Στον παραπάνω πίνακα φαίνεται ότι υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που δεν αλλάζουν, και άλλοι που αλλάζουν ή τροποποιούνται. Ορισμένα άτομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο:

Άτομα προχωρημένης ηλικίας, οι άνδρες πιο συχνά από τις γυναίκες και άτομα με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου. Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να συμβεί εγκεφαλικό επεισόδιο αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν ή να τροποποιηθούν είναι:

  1. Υπέρταση
    Ο σπουδαιότερος παράγοντας στην πρόληψη των εγκεφαλικών είναι ή ορθή θεραπεία την αρτηριακής υπέρτασης. Είναι ο ισχυρότερος ανεξάρτητος παράγοντας για την πρόκληση τόσο των ισχαιµικών όσο και των αιµορραγικών εγκεφαλικών επεισοδίων. Ένας άνθρωπος 50 ετών µε υπέρταση έχει τετραπλάσιο κίνδυνο να πάθει εγκεφαλικό τα επόµενα χρόνια από αυτόν που δεν έχει. Έχει αποδειχθεί ότι ή θεραπεία της υπέρτασης µειώνει τα εγκεφαλικά κατά 38% τουλάχιστον. Η αντιυπερτασική θεραπεία θα πρέπει να συνιστάται µόνο από ειδικό γιατρό που θα κρίνει ποιό φάρµακο και σε ποιά δόση είναι κατάλληλο για τον συγκεκριµένο ασθενή. Οι συνηθέστερες κατηγορίες φαρµάκων είναι τα διουρητικά, οι αναστολείς των β-αδρενεργικών υποδοχέων, οι ανταγωνιστές ασβεστίου, οι ανταγωνιστές της αγγειοτενσίνης ΙΙ και οι αναστολείς του µετατρεπτικού ενζύµου. Τον Οκτώβριο του 2003 δημοσιεύτηκε μελέτη 6105 ασθενών από 10 χώρες στο έγκυρο αμερικανικό περιοδικό STROKE, που αποδείκνυε μεταξύ άλλων ,οφέλη που είχαν ασθενείς που είχαν υποστεί ΑΕΕ όταν έπαιρναν αντιυπερτασική θεραπεία βασισμένη στον αναστολέα του μετατρεπτικού ενζύμου περινδοπρίλη ή και συνδυασμό της με το διουρητικό ινδαπαμίδη.
  2. Καρδιακή και αγγειακή νόσος.
    Η συχνότερη καρδιακή πάθηση που προκαλεί ισχαιµικά εγκεφαλικά είναι µια αρρυθµία που λέγεται κολπική µαρµαρυγή. Είναι ο δεύτερος στη σειρά παράγων κινδύνου εγκεφαλικών µετά την υπέρταση. Περίπου 0.4% του γενικού πληθυσµού έχει κολπική µαρµαρυγή, η συχνότητά της αυξάνεται µε την ηλικία. Τα µισά θροµβοεµβολικά εγκεφαλικά οφείλονται στην αρρυθµία αυτή. Επίσης η ασυµπτωµατική στένωση της καρωτίδας, που σηµαίνει στένωση πάνω από 50% της καρωτίδας και που δεν έχει εκδηλώσει συµπτώµατα, απαντάται περίπου στο 5 έως και 9% των ανθρώπων ηλικίας µεγαλύτερης των 65 ετών. Τα άτοµα αυτά έχουν κίνδυνο να πάθουν ισχαιµικό εγκεφαλικό µε συχνότητα 1-2% κάθε χρόνο. Με προσεκτική επιλογή ασθενών που έχουν στένωση πάνω από 60% του αυλού συνιστάται εγχείρηση ενδαρτηρεκτοµής από έµπειρο αγγειοχειρουργό. Άλλες καρδιακές παθήσεις όπως έµφραγµα µυοκαρδίου, παθήσεις των βαλβίδων, η διατατική µυοκαρδιοπάθεια κλπ, αποτελούν επίσης σηµαντικούς παράγοντες κινδύνου εγκεφαλικών. Η συµβολή του καρδιολόγου είναι απαραίτητη στην θεραπεία αυτών των παθήσεων.
  3. Ιστορικό παροδικού ισχαιμικού επεισοδίου
    Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο ονομάζεται η προσωρινή διακοπή της αιματικής ροής σε ένα σημείο του εγκεφάλου. Μπορεί έχει διάρκεια μερικών δευτερολέπτων ή μερικών ωρών, συνήθως όμως διαρκεί λιγότερο από 24 ώρες. Αποτελεί ένα σημαντικό προειδοποιητικό σημείο ενός μελλοντικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Είναι ένδειξη ότι η αιματική ροή προς τον εγκέφαλο είναι διαταραγμένη.
  4. Ο Διαβήτης
    Η ύπαρξη σακχαρώδη διαβήτη αυξάνει το σχετικό κίνδυνο ισχαιµικού εγκεφαλικού μέχρι και 6 φορές. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όταν ο διαβήτης συνυπάρχει µε υπέρταση.
  5. Ο έλεγχος της χοληστερίνης
    Η αύξηση της χοληστερίνης είναι σηµαντικός παράγων κινδύνου στεφανιαίας νόσου αλλά αµφισβητούµενος µέχρι πρόσφατα για την εκδήλωση γενικά εγκεφαλικών επεισοδίων. Σε ασθενείς µε ισχαιµική καρδιοπάθεια που έχουν και αυξημένη χοληστερίνη, η χορήγηση αντιχοληστερινικών φαρµάκων (στατινών) µειώνει τα εγκεφαλικά κατά µέσο όρο 23%.
  6. Η ελάττωση του καπνίσματος
    Το κάπνισµα θεωρείται σηµαντικός παράγων κινδύνου εκδήλωσης εγκεφαλικού, καθ’ όσον διπλασιάζει τη πιθανότητα της πάθησης.
  7. Η ελάττωση της κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ, καθώς και η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μειώνουν την πιθανότητα να συμβεί εγκεφαλικό επεισόδιο
  8. Η καθηµερινή, µέτρια σωµατική άσκηση πάνω από µισή ώρα βοηθά έµμεσα στο να µειωθούν άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τα εγκεφαλικά.
  9. Λιγότερο σπουδαίοι παράγοντες κινδύνου εγκεφαλικών έχουν βρεθεί σε διάφορες µελέτες : οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών, όπως αµφεταµίνης, κοκαίνης και ηρωίνης και τα άτοµα µε αυξηµένα επίπεδα οµοκυστείνης , έχουν σοβαρό κίνδυνο να πάθουν επίσης εγκεφαλικό καθώς και προθροµβωτικές καταστάσεις που οφείλονται σε επίκτητα ή γονιδιακά νοσήµατα (αντικαρδιολιπινικό σύνδροµο, παράγων V Leiden, κλπ) συσχετίζεται επίσης µε αύξηση του κινδύνου εγκεφαλικών.
  10. Η χρήση θεραπείας ορµονικής υποκατάστασης σε γυναίκες µετά την εµµηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο να πάθει µια γυναίκα εγκεφαλικό µετά από χρήση για πάνω από τρία χρόνια. Η πιθανότητα µιας γυναίκας να εκδηλώσει εγκεφαλικό επεισόδιο µετά από χρήση αντισυλληπτικών δισκίων είναι πολύ µικρή. Ο κίνδυνος όµως είναι µεγαλύτερος αν η γυναίκα καπνίζει, έχει υπέρταση ή έχει ήδη ένα θροµβωτικό επεισόδιο στο ιστορικό της

Πηγές:
Έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό ΥΓΕΙΑ και ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 5ο, ΟΚΤ-ΔΕΚ 2005

Ειδήσεις υγείας σήμερα
"Και τώρα...αγωνιζόμαστε" - Από το σοκ της διάγνωσης, στη μάχη με τον καρκίνο
Μ. Θεμιστοκλέους: Με ποιο νέο όργανο αλλάζουν διοίκηση του ΕΣΥ και υπουργείο Υγείας
Οι επιτροπές και ο Μεγάλος Αδερφός από το υπουργείο Οικονομικών στην ΕΚΑΠΥ