Της Σοφίας Νέτα

Χειρότερη υγεία και μικρότερο προσδόκιμο επιβίωσης ενδέχεται να έχει η επόμενη γενιά! Για πρώτη φορά από τον 19ο αιώνα, αντιμετωπίζουμε το ενδεχόμενο η επόμενη γενιά να έχει χειρότερη υγεία και μικρότερο προσδόκιμο επιβίωσης από τη δική μας, παρά τις προόδους της Ιατρικής.

Η υιοθέτηση ανθυγιεινών διατροφικών προτύπων, η ραγδαία αύξηση της συχνότητας της παχυσαρκίας και του σακχαρώδους διαβήτη και ο περιορισμός της φυσικής δραστηριότητας είναι οι κυριότερες αιτίες για την επαπειλούμενη επιδημία καρδιαγγειακών νοσημάτων πουίσως οδηγήσουν στην επιδείνωση της υγείας της επόμενης γενιάς, αλλά και στη μείωση του μέσου όρου ζωής...

Οι θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν σήμερα την μάστιγα της σύγχρονης κοινωνίας, καθώς σημειώθηκαν17.000.000 θάνατοι το 2002 με προοπτική το 2020 να υπερβαίνουν τους 20.000.000. Η αρτηριακή υπέρταση, λόγω της συχνότητας, (20% των ενηλίκων παγκοσμίως), παραμένει βασικός παράγων και είναι επιτακτική η αποτελεσματική αντιμετώπισή της σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους παράγοντες κινδύνου.

Η παρουσία της αυξάνει στο διπλάσιο την εμφάνιση στεφανιαίων επεισοδίων, τριπλασιάζει τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και τετραπλασιάζει την εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας.

Τα παραπάνω επισημάνθηκαν σε χθεσινή συνέντευξη τύπου που δόθηκε με αφορμή το22οΔιεθνές Συνέδριο Κλινικής Καρδιολογίας που αρχίζει τις εργασίες του στις 12 του μήνα στο ξενοδοχείο ‘Κάραβελ’ στην Αθήνα και διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας.

Στο φετινό συνέδριο θα έχουμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε για την μεγίστη σημασία της πρόληψης, ενώ 30 κορυφαίοι Έλληνες και 25 Ευρωπαίοι και Αμερικανοί επιστήμονες θ’ αναλύσουν την ανησυχητική εξέλιξη των επιδημιολογικών δεδομένων των καρδιαγγειακών νοσημάτων στην Ευρώπη.

Χθες, ειδικά για την αυξημένη πίεση, ο Βασίλειος Βοττέας, Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Λαϊκού Νοσοκομείου, σημείωσε ότι στόχος της σύγχρονης αντιϋπερταστικής αγωγής δεν είναι μόνο η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, αλλά η επιλογή νεότερων φαρμάκων και φαρμακευτικών συνδυασμών με πλειοτρόπες δράσεις (δηλ.

όφελος πέραν της μείωσης της αρτηριακής πίεσης) που έχουν σκοπό την προστασία οργάνων-στόχων (καρδιά, εγκέφαλος, νεφρά) με δράση αντιφλεγμονώδη και σταθεροποιητικές ιδιότητες στο τοίχωμα των αγγείων.

Για το κάπνισμα και την καρδιαγγειακή νόσομίλησε ο Ευάγγελος Παπαστεριάδης, Διευθυντής του Α’ Καρδιολογικού Τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας. Το κάπνισμα ευθύνεται για περισσότερους από 400.000 θανάτους ετησίως στις Η.Π.Α.

Από αυτούς του θανάτους το 30-40% είναι καρδιακής αιτιολογίας και επιπρόσθετα ένα άλλο 8% οφείλεται στο παθητικό κάπνισμα. Οι σχετικές μελέτες έδειξαν ότι ένας ο οποίος καπνίζει 20 ή περισσότερα τσιγάρα ημερησίως έχει 2πλάσια ή 3πλάσια πιθανότητα προσβολής των στεφανιαίων αρτηριών από έναν μη καπνιστή με τάση αύξησης ανάλογη με τον αριθμό των τσιγάρων.

Πέραν του εμφράγματος, το κάπνισμα προκαλεί αύξηση των αιφνίδιων θανάτων, του ανευρύσματος της αορτής, της περιφερειακής αγγειοπάθειας και του ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ενδοκρανιακή ή υπαραχνοειδής αιμορραγία).

Η διακοπή του καπνίσματος απεδείχθη ότι ελαττώνει τη θνησιμότητα κατά 36% σε όσους το επιτυγχάνουν. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο ρόλο του σακχαρώδη διαβήτη, που έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας, λόγω του υψηλού ποσοστού παχύσαρκων και διαβητικών.

