Η βραβευμένη με Nobel ανακάλυψη του ρόλου των ιών των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) στην ανάπτυξη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αποτελεί σταθμό στην ιατρική, καθώς οδήγησε στο πρώτο εμβόλιο πρόληψης του καρκίνου.

Δεν είναι μακριά ο καιρός που ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αλλά και οι υπόλοιπες μορφές καρκίνου  που προκαλούνται από τον ιό HPV, θα αποτελούν εξαφανισμένες ασθένειες και το γεγονός αυτό θα οφείλεται στη θωράκιση των νέων κοριτσιών με το εμβόλιο που προστατεύει από τη μόλυνση με τον ιό HPV.

Το μέγεθος της σημασίας του εμβολιασμού γίνεται αντιληπτό αν αναλογιστεί κανείς την υψηλή μεταδοτικότητα του ιού HPV μέσω της σεξουαλικής επαφής και όχι μόνο, και τη μεγάλη συχνότητα του ιού στον γενικό πληθυσμό. Ο ιός μεταδίδεται εύκολα κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, ακόμα και μέσω των περιπτύξεων, με τα γεννητικά όργανα. Ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω της κοινωνικής επαφής, αλλά είναι τόσο συχνός, όσο κοινοί είναι και οι ιοί που προκαλούν το κρυολόγημα.

Υψηλή συχνότητα

Σύμφωνα με τα δεδομένα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), τα οποία στη δεδομένη περίπτωση αντικατοπτρίζουν και το παγκόσμιο πρόβλημα, πάνω από το 80% των γυναικών θα έχουν μολυνθεί από κάποιον τύπο του ιού HPV μέχρι την ηλικία των 50 ετών.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, η συχνότητα εμφάνισης του ιού HPV είναι υψηλή, παρουσιάζοντας χρόνο με το χρόνο ανοδικές τάσεις.

Οι δεκάδες τύποι του ιού HPV – μέχρι σήμερα έχουν περιγραφεί 118 διαφορετικά στελέχη - μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα (μία καλοήθη αντιμετωπίσιμη νόσο) ή καρκίνο. Οι περισσότεροι τύποι του ιού HPV προκαλούν κονδυλώματα, εσωτερικά και εξωτερικά της περιοχής των γεννητικών οργάνων. Άλλοι τύποι του ιού HPV προκαλούν καρκίνο σε περιοχές σεξουαλικής δραστηριότητας (π.χ. γεννητικά όργανα ανδρών και γυναικών και στοματοφαρυγγική κοιλότητα), με πιο συχνό τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Εξαιτίας λοιπόν, της υψηλής μεταδοτικότητας και κατά συνέπεια αυξημένης συχνότητας του ιού HPV, παρατηρείται και συχνή νοσηρότητα από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, που αποτελεί τον τέταρτο πιο συχνό καρκίνο παγκοσμίως, τον δεύτερο πιο συχνό καρκίνο στις γυναίκες και τον πιο συχνό καρκίνο σε γυναίκες 20-44 ετών στις αναπτυγμένες χώρες.

Πρόληψη του καρκίνου μέσω του εμβολιασμού

Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη φαρμακευτική θεραπεία για την παντελή εκρίζωση του ιού HPV από τον οργανισμό και οι όποιες θεραπευτικές παρεμβάσεις στοχεύουν στην αντιμετώπιση των αλλοιώσεων που προκαλεί, ο μοναδικός τρόπος προφύλαξης από τον ιό HPV είναι ο εμβολιασμός.

Η ανάπτυξη του εμβολίου έναντι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων το 2006, αποτέλεσε σημείο - σταθμό στην ιστορία των εμβολίων, καθώς είναι το πρώτο εμβόλιο έναντι του καρκίνου.

Ένα εμβόλιο για 9 τύπους του HPV

Σήμερα, τα εμβόλια που κυκλοφορούν σε Ευρώπη και Αμερική προφυλάσσουν μέχρι και από 9 ογκογόνους τύπους του HPV. Στην Ελλάδα, το εμβόλιο έναντι του HPV μετά από εισηγήσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και των αρμόδιων επιστημονικών εταιρειών,

έχει συμπεριληφθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγείται δωρεάν σε κορίτσια ηλικίας 11 έως 18 ετών, με στόχο να έχουν ανοσία στον ιό HPV πριν την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα και ενσωματώθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού, το νέο 9δύναμο εμβόλιο, το οποίο δυνητικά παρέχει προστασία σε ποσοστό 90% του καρκίνου του τραχήλου μήτρας, 89% των προκαρκινικών HPV σχετιζόμενων αλλοιώσεων της πρωκτογεννητικής περιοχής και 90% από τα γεννητικά κονδυλώματα.

Συγκεκριμένα, το 9δύναμο εμβόλιο προστατεύει από τους 7 πλέον επικίνδυνους τύπους του ιού (τους τύπους 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58) και τους 2 τύπους (6,11) που προκαλούν τη μεγάλη πλειοψηφία των γεννητικών κονδυλωμάτων.

Το εμβόλιο είναι κατάλληλο και αποτελεσματικό για όλες τις γυναίκες μέχρι την ηλικία των 45 ετών, ακόμα και αν κάποια στιγμή είχαν μολυνθεί με έναν ιό HPV. 

Σχετικά με την προστασία των αγοριών και των ανδρών, ενδείξεις εμβολιασμού για τους άνδρες μέχρι 26 ετών είναι η πρόληψη των οξυτενών κονδυλωμάτων, καθώς και των προκαρκινικών και καρκινικών αλλοιώσεων στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Το κόστος του εμβολίου δεν καλύπτεται προς το παρόν από τα Ασφαλιστικά Ταμεία.

Ασφάλεια εμβολίου

Η ασφάλεια του εμβολίου έχει πιστοποιηθεί από όλους τους Διεθνείς Οργανισμούς (FDA, CDC, EΜΑ), καθώς και από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, ενώ από την κυκλοφορία του εμβολίου το 2006 μέχρι και σήμερα, έχει χορηγηθεί σε εκατομμύρια  κορίτσια και νέες γυναίκες, με υψηλό προφίλ ασφαλείας.

Οι μόνες παρενέργειες που έχουν παρατηρηθεί και σχετίζονται με το εμβόλιο είναι ήπιες τοπικές αντιδράσεις, όπως πόνος, κοκκινίλα ή πρήξιμο στο σημείο της ένεσης και πιθανόν ζάλη, χαμηλός πυρετός ή πονοκέφαλος.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
GSK: Μήνυση κατά Pfizer-BioNTech για τις πατέντες των εμβολίων mRNA
Το Τai chi βελτιώνει την ποιότητα ύπνου ασθενών με προχωρημένο καρκίνο πνεύμονα [μελέτη]
Πώς θα αυξήσουμε την αντοχή μας