Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη το 1ο Συνέδριο Mental Health Conference Health.

Στην εναρκτήρια ομιλία του 1ου Συνεδρίου Mental Health Conference Health στο ξενοδοχείο Divani Caravel, ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός τόνισε τα εξής:

Υπάρχει ανάγκη άμεσης υλοποίησης της τομεοποίησης της Ψυχικής Υγείας, αναφερόμενος στον επανασχεδιασμό δικτύων και τομέων ψυχικής υγείας στην επικράτεια.

Τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των κέντρων ψυχικής υγείας στην Περιφέρεια και στην αποκέντρωση της ψυχικής υγείας.

Σε κάθε γενικό νοσοκομείο θα υπάρχει τμήμα οξέων περιστατικών, καθώς, όπως υπογράμμισε, το πρόβλημα είναι τεράστιο, αφού μόνο με εισαγγελική εντολή χρειάζονται καθημερινά 52 κλίνες.

Στα μεσοπρόθεσμα σχέδια του υπουργείου, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας, περιλαμβάνεται η ίδρυση κινητών μονάδων ψυχικής υγείας για την περιφέρεια και η έμφαση στην αποασυλοποίηση με δημιουργία ειδικών δομών για την κοινότητα.

Η επικεφαλής του Τομέα Υγείας του ΟΟΣΑ Francesca Colombo, παρουσίασε τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του Οργανισμού σχετικά με το φορτίο των ψυχικών νοσημάτων για τα συστήματα υγείας, τις οικονομίες και τις κοινωνίες των χωρών- μελών του. Η κα. Francesca Colombo σημείωσε την σοβαρότητα της ψυχικής υγείας του ανθρώπου. Δυστυχώς όμως, τα ψυχικά νοσήματα είναι παραμελημένα και δεν χαίρουν της προσοχής που τους αρμόζει από τους αρμόδιους φορείς. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, το 25% του πληθυσμού των χωρών της Ε.Ε παρουσιάζει κάποια ψυχική διαταραχή ή κάποιες ήπιες ψυχικές διαταραχές. Δυστυχώς τα πρώτα περιστατικά εμφάνισης ψυχικών διαταραχών ξεκινούν στην ηλικία 15 ετών εξαιτίας του εφηβικού άγχους κα.

Είναι εντυπωσιακό ότι οι άνθρωποι με σοβαρές ασθένειες ζουν περίπου 20 χρόνια λιγότερο από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Και αυτό συμβαίνει όχι μόνο επειδή οδηγούνται στην αυτοκτονία, αλλά επειδή παρουσιάζουν και άλλα νοσήματα, όπως καρδιολογικά, διαβήτη κα. Η αύξηση των ψυχικών νοσημάτων έχει ένα κόστος της τάξεως του 4% για τις οικονομίες των χωρών του ΟΟΣΑ. Οι πόροι είναι περιορισμένοι. Δυστυχώς παρουσιάζεται το φαινόμενο της υποεπένδυσης στις υπηρεσίες υγείας. Οι άνθρωποι με ψυχικά νοσήματα είναι σε ποσοστό 70% λιγότερο παραγωγική στην εργασία τους, 2 στους 5 απουσιάζουν από την εργασία τους μέσα στο μήνα, ενώ 1 στους 2 από αυτούς έχουν κάποια σοβαρή ψυχική ασθένεια.

Τα θετικά στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι, το ποσοστό αυτοκτονιών πέφτει από το 1990. Στην Ελλάδα όμως παρουσιάζεται αύξηση του ποσοστού πολύ πριν την κρίση. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν αναφέρονται οι αυτοκτονίες λόγω στίγματος. Είναι σημαντικό να μετακινούμε τους ανθρώπους αυτούς στην κοινότητα. Τέλος, ένα επιπλέον θετικό στοιχείο είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί απευθύνονται στον παθολόγο τους για βοήθεια.

