Το ιστορικό είναι λεπτομερές με ιδιαίτερη έμφαση στις αντιδράσεις εκείνες που υποτίθεται ότι προκαλούνται μετά την κατανάλωση διαφόρων τροφών. Η σύγχρονη παρουσία και άλλων αλλεργικών παθήσεων όπως εκζέματος, άσθματος, ρινίτιδας ή ατοπικής δερματίτιδας, αλλά και η ύπαρξη σχετικού θετικού οικογενειακού ιστορικού αυξάνει την πιθανότητα οι εκδηλώσεις να οφείλονται κατά κύριο λόγο σε αλλεργικούς παρά σε άλλους μηχανισμούς.

Ερωτήματα όπως το είδος και η συχνότητα των αντιδράσεων, ο χρόνος εμφάνισής τους σε σχέση με την κατανάλωση της τροφής, ο τρόπος παρασκευής του φαγητού, η ποσότητα του φαγητού που συνήθως καταναλώνεται, οι συνδυασμοί των τροφών, η κατάσταση των τροφίμων, η ταυτόχρονη λήψη φαρμάκων -όπως αντιισταμινικών, το ιστορικό βρεφικής διατροφής ή εκείνο της μητέρας κατά την γαλουχία, δίνουν τις απαραίτητες πληροφορίες προκειμένου να κατευθυνθεί ο ιατρός προς την ορθή διάγνωση και να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στα περισσότερο πιθανά τροφικά αντιγόνα ή σε άλλες ουσίες.

Τα αυγά, το γάλα, οι ξηροί καρποί, τα φιστίκια (που ανήκουν στα όσπρια), τα ψάρια, τα οστρακοειδή και τα θαλασσινά είναι τα τρόφιμα εκείνα που συχνότερα εμπλέκονται σε εκδηλώσεις τροφικής αλλεργίας.

Ενίοτε οι τροφές επιμολύνονται από μεγάλο αριθμό άλλων ουσιών που προκαλούν αντιδράσεις που συχνά συγχέονται με εκείνες της τροφικής αλλεργίας. Έτσι το γάλα μπορεί να μολυνθεί, παρά τους ισχύοντες κανονισμούς, από φάρμακα όπως η μπακιτρακίνη, η πενικιλλίνη ή οι τετρακυκλίνες που χορηγούνται στα παραγωγικά ζώα για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων.

Η κίτρινη χρωστική, ταρτραζίνη (Ε 102) μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις υπερευασθησίας χωρίς την μεσολάβηση της ανοσοσφαιρίνης Ε, σε άτομα που είναι ευαίσθητα στην ασπιρίνη. Το γλουταμινικό μονονάτριο, σε επαρκείς ποσότητες μπορεί να προκαλέσει το λεγόμενο «Σύνδρομο των Κινέζικων Εστιατορίων» που χαρακτηρίζεται από γενικευμένο αίσθημα καύσου, ερυθρότητα στο πρόσωπο και τον κορμό και σφύζουσα κεφαλαλγία, περίπου 20 λεπτά μετά το γεύμα.

Μεταθειώδη άλατα χρησιμοποιούνται σε ευρεία έκταση για την συντήρηση των αποξηραμένων φρούτων, των κατεψυγμένων θαλασσινών, ψαριών και κρεάτων και των νωπών λαχανικών ενώ απαντώνται στο κρασί, την μπύρα και τα Μεξικάνικα φαγητά και μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και ασθματικές κρίσεις σε ευαίσθητα άτομα.

Τα βακτηρίδια και οι τοξίνες τους, προκαλούν συμπτώματα από την γαστρεντερική οδό αλλά και συστηματικές εκδηλώσεις ενώ συχνά πραγματικά τροφικές αλλεργίες συγχέονται με τροφικές δηλητηριάσεις. Για παράδειγμα, η κατανάλωση ψαριών που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ισταμίνης προκαλούν κλινικές εικόνες που προσομοιάζουν με εκείνες τις τροφικής αλλεργίας.

Οι ενδογενείς ιδιότητες ορισμένων τροφίμων δημιουργούν προβλήματα παρόμοια με εκείνα της τροφικής αλλεργίας. Η σόγια, τα ξηρά δαμάσκηνα και τα κρεμμύδια προκαλούν γαστρεντερικά συμπτώματα δρώντας, είτε ερεθιστικά, είτε φαρμακευτικά.

Οι μπανάνες, οι ντομάτες, τα αβοκάντο, τα διάφορα τυριά, ο ανανάς και τα κρασιά περιέχουν σε άλλοτε άλλη ποσότητα αγγειοδραστικές αμίνες όπως αδρεναλίνη, νορεπινεφρίνη, τυραμίνη, ντοπαμίνη, ισταμίνη και σεροτονίνη.

Τέλος, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε την φυσική εξέταση του ασθενούς, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα συμπτώματα ή σημεία προκειμένου να διευκρινίσουμε την φύση των εκδηλώσεων και την πιθανή συσχέτισή τους με μη αλλεργικές παθήσεις.

Στην διάθεση του θεράποντος ιατρού υπάρχουν ειδικές και μη ειδικές διαγνωστικές δοκιμασίες με την βοήθεια των οποίων τεκμηριώνεται ή αποκλείεται η αρχική κλινική διάγνωση.

