Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς είναι ο διαχωρισμός του αμφιβληστροειδούς από τους υποκείμενους (εξωτερικούς του) ιστούς. Οι πιο πολλές αποκολλήσεις αμφιβληστροειδούς οφείλονται σε ρωγμές ή/και οπές που προκείπτουν στην περιφερειά του. Αυτό συμβαίνει όταν το υαλώδες αποχωρίζεται από τον αμφιβληστροειδή κυρίως περιφερικά. 

Το εσωτερικό του ματιού είναι γεμάτο με ένα πυκνό υγρό σε μορφή gel που λέγεται υαλώδες. Βοηθά κυρίως στη διατροφή και την προφύλαξη. Καθώς μεγαλώνουμε, το υαλοειδές εκφυλίζεται σε λεπτής φύσης υγρό με αργούς ρυθμούς. Oι ίνες του αδυνατούν, επιτρέποντας στο υαλοειδές υγρό να διαχωριστεί και να συρρικνωθεί από τον αμφιβληστροειδή. Αυτή είναι αποκόλληση του υαλοειδούς.

Η αμφιβληστροειδική αποκόλληση μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι πιο κοινή μετά τη μέση ηλικία.
Αν το υαλώδες αποχωριστεί με «απότομο τρόπο» ή ο αμφιβληστροειδής είναι λεπτός ενδέχεται να δημιουργηθεί ρωγμή. Μερικές φορές μπορεί να συνοδεύεται και από αιμορραγία.

Παρόλα αυτά, μόνο ένα μικρό ποσοστό (1 στις 200) των αποκολλήσεων υαλώδους θα καταλήξουν σε ρωγμή.
Εαν ο αμφιβληστροειδής σχιστεί, υγρό από την κοιλότητα του υγρού υαλώδους, περνάει μέσω της ρωγμής και συσσωρευεται πίσω/ κάτω από τον αμφιβληστροειδή, με αποτέλεσμα προοδευτικά να αρχίσει να αποκολλάται ο αμφιβληστροειδής.

Συμπτώματα

Ο ασθενής συνήθως δεν νιώθει πόνο, εμφανίζονται όμως προειδοποιητικές ενοχλήσεις ή διαταραχές της όρασης όπως:
Αρχικά μπορεί να εμφανιστούν λάμψεις και μυοψίες (μυγάκια), δηλαδή μαύρα στίγματα που κινούνται, διπλά είδωλα, σκιές ή κουρτίνα, η οποία εμποδίζει την όραση, θολερότητα οφθαλμών.

Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να γίνει έλεγχος του βυθού (βυθοσκόπηση), αφού πρώτα συνήθως γίνει διαστολή της κόρης. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι λάμψεις και τα μυγάκια μπορεί να εμφανιστούν σε απλή αποκόλληση υαλώδους και δεν είναι απαραίτητο να συνοδεύουν ρωγμές.

Η αμφιβληστροειδική αποκόλληση απαιτεί άμεση επέμβαση για την αποκατάστασή της. Υπάρχουν αρκετές επιλογές στον τρόπο αντιμετώπισης μιας αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς. Η επιλογή της επέμβασης εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά, τη σοβαρότητα και την έκταση της αμφιβληστροειδικής αποκόλλησης.

Προδιαθετικοί παράγοντες

  • Υψηλή μυωπία
  • Εκφύλιση αμφιβληστροειδούς (lattice- δικτυωτή εκφύλιση)
  • Χειρουργικές οφθαλμικές φλεγμονές (ραγοειδίτιδα)
  • Κολλύρια με αυξημένο ρίσκο εμφάνισης αποκόλλησης αμφιβληστροειδή 
  • Προηγούμενες οφθαλμικές επεμβάσεις (καταρράκτης)
  • Τραύμα
  • Διαβήτης

Μία μέθοδος είναι με ειδικό φωτοπηκτικό laser (φωτοπηξία) είτε με κρυοπηξία

Και στις δύο περιπτώσεις δημιουργείται τοπικά ουλή που λειτουργεί συγκολλητικά σφραγίζοντας τις ρωγμές, συγκρατώντας τον αμφιβληστροειδή στην κανονική του θέση.

