Τα οφέλη από τις εξατομικευμένες θεραπείες που αναπτύσσονται τελευταία για σειρά σοβαρών παθήσεων, η δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών σε αυτές καθώς συνήθως πρόκειται για θεραπείες υψηλού κόστους, αλλά και η αξιολόγηση των θεραπειών αυτών ως προς το όφελος που παράγουν έναντι των πόρων που απορροφούν, συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας με θέμα "Εξατομικευμένη Θεραπεία και Καινοτομία ΙΙ", που έγινε την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου στην Αθήνα.

Στο πλαίσιο της ημερίδας, ο αντιπρόεδρος του ΕΟΦ κ. Γιάννης Καραφύλλης, μιλώντας για τις σπάνιες παθήσεις και τα ορφανά φάρμακα και την τιμολόγησή τους, σημείωσε ότι την ερχόμενη Τρίτη θα συζητηθεί η τιμολόγηση των περίπου 720 νέων φαρμάκων που υπέβαλαν αίτηση κοστολόγησης ως το τέλος Σεπτεμβρίου εφόσον είναι πρωτότυπα και ως τα μέσα Οκτωβρίου εφόσον είναι γενόσημα.
Και κατέληξε λέγοντας πως δεν θα υπάρχει φάρμακο που να κυκλοφορεί στην Ευρώπη και δεν θα έχει τιμή στην Ελλάδα.

Περιορισμοί φαρμακευτικής δαπάνης

Στην ομιλία του, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Κ. Φρουζής επεσήμανε ότι ενόψει αύξησης του ΑΕΠ κατά 3%, θα έπρεπε η φαρμακευτική δαπάνη να υπολογίζεται στα 2,060 δις. ευρώ αντί των 2 δις. ευρώ που αποφασίσθηκε, ενώ πρόσθεσε πως, ενώ πέρυσι τα νοσοκομειακά φάρμακα υπολογίζονταν στα 535 εκ. ευρώ φέτος, χωρίς αιτιολόγηση υπολογίζονται στα 475 εκ. ευρώ. Ταυτόχρονα, για τους ανασφάλιστους είχε εκτιμηθεί ότι η φαρμακευτική κάλυψη θα έφθανε το 1,5 εκ. ευρώ το μήνα, όταν οι υπολογισμοί ανεβάζουν το ποσό στα 6-7 εκ. ευρώ μηνιαίως, αυξάνοντας συνολικά τη δαπάνη για τους ανασφάλιστους στα 120-150 εκ. ευρώ.

Παράλληλα, η χρέωση στον ασφαλισμένο με 1 ευρώ ανά συνταγή, δημιουργεί έσοδο στον ΕΟΠΥΥ της τάξης των 45-50 εκ. ευρώ, χωρίς να μειώνει τη φαρμακευτική δαπάνη, γεγονός παράλογο και αδιαφανές ταυτόχρονα.

Από την πλευρά του, ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας κ. Γιάννης Κυριόπουλος επεσήμανε ότι η φαρμακοβιομηχανία συνεχίζει να είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής στην έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων, όμως τα νέα διαθέσιμα προϊόντα λιγοστεύουν, δείχνοντας ότι η ερευνητική δραστηριότητα βρίσκεται σε φθίνουσα απόδοση, για να συνοψίσει λέγοντας πως «αλλάζουμε εποχή και τεχνολογική γενεά». Στη συνέχεια επισήμανε την αβεβαιότητα που επικρατεί για τις τεχνολογίες υγείας από πλευράς αποτελεσματικότητας, κινδύνων και κόστους. Ο καθηγητής κατέληξε λέγοντας πως όλες οι ρυθμιστικές πολιτικές που έχουν κατά καιρούς εφαρμοστεί έχουν καταρρεύσει, με αποτέλεσμα να χρειάζονται πλέον συνδυασμοί πολιτικών και εργαλείων, ώστε να μην υπάρχουν φαινόμενα τιμολόγησης κατά τα οποία χάνουν οι ασθενείς, με αποτέλεσμα να υπάρχει απώλεια ευημερίας.

