Γράφουν οι Σταύρος Αλευρογιάννης MD-PHD και Κακαβάς Γεώργιος PT-MT.

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ο σύνδεσμος του γόνατος ο οποίος υφίσταται συχνότερα τραυματισμό, ως αποτέλεσμα αθλητικής κάκωσης, πτώσεων ή τροχαίων ατυχημάτων.

Η συχνότητα της κάκωσης αυτής αυξάνεται συνεχώς, με τη συμμετοχή όλο και περισσoτέρων ατόμων νέας ηλικίας στον επαγγελματικό ή ερασιτεχνικό αθλητισμό, ενώ εμφανίζεται αυξημένη στις γυναίκες δύο με οκτώ φορές περισσότερο σε σχέση με τους άντρες.

Ειδικότερα στην καλαθοσφαίριση, η συχνότητα της κάκωσης στις γυναίκες είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από τους άνδρες. Η διαφορά αυτή μεταξύ των δυο φύλων είναι ακόμη μεγαλύτερη σε άτομα που φοιτούν σε στρατιωτικές ακαδημίες.

Ακόμη, άτομα που έχουν υποστεί χειρουργική αποκατάσταση του συνδέσμου παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο ρήξης τόσο στο άκρο που έχει υποστεί την επέμβαση (συχνότερα) όσο και στο υγιές.

Τα αθλήματα στα οποία η συχνότητα της κάκωσης εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένη είναι η καλαθοσφαίριση, το χόκεϊ, το ποδόσφαιρο, η γυμναστική, το σκι και η πετοσφαίριση. Ιδιαίτερα στο σκι οι κακώσεις του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου καλύπτουν το 25% ως 30% όλων των κακώσεων του γόνατος.

Στις ΗΠΑ οι κακώσεις του συνδέσμου αυτού αφορούν 1/1750 άτομα ηλικίας 15 έως 45 ετών κάθε χρόνο, δηλαδή περίπου 250.000 τραυματισμοί κάθε χρόνο. Στις ΗΠΑ για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, το συνολικό κόστος για την αντιμετώπιση των κακώσεων του συνδέσμου ανέρχεται σε 2 δισ.

$ ετησίως γεγονός που υποδηλώνει το τεράστιο κοινωνικοοικονομικό κόστος των τραυματισμών αυτών.

Οι δραστηριότητες που φαίνεται να εμπλέκονται στην κάκωση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι εκείνες που για την εκτέλεσή τους απαιτούν απότομες αλλαγές της κατεύθυνσης του σώματος, όπως τα άλματα, η γρήγορη επιτάχυνση και επιβράδυνση, καθώς και οι απότομες και απρόβλεπτες προσκρούσεις με άλλους αθλητές.

Η διάγνωση του τραυματισμού είναι κυρίως κλινική, αν και απαιτεί κλινική εμπειρία από τον θεράποντα ιατρό και ολοκληρώνεται με τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας που έχει ακρίβεια και ευαισθησία πάνω από 90%. Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική και εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, τις λειτουργικές του ανάγκες και τις καθημερινές του δραστηριότητες.

Τελευταίες μελέτες από τη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρουν 86% συμπτωματική αστάθεια γόνατος και 87,5% μέτρια έως φτωχά αποτελέσματα όταν η κάκωση αντιμετωπίζεται συντηρητικά, ενώ μόνο 14% των ασθενών αυτών επιστρέφουν σε αθλητική δραστηριότητα.

Η χρόνια ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου φαίνεται ότι αλλάζει την εν γένει κίνηση του μηρού πάνω στην κνήμη, καθώς και τα σημεία επαφής τόσο στην προσθιοπίσθια όσο και την πλαγιο-πλάγια κατεύθυνση. Η συνεχιζόμενη αστάθεια του γόνατος οδηγεί σε μηνισκικές βλάβες, βλάβες στους χόνδρους και τελικά σε εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα.

Σε τελευταία μελέτη που εξετάζει ασθενείς με ρήξη χιαστού συνδέσμου 5 μήνες μετά τον τραυματισμό (7 ημέρες έως και 48 μήνες), 72% των ασθενών παρουσίασαν μηνισκική βλάβη, ενώ παρόμοιο ποσοστό εμφάνισε χόνδρινη βλάβη κυρίως στον έσω μηριαίο κόνδυλο.

Εάν ο τραυματισμός ήταν πάνω από 2 έτη, η πιθανότητα χόνδρινης βλάβης εξαπλασιάζεται. Εάν κατά τον τραυματισμό συνέβη και μηνισκική βλάβη, η πιθανότητα χόνδρινης βλάβης τριπλασιάζεται, ενώ σε περίπτωση που η ρήξη του προσθίου χιαστού έχει γίνει προ διετίας τουλάχιστον με συνοδό βλάβη του μηνίσκου η πιθανότητα ευμεγέθους χόνδρινης βλάβης δεκαοκταπλασιάζεται.

Τα ανωτέρω καθιστούν τη χειρουργική θεραπεία απαραίτητη στις περισσότερες των περιπτώσεων.

Η χειρουργική θεραπεία συνίσταται στην αρθροσκοπική ανακατασκευή του συνδέσμου και καθήλωσή του στο μηριαίο και κνημιαίο κανάλι με νεότερης γενιάς βιοαπορροφήσιμα υλικά στις περισσότερες των περιπτώσεων. Για την ανακατασκευή μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλλομόσχευμα από τράπεζα ιστών και μοσχευμάτων, συνθετικό μόσχευμα ή και αυτομόσχευμα (συνήθως επιγονατιδικός τένοντας ή μοσχεύματα ισχιομηριαίων).

Η αποκατάσταση μετά το χειρουργείο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τύπο του Χειρουργείου.

Συνήθως κινητοποιούμε γρήγορα την άρθρωση για να αποφύγουμε δυσάρεστες επιπλοκές και δυσκαμψία, οίδημα και ατροφία στους υπερκείμενους μυς. Σε μια έρευνα που διεξάγεται αυτή τη στιγμή σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας έχει βρεθεί σε ήδη χειρουργημένους ασθενείς ότι σε εξέταση στατικής πελματογραφίας εκτός του ότι έχουν ευρήματα πλατυποδίας σε διάφορες διαβαθμίσεις κλινικής μελέτης οι ασθενείς αυτοί έχουν την τάση να μεταφέρουν το βάρος τους μπροστά, άρα ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι συνεχώς σε τάση και σε κάποια στιγμή σε μια αθλητική δραστηριότητα σπάει με επακόλουθο το Χειρουργείο.

Άρα σήμερα είναι επιβεβλημένη για λόγους πρόληψης η παρακολούθηση και εξέταση των ατόμων που αθλούνται σε διάφορα επίπεδα για λόγους πρόληψης, τραυματισμών και ειδικά του γονάτου.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΠΟΥ: Εντοπίστηκε ιός γρίπης των πτηνών σε αγελαδινό γάλα
Δεκάδες μεταλλάξεις του ιού της Covid σε άντρα που νοσούσε από κορωνοϊό για 1,5 χρόνο
Επίσκεψη Γεωργιάδη σε υγειονομικές μονάδες σε Κοζάνη και Φλώρινα