χρόνο / άτομο. Το 50 % της παγκόσμιας παραγωγής γίνεται στις ΗΠΑ, εκ των οποίων το 1/3 εξάγεται στην Ιαπωνία. Με μεγάλη διαφορά όσον αφορά την παραγωγή ακολουθεί η Βραζιλία όπου εκεί γίνεται το 20 % της παγκόσμιας παραγωγής.

Τελευταία χρόνια η σόγια έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων μια που φαίνεται πως η κατανάλωσή της σχετίζεται με μειωμένα περιστατικά καρκίνου όπως μαστού & προστάτη. Πέρα όμως από τις αντικαρκινικές της ιδιότητες, ορισμένες έρευνες που είδαν το φως της δημοσιότητας πρόσφατα δείχνουν πως η κατανάλωση σόγιας μειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Επίσης σύγχρονες μελέτες δείχνουν πως η σόγια μειώνει την απέκκριση ουρίας & κρεατινινης σε μη ινσουλινοεξαρτώμενους διαβητικούς, καθιστώντας την έτσι προτεινόμενο τρόφιμο γι' αυτούς.

Αυτό όμως που επικεντρώνει το ενδιαφέρον του ιατρικού κόσμου είναι η συσχέτιση της σόγιας με το φαινόμενο της οστεοπόρωσης. Είναι γνωστό πώς η οστεοπόρωση σχετίζεται με την αυξημένη απομάκρυνση ασβεστίου από τα οστά καθώς & με την αυξημένη απέκκριση ασβεστίου από τα ούρα. Έτσι για παράδειγμα η μεγάλη κατανάλωση ασβεστίου από τα ούρα συντείνοντας εν μέρη στο φαινόμενο της οστεοπόρωσης. Επίσης είναι γνωστό πως μετά την εμμηνόπαυση έχουμε αυξημένα περιστατικά οστεοπόρωσης επειδή παύουν να εκκρίνονται τα οιστρογόνα που συγκρατούν το ασβέστιο στα οστά.

Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει πως η σόγια έχει δράση προστατευτική όσον αφορά το φαινόμενο της οστεοπόρωσης. Συγκεκριμένα έχει αποδειχθεί πως η απέκκριση ασβεστίου όταν καταναλώνουμε κρέας ή ψάρι είναι 150 mgr. ./ ημέρα, ενώ όταν καταναλώνεται ίση ποσότητα πρωτείνης που προέρχεται όμως αποκλειστικά από την σόγια η απέκκριση είναι μόνο 103 mgr. ./ ημέρα. Το γεγονός αυτό φανερώνει πως αντίθετα με την πρωτείνη ζωικής προέλευσης, η σόγια αν & ισότιμη όσον αφορά την βιολογική της αξία δεν έχει αρνητικές επιδράσεις στην απομάκρυνση του ασβεστίου, διατηρώντας έτσι περισσότερο σταθερά τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα. Για να καλύψει ο οργανισμός την απότομη μείωση του ασβεστίου στο αίμα που συμβαίνει με την κατανάλωση πρωτείνη ζωικής προέλευσης, χρησιμοποιεί το ασβέστιο από τις αποθήκες του που είναι τα οστά. Σταδιακά το φαινόμενο αυτό οδηγεί σε οστεοπόρωση. Η πρόσληψη της σόγιας λοιπόν με την μείωση της έκτασης αυτού του μηχανισμού συμβάλλει στην μειωμένη απομάκρυνση ασβεστίου από τα οστά.

Ταυτόχρονα η σόγια είναι γνωστό πως περιέχει σημαντική ποσότητα & αξιόλογη ποιότητα φυτοχημικών ουσιών : συστατικών δηλαδή που δεν είναι ούτε βιταμίνες, ούτε ιχνοστοιχεία, συναντώνται μόνο στα φυτά & έχουν άμεση επίδραση στην υγεία μας. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φυτοχημικά συστατικά είναι η γενιστείνη ένα ισοφλαβονοειδές με δράση όμοια με αυτή των ιστογόνων, δηλαδή μειώνει τον βαθμό απομάκρυνσης του ασβεστίου από τα οστά. Γνωρίζουμε πως η οστεοπόρωση είναι ιδιαίτερα έντονη μετά την εμμηνόπαυση στις γυναίκες & αυτό γιατί διακόπτεται η παραγωγή των οιστρογόνων. Η σόγια λοιπόν μειώνοντας την δράση του ενζύμου κινάση της τυροσίνης που βρίσκεται στους οστεοκλάστες συμβάλλει με αυτό τον τρόπο στην απομάκρυνση του ασβεστίου αντικαθιστώντας κατά κάποιο τρόπο την δράση των οιστρογόνων.

Είναι φανερό λοιπόν πως η σόγια αν & δεν αποτελεί ένα από τα κυριότερα τρόφιμα του διαιτολογίου μας έχει αρκετές ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία μας. Γεγονός που έχει γίνει αντιληπτό σε άλλες μέρες του κόσμου όπου η κατανάλωσή της είναι ιδιαίτερα αυξημένη. Αυτό όμως δεν σημαίνει πώς εμείς οι Έλληνες πρέπει να απαρνηθούμε τον παραδοσιακό μεσογειακό τρόπο διατροφής μας, καταναλώνοντας υπερβολικές ποσότητες σόγιας. Στα πλαίσια μιάς πιο υγιεινής πρότασης διατροφής θα μπορούσε να είναι η αντικατάσταση της συχνής κατανάλωσης κρέατος με ένα ισάξιο πρωτεϊνικά γεύμα σόγιας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Οι επιπλοκές στην εγκυμοσύνη είναι πιθανόν να αυξάνουν τους κινδύνους υγείας για δεκαετίες [μελέτη]
Ανακαλύφθηκε νέα λειτουργία του βλεφαρίσματος
Κέρδη μεγαλύτερα από τις προβλέψεις για την Johnson & Johnson