Τα αρνητικά στοιχεία αναφέρονται στην ελλιπή θεραπεία. Μόνο 1 στους 4 ανθρώπους παίρνουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι ο συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων. Υπάρχει κακών συντονισμός στο σύστημα υγείας, τα νοσοκομεία, τα κέντρα στέγασης, τις κοινωνικές υπηρεσίες κα. Ένα επιπλέον αρνητικό στοιχείο αναφέρει ότι υπάρχουν κενά στην πληροφόρηση των καταγεγραμμένων περιστατικών.

Στοιχεία έδειξαν ότι το ποσοστό ανεργίας μπορεί να επηρεάσει την αύξηση των ψυχικών νόσων. Οι επαγγελματίες αντιμετωπίζουν προβλήματα στην άσκηση του επαγγέλματός τους λόγω μείωσης του κόστους και δυστυχώς στην Ελλάδα υπάρχει αύξηση των αυτοκτονιών.

Τι μπορεί να γίνει για τις υπηρεσίες και τους ασθενείς: να μετρήσουμε τα δεδομένα για την ψυχική υγεία. Τα δεδομένα και οι στατιστικές μπορούν να μας βοηθήσουν. Πρέπει να υπάρξει σωστή καταμέτρηση των ανθρώπων αυτών. Επίσης βλέπουμε να υπάρχει κακή κατανόηση για το κόστος της ψυχικής υγείας σε όλους τους τομείς, ενώ τα δεδομένα για του ανήλικους είναι ελλιπή. Υπάρχει η ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο ψυχολόγους και ψυχοθεραπευτές. Επίσης υπάρχει η ανάγκη να βελτιωθούν οι ικανότητες και η εκπαίδευση των παθολόγων για τη διάγνωση των ασθενών με ψυχολογικά νοσήματα.

Τέλος πρέπει να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ των διαφορετικών περιβαλλόντων υγείας και να υπάρξει βελτίωση της ενσωμάτωσης των ατόμων αυτών στις κοινωνικές υπηρεσίες κα.

Το θέμα των ψυχικών παθήσεων από την σκοπιά των ασθενών, παρουσίασε ο πρόεδρος Ευρώπης της GAMIAN (Διεθνής Συμμαχία των Δικτύων Προάσπισης των Δικαιωμάτων των Ψυχικά Ασθενών) Pedro Montellano. O Pedro Montellano, είναι πρόεδρος της GAMIAN Ευρώπης, Αντιπρόεδρος του European Brain Council (EBC), μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του «EU Joint Action on Mental Health and Wellbeing» και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Πλατφόρμας Εμπειρογνωμόνων για την Κατάθλιψη της Ε.Ε.. Ο κ. Montellano τόνισε ότι υπάρχει ανάγκη επανασχεδιασμού των συστημάτων υγείας. Τα ψυχικά ζητήματα πρέπει να είναι ένα κοινωνικό ζήτημα. Πρέπει οι άνθρωποι αυτοί να μένουν στο σπίτι τους και να φροντίζονται από τους συγγενείς τους. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται μια βελτίωση της ασθένειας των ανθρώπων αυτών, μέσω των νέων φαρμάκων. Ωστόσο υπάρχουν πολλές παρενέργειες, από τα φάρμακα αυτά όπως πχ αναπηρίες κα. και δυστυχώς υπάρχει μέτριος έλεγχος των συμπτωμάτων αυτών.

Ωστόσο για να βοηθηθούν τα άτομα αυτά θα πρέπει να παίρνουν και τα κατάλληλα φάρμακα και δυστυχώς η δοσολογία που λαμβάνουν δεν είναι η σωστή, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η καθημερινότητά τους. Οι υπάρχουσες θεραπείες που μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα, όμως οι θεραπείες αυτές είναι ιδιαίτερα ακριβές. Το ζητούμενο είναι να οδηγήσουν τα φάρμακα αυτά τον ασθενή στην ανάρρωση.

