Αγγλικός όρος

disseminated intravascular coagulation

Ορισμός

Παθολογική κατάσταση στην οποία τα μονοπάτια της πήξης έχουν υπερδιεγερθεί, με αποτέλεσμα μια διάχυτη παρά εντοπισμένη ενεργοποίηση των παραγόντων της πήξης. Οι παράγοντες πήξης καταναλώνονται σε τέτοια έκταση ώστε να υπάρχει περίπτωση εμφάνισης γενικευμένης αιμορραγίας. H συγκεκριμένη τάση αναφέρεται ως καταναλωτική πήξη.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Με την DIC έχουν συσχετιστεί διάφορες παθήσεις, μεταξύ αυτών σήψη· τραύμα· παγκρεατίτιδα· οξεία ενδαγγειακή αιμόλυση· οξεία ιογενής, ρικετσιοειδής ή πρωτοζωική λοίμωξη· πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα· σηπτική αποβολή· χειρουργικές επεμβάσεις· θερμοπληξία· δήγματα συγκεκριμένων δηλητηριωδών φιδιών· βαριά κάκωση της κεφαλής· κακοήθεια· κατακράτηση νεκρού κυήματος· ηπατοπάθεια και συστηματικό ερυθηματώδη λύκο.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Στα συμπτώματα της DIC περιλαμβάνεται η αιμορραγία από σημεία χειρουργικών ή αιματηρών επεμβάσεων και τα αιμορραγούντα ούλα, δερματικές εκροές, πετέχειες, εκχυμώσεις, θρόμβωση αιμοφόρων αγγείων (με συμπτώματα τοπικής ισχαιμίας) και αιματώματα. Ο ασθενής μπορεί επίσης να εμφανίσει ναυτία και έμετο· σοβαρό μυϊκό, ραχιαίο και κοιλιακό πόνο· πόνο στον θώρακα· αιμόπτυση· επίσταξη· παροξυσμούς και ολιγουρία. Ο περιφερικός σφυγμός και η αρτηριακή πίεση μπορεί να είναι μειωμένα· ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει σύγχυση ή άλλες μεταβολές στη διανοητική κατάσταση.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ: Πρέπει να αντιμετωπιστεί η πρωτοπαθής ασθένεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αναλόγως της αιτιολογίας, μπορεί να χορηγηθούν ηπαρίνες ή αντιθρομβίνη ΙIΙ· σε περίπτωση μεγάλης απώλειας αίματος οι ασθενείς πρέπει να υποστηρίζονται με μετάγγιση.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Στην οξεία DIC, η πρόσληψη και η παροχή παρακολουθούνται ωριαία, ιδιαιτέρως όταν χορηγούνται προϊόντα αίματος, ενώ ο ασθενής παρακολουθείται για τυχόν αντιδράσεις στην μετάγγιση και υπερφόρτιση υγρού.

H περιχειρίδα για τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης δεν χρησιμοποιείται συχνά για να μην προκληθεί υποδόρια αιμορραγία. Κάθε έμετος, παροχέτευση, ούρα ή κόπρανα πρέπει να υποβάλλεται σε εξέταση για αφανές αίμα, ενώ τα καλύμματα και τα σεντόνια πρέπει να ζυγίζονται ώστε να μετράται η απώλεια του αίματος. Επιτυγχάνονται καθημερινές ζυγίσεις, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συμμετοχής των νεφρών. Ο ασθενής παρακολουθείται στενά για ενδείξεις σοκ, ενώ κάθε 2 έως 4 ώρες μετρούνται οι διαστάσεις της κοιλίας σε περίπτωση υποψίας ενδοκοιλιακής αιμορραγίας.

Παρακολουθούνται τα αποτελέσματα σειράς αιματολογικών εξετάσεων, όπως η αιμοσφαιρίνη και ο αιματοκρίτης, καθώς και εξετάσεις πήξης. Όλες οι θέσεις φλεβοπαρακέντησης ελέγχονται για αιμορραγίες. Τα αναλγητικά χορηγούνται σύμφωνα με τη συνταγή, όπως και η θεραπεία με ηπαρίνη σε περίπτωση που χορηγείται (η τελευταία είναι αμφιλεγόμενη). Κάθε 2 ώρες ο ασθενής αλλάζει στάση, ενώ το δέρμα του τυγχάνει σχολαστικής περιποίησης. Σύμφωνα με τη συνταγή χορηγείται θεραπεία με οξυγόνο. Οι περιοχές που κινδυνεύουν μπορούν να πλυθούν ήπια με υπεροξείδιο του υδρογόνο και νερό για την αφαίρεση του στερεοποιημένου αίματος. Για τον έλεγχο της αιμορραγίας τοποθετούνται κρύα επιθέματα και τοπικά αιμοστατικοί παράγοντες. Αποφεύγονται οι παρεντερικές εγχύσεις, ενώ οι φλεβοπαρακεντήσεις περιορίζονται όσο αυτό είναι εφικτό· στο σημείο της ένεσης πρέπει να ασκείται πίεση για 10 τουλάχιστον λεπτά μετά την αφαίρεση της βελόνας ή του ενδοφλέβιου καθετήρα. Ο ασθενής προστατεύεται από τραυματισμούς επιβάλλοντάς του την πλήρη κατάκλιση κατά τη διάρκεια των αιμορραγικών επεισοδίων και επενδύοντας τις ράγες του κρεβατιού σε περίπτωση που ο ασθενής κινδυνεύει από διεγέρσεις. Εξασφαλίζονται συχνές περίοδοι ξεκούρασης.

Παρέχονται εξηγήσεις για τη διαταραχή, την πρόοδο του ασθενούς, τις επιλογές της θεραπείας και την εικόνα μετά τη θεραπεία, ενώ ο ασθενής και η οικογένειά του ενθαρρύνονται να εκφράσουν τα αισθήματα και τις ανησυχίες τους, και εφόσον απαιτείται παραπέμπονται για περαιτέρω συμβουλές ή υποστήριξη.

Συντομογραφία

DIC