Οι διαβητικοί ασθενείς έχουν διπλάσια έως οκταπλάσια πιθανότητα να νοσήσουν από το καρδιαγγειακό σύστημα σε σχέση με τους μη διαβητικούς. Τα τρία τέταρτα των θανάτων των διαβητικών είναι από στεφανιαία νόσο. Η προσβολή του καρδιαγγειακού συστήματος στους διαβητικούς απεδείχθη ότι αρχίζει πολύ πριν ο σακχαρώδης διαβήτης διαγνωστεί κλινικά.


Στο ρόλο του μεταβολικού συνδρόμου, δηλαδή της νόσου της καλοπέρασης και των νέων φαρμάκων αναφέρθηκε ο κ. Δημήτρης Ρίχτερ, Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών. Στην εποχή της καθιστικής ζωής και της έλλειψης σωματικής άσκησης, ο επιπολασμός του μεταβολικού συνδρόμου αυξάνεται συνεχώς, δίνοντας ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην αύξηση της HDL (της λεγόμενης καλής χοληστερίνης), στόχο που αποτελεί αυτή τη στιγμή αντικείμενο έρευνας για πολλαπλά νέα φάρμακα.

Μολονότι σήμερα έχουμε πολλά περιθώρια να μειώσουμε την LDL (την κακή χοληστερίνη) σε πολύ μεγάλο βαθμό, η HDL είναι σημαντικά πιο πολύπλοκη, και δεν έχουμε ακόμη φάρμακα που να την αυξάνουν πάνω από 30-35%.

Στόχος μας, τόνισε, είναι να επιτύχουμε όσο το δυνατόν σημαντικότερη αλλαγή τρόπου ζωής στους ασθενείς με χαμηλή HDL, δηλ. διακοπή καπνίσματος, απώλεια βάρους και καθημερινή σωματική άσκηση και όταν ο συνδυασμός αυτός δεν είναι αρκετός να προσφύγουμε στη προσθήκη φαρμακευτικής αγωγής όπως νιασίνη, φιβράτες, στατίνες και αναστολείς των καναβινοιδών υποδοχέων.


Στα συμπεράσματα που προέκυψαν κατά τον «Μήνα Ελέγχου Χοληστερόλης» αναφέρθηκε ο κ. Γεώργιος Ανδρικόπουλος Επιμελητής του Α’ Καρδιολογικού Τμήματος του Ευαγγελισμού, σε μια προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού για το ρόλο της υπερχοληστερολαιμίας και των λοιπών παραγόντων κινδύνου, που πραγματοποίησε το ΕΛΙΚΑΡ.

Ιατροί του Ιδρύματος εξέτασαν 30.000 άτομα που εθελοντικά προσήλθαν για εξέταση των επιπέδων χοληστερόλης. Με ανησυχία διαπιστώσαμε τη σταθερά υψηλή συχνότητα του καπνίσματος ιδίως μεταξύ των γυναικών, αλλά κυρίως τη μεγάλη αύξηση της παχυσαρκίας (υπέρβαροι 62%, παχύσαρκοι 19%) που συνοδεύεται από ανάλογη αύξηση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη (9,5%).

Τα ποσοστά αυτά είναι ιδιαίτερα υψηλά και απειλούν να καταστήσουν τη χώρα μας πρωταθλήτρια του καρδιαγγειακού κινδύνου στον Ευρωπαϊκό χώρο. Τα συμπεράσματα της προσπάθειας αυτής κρούουν μετ’ επιτάσεως τον κώδωνα του καρδιαγγειακού κινδύνου γιατί αποδεικνύουν ότι οι Έλληνες όχι μόνο βρίσκονται σε ιδιαίτερα υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο αλλά επιπλέον έχουν μια εντελώς στρεβλή άποψη για τον πραγματικό ρόλο των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου.


Αναφέρθηκε επίσης στην αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας, της ασθένειας που γνωρίζει μεγάλη αύξηση λόγω των δημογραφικών μεταβολών στις χώρες του Δυτικού κόσμου. Οι ηλεκτρικές θεραπείες της καρδιακής ανεπάρκειας έχουν πλέον εξελιχθεί και καθιερωθεί στην κλινική πράξη εφαρμοζόμενες ευρέως και στα μεγάλα κέντρα της χώρας μας.