Ο κ. Pedro Montellano ανέφερε χαρακτηριστικά ότι, «η θεραπεία των ασθενών αυτών μπορεί να επιτευχθεί και μέσα στην ίδια την κοινότητα. Οι άνθρωποι πρέπει να έρχονται κοντά και να συζητούν, αυτό μπορεί να τους βοηθήσει πολύ». Και συνέχισε αναφέροντας ότι, «πρέπει να σεβαστούμε τα δικαιώματα των ανθρώπων αυτών και να μην αντιμετωπίζουνε τους ασθενείς αυτούς ως ζόμπι. Η ψυχική υγεία είναι ένα ξεχωριστό κομμάτι του συστήματος υγείας και επηρεάζει πάρα πολλά συστήματα όπως τα εργασιακά, το συνταξιοδοτικό κα. Άποψη μου είναι ότι η δαπάνη για τη φροντίδα ψυχικών νοσημάτων είναι περιορισμένη και πρέπει να αυξηθεί».
Κλείνοντας, ο κ. Pedro Montellano σημείωσε ότι, «χρειαζόμαστε συντονισμό του συστήματος, υπάρχουν διαφορετικά κομμάτια και διαφορετικοί εμπλεκόμενοι φορείς, οι οποίοι θα πρέπει να συντονιστούν όλοι μαζί προκειμένου να υπάρξει αποτέλεσμα. Πρέπει να έχουμε ένα κοινό όραμα για να μπορέσουμε να πετύχουμε. Πρέπει να δούμε το θέμα του στίγματος γενικά και ειδικά. Επίσης πρέπει να υπάρξει καλύτερη εκπαίδευση όλων όσων συμβάλλουν στην ενημέρωση του κόσμου, όπως είναι τα ΜΜΕ.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου παρουσιάστηκε έρευνα του Εconomist Intelligence Unit που έγινε σε 30 ευρωπαϊκές χώρες, από τους καθηγητές Χρήστο Λιονή, Καθηγητή Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Πανεπιστήμιο Κρήτης και Στέλιο Στυλιανίδη, Καθηγητή Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Σύμφωνα με αυτή, στην Ελλάδα ο ψυχικά ασθενής δεν είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για τους επιβλέποντες, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει κατάλληλη εκπαίδευση των γενικών γιατρών, για αυτό θα πρέπει να υπάρχει συνεχής εκπαίδευση και ενημέρωση.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση μεταξύ των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, όσον αφορά τις οικονομικές παροχές για ψυχικές παθήσεις, ενώ η κρίση έχει μειώσει τα επιδόματα και τις συντάξεις προς τους ανθρώπους με ψυχικά νοσήματα. Η πτώση των δαπανών στο χώρο της υγείας έχει οδηγήσει στη μείωση των ψυχιατρικών νοσηλευτών, ενώ ταυτόχρονα η οικονομική κρίση ανάγκασε 1 στους 3 ασθενείς να αλλάζουν τη φαρμακευτική τους θεραπεία λόγο έλλειψης χρημάτων.

Σε 800 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως ανέρχεται το κόστος, άμεσο και έμμεσο, για τα ψυχικά νοσήματα στην Ευρώπη. Το 60%είναι άμεσο ιατρικό και μη κόστος και το 40% έμμεσο. Στο άμεσο κόστος περιλαμβάνονται οι νοσηλείες και το φάρμακο (σε ποσοστό 3%-5% περίπου). Κύρια έμμεσα κόστη αποτελούν η αναρρωτική άδεια, η πρόωρη συνταξιοδότηση, οι συντάξεις αναπηρίας, τα κοινωνικά επιδόματα και οι απουσίες από την εργασία.

Τα παραπάνω στοιχεία παρουσίασε ο Νίκος Μανιαδάκης, Αναπληρωτής Κοσμήτορας και Διευθυντής Τομέα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας ΕΣΔΥ, κατά την ομιλία του στο Mental Health Conference. Όπως ανέφερε, η κατάθλιψη (4,01%) έχει μεγαλύτερο φορτίο από ασθένειες όπως το Ισχαιμικό Εγκεφαλικό (3,74%), η ΧΑΠ (2,88%) ή ο Σακχαρώδης Διαβήτης (2,07%).

