H μαστογραφία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην διάγνωση του καρκίνου του μαστού, που αποτελεί την δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου -από καρκίνο- στο γυναικείο πληθυσμό. Στο πλαίσιο αυτό, 

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες, ευθυνόμενη για το 27% όλων των καρκίνων, είναι η 2η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο στο γυναικείο πληθυσμό, ενώ αποτελεί και ποσοστό <1% των καρκίνων στους άνδρες. Παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας της απεικόνισης, η μαστογραφία παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος στη διάγνωση του καρκίνου του μαστού αλλά και η μέθοδος η οποία συμβάλλει στην ελάττωση της θνησιμότητας από αυτόν. Ο στόχος της απεικόνισης του μαστού, με όλες τις υπάρχουσες μεθόδους, είναι συνολικά η όσο το δυνατόν περισσότερο ακριβής και κυρίως έγκαιρη διάγνωση.

Στο Ακτινολογικό Εργαστήριο του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Αλεξάνδρα», υπάρχει εν λειτουργία πλήρως εξοπλισμένο Τμήμα Απεικόνισης Μαστού.

Ήδη από το καλοκαίρι του 2011, εγκαταστάθηκε ένας από τους πλέον σύγχρονους ψηφιακούς μαστογράφους (μοντέλο Senographe Essential, της Αμερικανικής εταιρείας General Electric). Ο ψηφιακός μαστογράφος αυτός, εκτελεί καθημερινά εξετάσεις παράλληλα με τον επίσης σύγχρονο, αναλογικό μαστογράφο (DMR, της Αμερικανικής εταιρείας General Electric), που έχει ψηφιοποιηθεί με σύστημα ψηφιοποίησης ιατρικών εικόνων (DX-M της εταιρείας AGFA, με πιστοποίηση για μαστογραφία). Και οι δύο μαστογράφοι μοιράζονται την πολλαπλών δυνατοτήτων διαγνωστική κονσόλα IDI, με δύο οθόνες υπερ-υψηλής ευκρίνειας 5 MPx. Εκτελούνται δε πάνω από 50 εξετάσεις καθημερινά.

Εξυπακούεται ότι και οι δύο μαστογράφοι (ψηφιακή και ψηφιοποιημένη αναλογική μαστογραφία) χορηγούν πολύ μικρές δόσεις ακτινοβολίας και έχουν έγκριση ασφαλούς λειτουργίας από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας.

Επίσης αξίζει να τονισθεί ότι στο Εργαστήριό του Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα" διενεργείται η εφαρμογή πρωτοποριακού διαγνωστικού ελέγχου ανάδειξης και εν συνεχεία κατηγοριοποίησης, υπόπτων στη μαστογραφία, ευρημάτων. Οι βλάβες κατατάσσονται σε κακοήθεις, ή μη κακοήθεις μετά την ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού μέσου και την εν συνεχεία διενέργεια ψηφιακής μαστογραφίας διπλής ενέργειας. Το παραπάνω διαγνωστικό πρόγραμμα (γνωστό στη βιβλιογραφία ως Contrast Enhanced Spectral Mammography) έχει από διετίας, εγκριθεί από την υπηρεσία ελέγχου φαρμάκων και τροφίμων (FDA) των ΗΠΑ και εφαρμόζεται σε πολύ λίγα (περίπου 50) ειδικά κέντρα απεικόνισης μαστού, παγκοσμίως. Στη χώρα μας είναι εγκατεστημένο ένα ακόμη σύστημα, στον ιδιωτικό τομέα.

Με τη μέθοδο αυτή (μαστογραφία με σκιαγραφικό) επιτυγχάνεται έγκαιρη διάγνωση καρκίνου του μαστού, ανάδειξη πολυεστικών ή πολυκεντρικών καρκίνων του μαστού (με όφελος ένα μόνο χειρουργείο αντί διαδοχικών και λιγότερη «ταλαιπωρία» για τη γυναίκα), γίνεται διερεύνηση ύποπτων ευρημάτων, τροποποίηση σχεδιασμού χειρουργικής επέμβασης (μαστεκτομή, ογκεκτομή, λεμφαδενικός καθαρισμός κ.λ.π.), επίσης ελάττωση αριθμού μαγνητικών μαστογραφιών (που είναι εξαιρετικά ακριβή μέθοδος), αποφυγή άσκοπων βιοψιών του μαστού και τέλος αποφυγή άσκοπων χειρουργείων. Ακόμη αρκετά συχνά γυναίκες με ύποπτο εύρημα στη μαστογραφία, «αθωώνονται». Η μέθοδος έχει εξαιρετικά αποτελέσματα σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς, ή σε νεώτερες γυναίκες των οποίων οι μαστογραφίες μπορούν να «χάσουν» τον καρκίνο σε αρκετά υψηλά ποσοστά.

Η διαδικασία είναι σχετικά απλή, με μικρό σχετικά κόστος εφαρμογής, χαμηλή δόση ακτινοβολίας και παρέχει υψηλή διαγνωστική ευαισθησία στις παθήσεις του μαστού, που είναι ύποπτες για κακοήθεια. Η θετική και κυρίως η αρνητική προγνωστική της αξία είναι εξαιρετικά υψηλές, με πολύ μικρό αριθμό ψευδώς θετικών ευρημάτων.