Εξατομικευμένη θεραπεία

Ο καθηγητής Ογκολογίας κ. Κων. Συρίγος, αναφερόμενος στην εξατομικευμένη θεραπεία, επισήμανε ότι από τη χημειοθεραπεία περάσαμε στις βιολογικές θεραπείες και μετά στην εξατομικευμένη θεραπεία, που στοχεύει σε ξεκάθαρη αποτελεσματικότητα και ξεκάθαρη τοξικολογία. Εστίασε στο θέμα της έγκρισης των νέων θεραπειών, με σωστές κλινικές μελέτες και νέους τρόπους έγκρισης, αλλά και στην έλλειψη στατιστικών στοιχείων για τη χρήση των νέων αυτών θεραπειών.

Από την πλευρά της ΕΣΔΥ, ο οικονομολόγος κ. Κ. Αθανασάκης υπογράμμισε πως ευτυχώς υπάρχει η απόφαση του ΕΟΠΥΥ για αποζημίωση και έθεσε θέμα ποιότητας δεικτών, λέγοντας πως στην Αγγλία υπήρχαν 10 τεστ για εξατομικευμένη θεραπεία, όμως τo NICE τελικά αποφάνθηκε ότι 5 από αυτά είναι κατάλληλα.

Ο ιατρκός διευθυντής της Roche, κ. Χρήστος Αντωνόπουλος, σημείωσε πως στο FDA είναι περίπου 30 τα σκευάσματα που έχουν πάρει έγκριση μαζί με κάποιο τεστ. Ταυτόχρονα, οι φορείς περίθαλψης είναι διστακτικοί στη διαδικασία της εξατομικευμένης θεραπείας για να καταλήξει λέγοντας πως δυστυχώς είμαστε ακόμα πίσω στο πώς θα φτάσει αυτή η καινοτομία στους ασθενείς.

Η σημασία των βιοδεικτών

Η επίκουρος καθηγήτρια της Ιατρικής Αθηνών κ. Μαρία Γαζούλη σημείωσε πως οι βιοδείκτες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξατομικευμένη θεραπεία, καθώς το κόστος που δαπανάται για θεραπεία του καρκίνου μεγαλώνει. Στην Ελλάδα είναι το 6,5% των δαπανών για την υγεία.

Ο Επ. Καθηγητής Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης, παρουσίασε έρευνά του με θέμα «Σχέση κόστους-οφέλους των βιοδεικτών: Η άποψη των Ογκολόγων». Ο καθηγητής παρατήρησε πως οι βιοδείκτες αποτελούν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την αξιολόγηση των ασθενών. Συμβάλλουν κατ’ επέκταση στην ορθή κατανομή των περιορισμένων πόρων του ΕΟΠΥΥ και στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης. Η πρόσφατη Υπουργική Απόφαση με την οποία οι βιοδείκτες καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση, καταδεικνύει τα οφέλη τα οποία προκύπτουν για τους πολίτες αλλά και για το σύστημα υγείας, όταν κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το σύνολο των ογκολόγων που συμμετείχαν (100 από όλη την Ελλάδα) δήλωσε ότι ζητά τη διενέργεια εξέτασης βιοδεικτών από τους ασθενείς του, ενώ το 90% των γιατρών ανέφερε ότι η μη διενέργεια της εξέτασης βιοδείκτη RAS επηρεάζει τη θεραπευτική τους προσέγγιση. Συγκεκριμένα, οι ογκολόγοι αναγκάζονται να αλλάξουν τη θεραπεία στο 50% των ασθενών τους με μεταστατικό καρκίνο παχέος εντέρου, λόγω της μη διενέργειας της εξέτασης βιοδείκτη RAS. Σημαντικότερη συνέπεια από τη μη διενέργεια της εξέτασης του βιοδείκτη RAS είναι η μη χορήγηση εξατομικευμένης θεραπείας στον ασθενή και κατ’ επέκταση η αύξηση του συνολικού κόστους της θεραπείας λόγω παρενεργειών ή και επιπρόσθετων ιατρικών πράξεων.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας, περίπου το ένα τρίτο των ασθενών με καρκίνο, ανεξαρτήτως όγκου, δεν διενεργούσαν την απαραίτητη εξέταση βιοδείκτη λόγω της απουσίας ασφαλιστικής κάλυψης.
Υπάρχει αναγκαιότητα της ασφαλιστικής κάλυψης των βιοδεικτών στη χώρα μας. Αποτελούν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την αξιολόγηση των ασθενών.