Επίσης, τα Ψυχικά Νοσήματα είναι η 2η αιτία ζωής με αναπηρία μετά τις μυοσκελετικές παθήσεις. Επί του συνόλου των Κοινωνικών Επιδομάτων, τα ψυχικά νοσήματα αντιπροσωπεύουν: 44% στη Δανία, 43% στη Φινλανδία και Βρετανία και 37% στη Ρουμανία. Παρά τα παραπάνω, όπως τόνισε ο κ. Μανιαδάκης, τα ψυχικά νοσήματα φαίνεται ότι δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα και αποτελεσματικά από τα Συστήματα Υγείας. Το 2011 μόνο το 5% (κατά μέσο όρο) των προϋπολογισμών υγείας στην Ευρώπη αφορούσε τα Ψυχιατρικά νοσήματα. Τον ίδιο χρόνο στην Ελλάδα μόλις 4,43% του συνολικού προϋπολογισμού Υγείας διατέθηκε για τα Ψυχικά Νοσήματα.

Ο κ. Σταμάτης Μαλέλης, Γενικός Διευθυντής Ειδήσεων και Ενημέρωσης του Ομίλου ΣΚΑΪ, στην ομιλία του αναφέρθηκε στον προσωπικό του σκοπό που δεν είναι άλλως από την ενημέρωση του κόσμου για την κατάθλιψη. Μέσα από το προσωπικό του βίωμα κατάλαβε τη σοβαρότητα της κατάθλιψης στον άνθρωπο, κάτι που τον οδήγησε στο να πάρει την απόφαση να δημιουργήσει μια διαδικτυακή πλατφόρμα, την kontasou.com. «Όλη η ομάδα του kontasou.com σκοπό έχει να βοηθήσει με ανιδιοτέλεια τους ανθρώπους αυτούς να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι τους στην κατάσταση που βιώνουν», σημείωσε ο κ. Μαλέλης. «Μέσα από αυτή τη διαδικασία αισθάνομαι λύτρωση. Για εμένα το βίωμα της κατάθλιψης είναι ότι πιο τρομακτικό έχω αντιμετωπίσει στη ζωή μου. Καταλαβαίνω λοιπόν τι βιώνουν όλοι οι άνθρωποι που έχουν κατάθλιψη και έχω θέση ως στόχο της ζωής μου να γυρίσω όλη την Ελλάδα και να μεταφέρω τα βιώματά μου, ώστε να τους βοηθήσω να καταλάβουν ότι δεν είναι μόνοι τους», τόνισε ιδιαίτερα ο κ. Μαλέλης.

Ο κ. Μαλέλης στάθηκε κυρίως στο γεγονός ότι η κατάθλιψη μπορεί να χτυπήσει τους πάντες, είτε είναι επιτυχημένοι είτε όχι και κάλεσε όλους τους δημοσιογράφους να βοηθήσουν στο να σπάσουν τα ταμπού και να ενημερώσουν τον κόσμο για τη σοβαρότητα της κατάθλιψης στον άνθρωπο. «Θέλω να γίνω ένα σκαλοπάτι επικοινωνίας των ανθρώπων που έχουν κατάθλιψη. Πρέπει να βοηθήσουμε όλοι στην απενοχοποίησης της νόσου αυτής στην κοινωνία μας», σημείωσε ο κ. Μαλέλης.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Μ. Κουκουράκης: Έρχονται ριζικές αλλαγές στην αντιμετώπιση του καρκίνου
Ζεαξανθίνη: Όσα πρέπει να ξέρουμε για το αντιοξειδωτικό των ματιών
Ξεκινά σε λίγες ημέρες το 14ο Συνέδριο Φαρμακευτικού Management