Για την εκτέλεσή του ελέγχου αυτού, της ψηφιακής αφαιρετικής μαστογραφίας μετά ενδοφλέβιο έγχυση σκιαγραφικού μέσου, απαιτείται ειδική μετασκευή του υπάρχοντος ψηφιακού μαστογράφου (τοποθέτηση ειδικού φίλτρου μολύβδου και συστήματος διπλής ακτινοβόλησης, μετά από αυτόματο υπολογισμό και βελτιστοποίηση της δόσης της ακτινοβολίας) καθώς και η εγκατάσταση ειδικού λογισμικού ανακατασκευής εικόνων. Η εν λόγω δυνατότητα αποτελεί μέρος της καθημερινής πρακτικής του Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα".

Έχουν εξετασθεί με τη μέθοδο αυτή πάνω 1300 γυναίκες την τελευταία τριετία. Τα αποτελέσματα έχουν ανακοινωθεί και συνεχίζουν να ανακοινώνονται και να παρουσιάζονται σε Ελληνικά και Διεθνή Συνέδρια.

Η μέθοδος (CESM) αποσκοπεί στην μαστογραφική ανάδειξη βλαβών οι οποίες εμπλουτίζονται μετά την ενδοφλέβιο έγχυση ιωδιούχου σκιαγραφικού μέσου και είναι δύσκολο να αναγνωριστούν στην ψηφιακή μαστογραφία. Πρέπει να τονιστεί ότι η όλη διαδικασία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός 7 λεπτών από την χορήγηση του ιωδιούχου σκιαγραφικού μέσου, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή σκιαγραφική ενίσχυση, της προς διερεύνηση βλάβης, ή ανάδειξη μιας βλάβης, η οποία διαφορετικά θα ήταν αδύνατον να ανευρεθεί. Αναδεικνύονται δηλαδή βλάβες και περιοχές δυνητικά καρκινικές. Επομένως, η απεικόνιση με CESM μπορεί να βελτιώσει την απεικόνιση ύποπτων ευρημάτων και τη διαφοροποίησή τους απεικονίζοντας πρακτικά την αγγειογένεση/αγγείωση του όγκου.

Η συνολική δόση ακτινοβολίας την οποία θα λάβει η γυναίκα εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 0.7 mGy και 3.6 mGy, εξαρτώμενη από το πάχος του μαστού κατά την πίεση και την πυκνότητα του μαζικού της αδένα. Αυτή η δόση υπολογίζεται ότι είναι περίπου 1.2 φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με εκείνη μιας απλής ψηφιακής μαστογραφίας.

Επιπροσθέτως στο Ακτινοδιαγνωστικό Εργαστήριο του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα», εκτελείται (με εμπειρία άνω της εικοσαετίας) και η τοποθέτηση συρμάτινων οδηγών (hook) με τη μέθοδο της τρισδιάστατης στερεοταξίας, για την ακριβή και ασφαλή χειρουργική εξαίρεση υπόπτων βλαβών των μαστών.

Επίσης από το καλοκαίρι του 2012 εγκαταστάθηκε ο νέος ψηφιακός υπερηχογράφος. Μεταξύ των άλλων το σύστημα αυτό (μοντέλο S2000 της εταιρείας SIEMENS) διαθέτει δυνατότητα τρισδιάστατης (3D) απεικόνισης με υψίσυχνη Matrix ηχοβόλο κεφαλή, ειδική για την απεικόνιση του μαστού. Επισημαίνεται ότι υπάρχει δυνατότητα εκτέλεσης ελαστογραφίας μαστού.

Η ελαστογραφία, μια σχετικά νέα υπερηχογραφική μέθος, μπορεί να δώσει τις αναγκαίες πληροφορίες έτσι ώστε να μειώσει τις βιοψίες μαστών μόνο στις απόλυτα απαραίτητες. Πρόκειται συνεπώς ένα είδος εικονικής βιοψίας. Η μέθοδος εφαρμόζεται κυρίως σε βλάβες κατηγορίας BI-RADS 3 και 4 και αποτελεί ένα ακόμη "όπλο" στη φαρέτρα των εργαλείων της απεικόνισης των ύποπτων, ή λιγώτερο ύποπτων βλαβών του μαστού. Ο υπερηχογράφος του Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα" επιτρέπει την εφαρμογή και των δύο επικρατουσών τεχνικών (shearwave και strain elastography) ανάλογα με την προς εξέταση περίπτωση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ελαστογραφία, διενεργείται και σε όζους του θυρεοειδούς αδένα, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Στο Ακτινοδιαγνωστικό Εργαστήριο του Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα", η μελέτη και η αξιολόγηση των εξετάσεων, όλων των γυναικών που προσέρχονται γίνεται από τους ιατρούς Ακτινοδιαγνωστές Δρ. Αθανάσιο Χαλαζωνίτη, Συντονιστή Διευθυντή του Εργαστηρίου και Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου, Ελένη Φειδά, Διευθύντρια Ακτινοδιαγνωστικής και Ελένη Αποστολάκη Διευθύντρια Ακτινοδιαγνωστικής. Η εκτέλεση των μαστογραφιών γίνεται από τους πιστοποιημένους πτυχιούχους τεχνολόγους-ακτινολόγους του Εργαστηρίου.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Συνάντηση ΕΟΠΥΥ με Ελληνικό Σύλλογο Θαλασσαιμίας
Πότε σταματούν να μεγαλώνουν τα πόδια
Δήλωση Γεωργιάδη κατά την είσοδό του στο Άτυπο Συμβούλιο υπουργών Υγείας