Σήμερα εξακολουθούν δυστυχώς οι καρδιοπάθειες να είναι η πρώτη αιτία θανάτου των κατοίκων όλων των προηγμένων χωρών. Ύστερα από τόση ερευνητική προσπάθεια, τόσα επιτεύγματα, τόση ιλιγγιώδη εξέλιξη της τεχνολογίας, πώς εξηγείται αυτό;

Είναι αναμφισβήτητο ότι σε πολλές αναπτυγμένες χώρες έχει παρατηρηθεί θεαματική ελάττωση των θανάτων από στεφανιαία νόσο στο 1/3 του αριθμού των θανάτων που παρατηρούνταν πριν από 30 χρόνια. Όμως την ίδια περίοδο αυξήθηκαν οι θάνατοι από στεφανιαία νόσο των χωρών εκείνων που εισήλθαν στην κατηγορία των αναπτυγμένων χωρών.

Στην κατηγορία αυτή ανήκουν κυρίως οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που αύξησαν το βιοτικό τους επίπεδο χωρίς παράλληλα να αυξήσουν τα μέτρα πρόληψης και χωρίς να το αντιληφθούν, βρέθηκαν στην ίδια κατάσταση που βρίσκονταν οι Δυτικοευρωπαϊκές χώρες προ τριακονταετίας.

Το ερώτημα που αυτόματα προκύπτει είναι το τι αλλάζει σε μια χώρα που μεταβαίνει από το στάδιο της οικονομικής υποανάπτυξης σε ανάπτυξη. Αυτό που αλλάζει είναι η διαφορά του τρόπου ζωής. Αλλάζει η διατροφή του πληθυσμού, αλλάζει η κινητικότητα των πολιτών με την εισαγωγή του αυτοκινήτου.

Αλλάζουν οι καθημερινές συνήθειες με τη χρήση των ναρκωτικών και άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών.

Όμως είναι άραγε τόσο σημαντική η συμβολή της οργανωμένης πρόληψης στην ελάττωση του αριθμού των καρδιοπαθειών και τη βελτίωση της επιβίωσης των κατοίκων μιας χώρας;

Ασφαλώς ναι, γιατί για να εκδηλωθεί μια πάθηση δεν αρκεί μόνο το κακό γονίδιο. Χρειάζεται παράλληλα ένα ερέθισμα που να διεγείρει αυτό το παθολογικό γονίδιο. Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα το ότι οι Ασιάτες μετανάστες στην Αμερική παρουσίαζαν το ίδιο ποσοστό προσβολής και θανάτων από στεφανιαία νόσο όπως των γηγενών Αμερικανών.

Αντίθετα οι συγγενείς τους που ζούσαν στις χώρες τους είχαν τα ίδια ποσοστά προσβολής και θανάτων με τους υπόλοιπους συμπατριώτες τους. Οι Ασιατικές χώρες δεν έχουν το ίδιο βιοτικό επίπεδο με το αντίστοιχο των Αμερικανικών και κατά συνέπεια απολαμβάνουν των προνομίων της καθημερινότητας και του τρόπου ζωής μιας οικονομικά υποανάπτυκτης χώρας.

Στις Δυτικές χώρες η πεζοπορία και το ποδήλατο έχουν αντικατασταθεί από το αυτοκίνητο. Το λάδι έχει αντικατασταθεί από το βούτυρο και τα άλλα λίπη.

Το καθημερινό stress επιβίωσης είναι διαφορετικό σε μία φτωχή χώρα από μία βιομηχανοποιημένη χώρα.

Κατά συνέπεια, το περιβάλλον και η καθημερινότητα είναι ισχυρότεροι παράγοντες από τα γονίδια αυτά καθ’ ευατά για την εκδήλωση οποιασδήποτε νόσου. Βέβαια, όταν φθάσουμε στην εποχή εκείνη που θα έχουν καταγραφεί όλα τα παθολογικά γονίδια και παράλληλα θα έχουν εξελιχθεί και οι γονιδιακές θεραπείες που θα μπορούν να αλλάζουν τα παθολογικά γονίδια, τότε θα έχει ελαχιστοποιηθεί ο ρόλος των περιβαλλοντολογικών συνθηκών και του καθημερινού τρόπου ζωής.

Είναι εντυπωσιακή η αποτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και των μεγαλυτέρων επιστημονικών Καρδιολογικών Εταιρειών του κόσμου ότι η ελάττωση των θανάτων από Καρδιοπάθειες και η βελτίωση του μέσου όρου ζωής του ανθρώπου οφείλονται κυρίως στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη, δηλαδή με την εισαγωγή του σωστού τρόπου ζωής (άσκηση, μεσογειακή διατροφή, απαγόρευση του καπνίσματος) με παράλληλη χρήση των φαρμάκων εκείνων που τροποποιούν την εξέλιξη μιας καρδιοπάθειας (στατίνες-αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου-β-αναστολείς).

Βέβαια, τα κράτη που εφάρμοσαν την οργανωμένη πρόληψη και θεωρούνται πρωταθλητές (Αγγλία, Αυστραλία, Καναδάς και Ηνωμένες πολιτείες) έχουν πέραν των νομοθετικών μέτρων εισαγάγει την αγωγή Υγείας από το νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο.

Τα κατασταλτικά μέτρα και η ενημέρωση όσον ενδελεχή και εάν είναι μόνα τους δεν αποδείχθηκαν αποτελεσματικά.

Έτσι η χώρα μας, που ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για να καταφέρει να έχει τους ανάλογους αριθμούς, όσον αφορά τη βελτίωση του μέσου όρου ζωής, θα πρέπει υποχρεωτικά πέραν των άλλων μέτρων που παίρνει να εισάγει σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης την αγωγή Υγείας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
1.026 πάσχοντες από αιμορροφιλία στην Ελλάδα - Εκστρατεία ευαισθητοποίησης #WearYourEverydayGenes
Νέα εξέταση ούρων θα μπορούσε να βοηθά άντρες να αποφύγουν τη βιοψία στον καρκίνο προστάτη
Γιατί είναι ξηρά τα χέρια μου;