Με αυτές όχι μόνο αποτρέπεται ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αλλά μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά η λειτουργία της πάσχουσας καρδιάς. Επιπλέον, η ανάπτυξη καινοτόμων θεραπευτικών μεθόδων όπως η ηλεκτροανατομική χαρτογράφηση επιτρέπει πλέον τη θεραπεία αρρυθμιών που παλαιότερα δεν μπορούσαμε να ελέγξουμε με σχετική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

Ο καθηγητής Παύλος Κ.Τούτουζας ανέφερε συμπεράσματα διεθνών συνεδρίων του 2007,όπου μεταξύ άλλωνυπογράμμισε ότι "στο οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου και την ασταθή στηθάγχη η αγγειοπλαστική υπερέχει της θρομβόλυσης και γενικά της φαρμακευτικής θεραπείας.

Συγκριτικά με τη θρομβόλυση κατά τις δυο-τρεις πρώτες ώρες του εμφράγματος η διάνοιξη της αρτηρίας με μπαλονάκι – στεντ συνοδεύεται από ταχύτερη υποχώρηση των συμπτωμάτων και λιγότερες επιπλοκές. Η θνησιμότητα κατά το οξύ έμφραγμα επίσης είναι μικρότερη (κάτω του 5%) με αγγειοπλαστική.


Σε σταθερή στηθάγχη οι οδηγίες περιλαμβάνουν φάρμακα, αγγειοπλαστική και εγχείρηση μπαϊπάς. Στην κρίση του ιατρού εναπόκειται να αποφασίσει αν θα συστήσει μόνο φάρμακα ή θα χρησιμοποιήσει και μία εκ των δύο επεμβάσεων, αγγειοπλαστική-στεντ ή μπαϊπάς.

Εάν οι κρίσεις είναι πολύ αραιές, επειδή ο πάσχων γνωρίζει πώς να τις αποφεύγει, μπορεί στην πράξη να έχει καλή ποιότητα ζωής και με τα φάρμακα που σταθεροποιούν τη στενωτική βλάβη να έχει και καλή πρόγνωση όσο και ο γενικός πληθυσμός.

Αυτό συνήθως συμβαίνει σε ηλικιωμένους οι οποίοι χωρίς επαγγελματικά βάρη πορεύονται με καλή ζωή.


Αντίθετα, εάν η σταθερή στηθάγχη στην πράξη προκαλεί αναπηρία διότι είναι σοβαρή και προκαλείται εύκολα με βάδισμα ολίγων μέτρων, ιδίως σε νέους ανθρώπους με πολλές ευθύνες, τότε αναμφίβολα η αγγειοπλαστική ή η εγχείρηση δίνουν ποιότητα ζωής και καθιστούν πάλι ελεύθερο και παραγωγικό τον πάσχοντα.

Λόγω του ελάχιστου τραυματισμού, προτιμάται η αγγειοπλαστική η οποία είναι αποτελεσματική, ιδίως σήμερα, ενώ η εγχείρηση μπαϊπάς συνιστάται σε νόσο του στελέχους και σε πολυαγγειακή νόσο όπου υπάρχει δυσκολία στη διάνοιξη ανώμαλων στενωτικών βλαβών.

Τα φάρμακα που εκλύουν τα στεντ έχουν δημιουργήσει την προσδοκία ότι σημαντικό μέρος ασθενών δεν χρειάζεται να υποβάλλονται σε καρδιοχειρουργική επέμβαση, με καλά αποτελέσματα.


Εννοείται ότι σε όλες τις περιπτώσεις με επεμβατική θεραπεία θα δοθούν τα φάρμακα ως ακριβώς γίνεται και χωρίς επέμβαση. Με τα φάρμακα επιδιώκεται η αναστολή της εξέλιξης της πάθησης, τόσο στις υπεύθυνες βλάβες της στηθάγχης και του εμφράγματος όσο και σε άλλα τμήματα αρτηριών όπου με το χρόνο συχνά εξελίσσεται η νόσος.

Τα φάρμακα σήμερα είναι αποτελεσματικά και σ’ αυτά περιλαμβάνονται τα αντιθρομβωτικά ασπιρίνη και κλοπιδογρέλη, οι στατίνες- οι οποίες πέραν της αντιχοληστεριναιμικής δράσης έχουν και άλλες θεραπευτικές ιδιότητες- οι α-ΜΕΑ που ευοδώνουν τη λειτουργία του ενδοθηλίου-έσω χιτώνα των αρτηριών και προστατεύουν από επεισόδια (Μελέτη COURAGE)".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Συνάντηση ΕΟΠΥΥ με Ελληνικό Σύλλογο Θαλασσαιμίας
Πότε σταματούν να μεγαλώνουν τα πόδια
Δήλωση Γεωργιάδη κατά την είσοδό του στο Άτυπο Συμβούλιο υπουργών Υγείας