Στις ειδικές εξετάσεις περιλαμβάνονται εξετάσεις που έχουν σαν σκοπό την ανίχνευση IgE αντισωμάτων κατά των διαφόρων τροφικών αντιγόνων με την χρησιμοποίηση υδατοδιαλυτών εκχυλισμάτων, τα οποία όμως είναι ελάχιστα τυποποιημένα.

Οι αλλεργικές δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού (αλλεργικά tests) με εκχυλίσματα τροφίμων βοηθούν στην τεκμηρίωση της ύπαρξης IgE αντισωμάτων ενώ οι αντίστοιχες ενδοδερμικές καλό είναι να αποφεύγονται επειδή ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο πρόκλησης συστηματικών αντιδράσεων αλλά και τοπικών μη ειδικών ερεθιστικών αντιδράσεων.

Αλλεργική δερματική δοκιμασία δια νυγμού

Εξ αιτίας του κινδύνου πρόκλησης αναφυλαξίας, οι δοκιμασίες με τροφικά εκχυλίσματα θα πρέπει να γίνονται από ειδικό και έμπειρο ιατρό (Αλλεργιολόγο). Η δοκιμασία RAST, χρησιμοποιείται για την ανίχνευση IgE αντισωμάτων σε συγκεκριμένα αντιγόνα, στον ορό.

Η δοκιμασία είναι λιγότερο ευαίσθητη σε σύγκριση με τις δερματικές δοκιμασίες, έχει υψηλότερο κόστος, ανιχνεύει περιορισμένο αριθμό τροφικών αντιγόνων, είναι χρονοβόρος ενώ η θετική δοκιμασία RAST από μόνη της δεν θέτει, όπως και στην περίπτωση των δερματικών δοκιμασιών, την διάγνωση.

Αντίθετα η δοκιμασία RAST είναι χρήσιμη σε ορισμένες περιπτώσεις εκζέματος, στις οποίες η μεγάλη έκταση των βλαβών δεν επιτρέπει την διενέργεια δερματικών tests και σε ασυνήθεις περιπτώσεις συμπτωματικού δερμογραφισμού.

Διαιτολογικό ημερολόγιο

Στην προσπάθεια εντοπισμού του υπεύθυνου αλλεργιογόνου, σημαντική θέση κατέχει και η τήρηση από τον ασθενή ενός ημερολογίου διατροφής και μάλιστα στην περίπτωση κατά την οποία η συσχέτιση των αντιδράσεων με συγκεκριμένα τρόφιμα δεν έχει πλήρως τεκμηριωθεί και οι εκδηλώσεις είναι συνεχείς.

Οι δίαιτες αποφυγής στηρίζονται στην αρχή, ότι η απομάκρυνση του τροφίμου που προκαλεί τα συμπτώματα από το διαιτολόγιο του ασθενούς, θα έχει σαν αποτέλεσμα την πλήρη αποδρομή της κλινικής συμπτωματολογίας. Η πιθανότητα να τεθεί διάγνωση με την βοήθεια μιας δίαιτας αποφυγής είναι μεγαλύτερη όταν ο αριθμός των τροφίμων που ενοχοποιούνται είναι μικρός.

Δοκιμασία πρόκλησης

Η διπλή ή απλή-τυφλή ελεγχόμενη με placebo πρόκληση με τρόφιμα από το στόμα αποτελεί, επί του παρόντος, την μοναδική διαδικασία που θέτει με ακρίβεια και με αντικειμενικά κριτήρια την διάγνωση της τροφικής αλλεργίας. Το σαφές ιστορικό της πρόκλησης αλλεργικών συμπτωμάτων μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων όπως οίδημα των χειλέων, της γλώσσας ή του προσώπου, βράγχος φωνής, υπόταση ή άλλα συμπτώματα ενδεικτικά συστηματικής αναφυλαξίας, δεν επιβάλλει την διενέργεια της ανωτέρω δοκιμασίας, η οποία εκτός των άλλων περικλείει κινδύνους και γι' αυτό θα πρέπει να διενεργείται από ειδικευμένο γιατρό και συχνά σε νοσοκομειακό περιβάλλον που διαθέτει τα απαραίτητα μέσα για την επιτυχή αντιμετώπιση ενδεχόμενων σοβαρών συστηματικών αναφυλακτικών αντιδράσεων.

Μη αναγνωρισμένες διαγνωστικές προσεγγίσεις

Σε αρκετές περιπτώσεις προτείνονται από διάφορους στον χώρο της υγείας διαγνωστικές εξετάσεις που δεν έχουν να προσφέρουν κάτι στον τομέα της διάγνωσης της τροφικής αλλεργίας (δοκιμασία εφαρμοσμένης κινησιολογίας, δοκιμασία εξάλιψης της αλλεργίας Nambudripad, χημική ανάλυση σώματος, κυτταροτοξική δοκιμασία, ELISA/ACT, ηλεκτροδερματική διάγνωση, δοκιμασίες IgG/IgG4, πρόκληση και εξουδετέρωση και δοκιμασία παλμού).

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Mυοσκελετικές ενοχλήσεις: Ζεστό ή κρύο επίθεμα;
Ολοκληρώθηκε η εξαγορά της Gracell Biotechnologies Inc. από την AstraZeneca
Περίπου 1.000 παιδιά στην Ελλάδα κάτω των 16 ετών πάσχουν από Νεανικό Ρευματικό Νόσημα