Η συγκόληση με αέρα (pneumatic retinopexis) είναι η μέθοδος που συνιστάται στην έγχυση φυσαλίδας αέρα μέσα στο υαλώδες. Ο σκοπός της είναι το αέριο να «πιέσει» τα αποκολλημένα αμφιβληστροειδικά στρώματα προς το οπίσθιο τοίχωμα του βολβού, ώστε να σφραγιστεί η ρήξη. Το αέριο σταδιακά απορροφάται από τον οφθαλμό, σε διάστημα λίγων εβδομάδων.

Εναλλακτικά, αντί για αέριο μπορεί να διοχετευτεί στο μάτι λάδι σιλικόνης, το οποίο όμως πρέπει να αφαιρεθεί αργότερα με δεύτερο χειρουργείο. Της έγχυσης του αερίου προηγείται επέμβαση φωτοπηξίας ή κρυοπηξίας για να σφραγιστούν τα διαρρηγμένα αμφιβληστροειδικά στρώματα. Μετά την επέμβαση ο ιατρός συνήθως προτείνει σταθερή στάση της κεφαλής για κάποιες ημέρες, κάτι που είναι απαραίτητο για την επιτυχία της επέμβασης.

Στον περιβρογχισμό τοποθετούνται ελαστικοί σκληρικοί δακτύλιοι (scleral buckles ή flexible bands) από σιλικόνη, πλαστικό ή σπόγγο γύρω από τον ισημερινό του οφθαλμικού βολβού, για να αντισταθμιστούν οι δυνάμεις που έλκουν την αμφιβληστροειδική επιφάνεια μακριά από τη φυσιολογική της θέση. Και εδώ πριν την εφαρμογή των δακτυλίων προηγείται η σφράγιση των ρωγμών ή οπών με φωτοπηξία ή κρυοπηξία.

Βιτρεκτομή ή υαλοειδεκτομή (vitrectomy).

Είναι η πλέον μοντέρνα και τεχνολογικα εξελιγμένη τεχνική αποκόλλησης αμφιβληστροειδή. Μπορεί να κριθεί απαραίτητη, σε συνδυασμό με τις παραπάνω επεμβατικές επιλογές. (Η επέμβαση αυτή μπορεί να ανταποκριθεί και αν υπάρχει έντονη έλξη ανάμεσα στο υαλώδες και τον αμφιβληστροειδή, γιγαντιαίες ρωγμές, αιμορραγίες στο υαλώδες ή οφθαλμικές λοιμώξεις όπως ενδοφθαλμίτιδα και σκοπό έχει να απομακρύνει χειρουργικά πλήρως το υαλώδες σώμα). Στις μέρες μας η υαλοειδεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από μικροσκοπικές τομές (25G που διαθέτουμε στο κέντρο μας), που δεν απαιτούν καν ράμματα, άρα έχουμε γρηγορότερη αποκατάσταση και μικρότερη ταλαιπωρία!

Σε όλες τις τεχνικές το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Οι προγνωστικοί παράγοντες είναι:

  • ο χρόνος που μεσολάβησε μέχρι την αντιμετώπιση της αποκόλλησης. Η άμεση αντιμετώπιση (μέσα σε 1-3 ημέρες) είναι κάτι παραπάνω από κρίσιμη,
  • η έκταση, το είδος και το μέγεθος των είδος ρωγμών – οπών,
  • η θέση και η φύση της αποκόλλησης. Το αν η ωχρά κηλίδα έχει αποκολληθεί είναι ο μεγαλύτερος προγνωστικός παράγοντας.

Τέλος, είναι εξίσου σημαντική η μετεγχειρητική συνέπεια, δηλαδή η συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό και πιστή τήρηση των οδηγιών.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Mυοσκελετικές ενοχλήσεις: Ζεστό ή κρύο επίθεμα;
Ολοκληρώθηκε η εξαγορά της Gracell Biotechnologies Inc. από την AstraZeneca
Περίπου 1.000 παιδιά στην Ελλάδα κάτω των 16 ετών πάσχουν από Νεανικό Ρευματικό Νόσημα