Αγγλικός όρος

schizophrenia

Ορισμός

Πνευματική διαταραχή, η οποία επηρεάζει περίπου το 0,4-1,2% του πληθυσμού, χαρακτηρίζεται δε από αυταπάτες, παραισθήσεις, αποδιοργανωμένο λόγο και συμπεριφορά (τα «θετικά» συμπτώματα) καθώς και από απουσία συναισθηματικής αντίδρασης, κοινωνική αποξένωση, και απουσία ελεύθερης βούλησης (τα «αρνητικά» συμπτώματα). Η σχιζοφρένια περιλαμβάνει δυσλειτουργίες σε μία ή περισσότερες περιοχές, όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις, η εργασία ή η εκπαίδευση και η ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης. Συνοδευτικά χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν ακατάλληλα συναισθήματα, ανηδονία, δυσφορική διάθεση, ανώμαλη ψυχοκινητική δραστηριστητα, νοητική δυσλειτουργία, σύγχυση, έλλειψη διορατικότητας και αποπροσωποποίηση. Τα ανώμαλα νευρολογικά ευρήματα μπορεί να εμφανίσουν ένα ευρύ φάσμα δυσλειτουργιών όπως βραδύ χρόνο αντίδρασης, κακό συντονισμό, ανωμαλίες στην ικανότητα παρακολούθησης των ματιών και έλλειψη στην αισθητική ουδό. Ορισμένα άτομα καταναλώνουν υπέρμετρες ποσότητες νερού και αναπτύσσουν ανωμαλίες του ειδικού βάρους των ούρων ή ανισορροπία ηλεκτρολυτών. Επειδή κανένα από τα παραπάνω γνωρίσματα δεν αποτελεί διαγνωστικό κριτήριο, η σχιζοφρένια παραμένει ασθένεια που διαγιγνώσκεται διά του αποκλεισμού. Είναι σημαντικό να αποκλείονται ψυχικές διαταραχές με γνωστές οργανικές αιτίες, όπως η επιληψία του κροταφικού λοβού, μεταβολικές διαταραχές, τοξικές ουσίες ή ψυχοδραστικά φάρμακα. Η έναρξη της σχιζοφρένιας τυπικά παρατηρείται μεταξύ της προχωρημένης εφηβείας και του μέσου της 4ης δεκαετίας. Έναρξη πριν την εφηβεία δεν παρατηρείται. Οι διαφορές μεταξύ των φύλων υποστηρίζουν ότι οι γυναίκες μπορεί να εκδηλώσουν τη νόσο αργότερα, με εντονότερα συναισθηματικά συμπτώματα και καλύτερη πρόγνωση. Νοσοκομειακές μελέτες έδειξαν υψηλότερους ρυθμούς εκδήλωσης σχιζοφρένιας στους άνδρες, ενώ μελέτες στην κοινωνία έδειξαν ίσους ρυθμούς εκδήλωσης μεταξύ των φύλων.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Η αιτία πρόκλησης σχιζοφρένιας είναι άγνωστη. Ωστόσο, ορισμένα ερευνητικά αποτελέσματα υποστηρίζουν ότι η ασθένεια μπορεί να είναι οικογενής ενώ άλλες μελέτες σχετίζουν τη σχιζοφρένια με ιογενείς λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Οι φαρμακευτικές αγωγές για τον έλεγχο της σχιζοφρένιας περιλαμβάνουν αντιψυχωτικά φάρμακα, τα οποία δρουν στους ντοπαμινεργικούς υποδοχείς του εγκεφάλου, όπως η χλωρπρομαζίνη, η φλουφαιναζίνη, η αλοπεριδόλη, η κλοζαπίνη, και η ρισπεριδόνη. Κάθε ένα από αυτά συνοδεύεται από σοβαρές παρενέργειες. Ως αποτέλεσμα, η χορήγηση οποιουδήποτε από τα παραπάνω φάρμακα πρέπει να παρακολουθείται στενά. Η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία ενδέχεται να βοηθήσει τον ασθενή και τους συγγενείς του.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ: Μετά την αρχική διάγνωση, περίπου ένας στους πέντε ασθενείς έχει την ασθένεια υπό έλεγχο. 80% των ασθενών υποτροπιάζουν συχνά με αποτέλεσμα να χρειάζονται συχνές εισαγωγές, εντατική θεραπεία ή αντιμετώπιση κρίσεων.

Ετυμολογία

[Ελλ. schizein, διαιρώ + phren, μυαλό]

Υπώνυμος όρος

catatonic schizophrenia
paranoid schizophrenia
residual schizophrenia