Η Value Access and Policy Sr. Manager της Amgen Hellas κ. Βασίλεια Παπαγιαννοπούλου, αναφερόμενη στην αξία της βιοτεχνολογίας και των βιοδεικτών στη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων, τόνισε ότι οι θεραπείες γίνονται στοχευμένα. Χρειάζεται αρχικά να έχει κατανοηθεί η παθοφυσιολογία της νόσου, και μάλιστα με αξιόπιστο τρόπο, ενώ σημείωσε πως η ανάγκη για συνεργασία είναι επιτακτική. Οι πόροι είναι περιορισμένοι και θα πρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις με βάση αξιόπιστα δεδομένα.

Καινοτομία

Ο Καθηγητής Παθολογίας κ. Δημήτριος Μπούμπας, θέτοντας ως θεραπευτικό στόχο τη χρόνια φλεγμονή, τόνισε ότι τα νοσήματα του καρκίνου προξενούν αναπηρία και κοστίζουν. Η παχυσαρκία παράγει φλεγμονώδη νοσήματα.

Η σύγχρονη παθολογία των φλεγμονωδών νοσημάτων έχει αλλάξει, όπως ο λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η αθηρωμάτωση επίσης. Πρόκειται για ασθένειες που είναι πιο σοβαρές από τον καρκίνο.

Η στοχευμένη θεραπεία απευθύνεται στις φλεγμονώδεις θεραπείες, όμως οι βιοδείκτες δεν είναι τόσο αποτελεσματικοί στα φλεγμονώδη. Και έκανε έκκληση για κλινική έρευνα, σημειώνοντας πως λόγω έλλειψης πόρων η βασική έρευνα είναι υπό εξαφάνιση.

Αντίστοιχα, ο επ. Καθηγητής Ιατρικής κ. Μιχαήλ Καραμούζης, Παθολόγος-Ογκολόγος, σημείωσε πως η θεραπευτική των νεοπλασμάτων αλλάζει. Αυτό προϋποθέτει βασική έρευνα. Ο βιοδείκτης είναι ένας διακριτός βιολογικός δείκτης μιας κατάστασης, για παροχή της σωστής θεραπείας.

Η επ. Καθηγήτρια Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου κ. Σωτηρία Μπουκουβάλα, τόνισε πως βασική έρευνα από το Πανεπιστήμιο, κλινική έρευνα από τα νοσοκομεία και συμβολή των φαρμακευτικών εταιριών είναι οι πυλώνες για την ανάπτυξη. Απηύθυνε έκκληση για στήριξη των ιδρυμάτων από τις εταιρίες, όχι μόνο στα διατροφικά, αλλά και σε πιο σύνθετα ζητήματα όπως αυτά της υγείας.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής Ακτινοφυσικής Στάθης Ευσταθόπουλος, αναφέρθηκε στη μοριακή απεικόνιση ως ένα σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο, καθώς έτσι γινεται ανίχνευση των μοριακών διαδικασιών, που είναι κλειδί για την εξατομικευμένη θεραπεία. Πρόσθεσε πως υπάρχουν τεχνικές εφαρμογές, με τη μαγνητική τομογραφία και τα νέα σκιαγραφικά με νανοσωματίδια, σημειώνοντας πως πρέπει να γίνει σύνδεση της απεικόνισης με την εξατομικευμένη θεραπεία. Κατέληξε λέγοντας πως υπάρχει έντονη δραστηριότητα στη νανοιατρική στην ΕΕ, ωστόσο στην Ελλάδα δεν υπάρχει χρηματοδότηση.


ΑΝΝΑ ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗ

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Συστάσεις του υπουργείου Υγείας για προστασία από τη σκόνη
Τα ακάλυπτα κόστη στον μεταστατικό καρκίνο του μαστού
Συνάντηση ΕΟΠΥΥ με Ελληνικό Σύλλογο Θαλασσαιμίας