Τα τελευταία χρόνια είναι εντυπωσιακή η αύξηση του αριθμού των νοσηλευόμενων παιδιών, καθώς και ο αριθμός των προσερχομένων για εξέταση στα εξωτερικά ιατρεία. Το καλό είναι ότι η μέση διάρκεια νοσηλείας δεν υπερβαίνει τις τρεις ημέρες, κάτι που είναι βασικό για να μη δημιουργούνται προβλήματα στην οικογένεια (φύλαξη άλλων παιδιών, απουσία της μητέρας από την εργασία της) αλλά και για την πρόληψη ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.

Η φυσιολογική ανάπτυξη του παιδικού οργανισμού περιλαμβάνει και την ωρίμανση του αμυντικού συστήματος, της ανοσίας. Δυστυχώς, το «χτίσιμο» της ανοσίας απαιτεί νόσηση. Έχει μάλιστα υπολογιστεί ότι κάθε παιδί νοσεί περίπου 90 φορές μέχρι την ηλικία των 10 ετών.

Οι 9 στις 10 νοσήσεις αφορούν ιώσεις και μόνο 1 στις 10 οφείλεται σε παθογόνα μικρόβια.

Ευτυχώς, τις περισσότερες φορές οι αρρώστιες των παιδιών είναι ιώσεις που δεν χρειάζονται τίποτα περισσότερο από υπομονή και υποστήριξη. Άλλες φορές -σπανιότερα ευτυχώς- η κατάσταση είναι σοβαρότερη και απαιτεί θεραπεία ή εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Τα παιδιά είναι σαφώς πιο ευαίσθητα από τους ενηλίκους. Αρρωσταίνουν ευκολότερα και παρουσιάζουν συχνότερα επιπλοκές. Οι εισαγωγές στο νοσοκομείο είναι συχνότερες απ’ ό,τι στους ενηλίκους, αλλά βραχύτερες.

Η έκβαση είναι σχεδόν πάντα η πλήρης ίαση, αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει στους ενηλίκους, όπου έχουμε νοσήματα φθοράς τα οποία δεν ιώνται πλήρως. Ένα παιδί μπορεί να εισαχθεί στο νοσοκομείο και για απλές θεραπευτικές παρεμβάσεις, που όμως δεν μπορούν να παρασχεθούν αλλιώς.

Η αφυδάτωση
Μία από τις συχνότερες αιτίες εισαγωγής στο νοσοκομείο είναι η αφυδάτωση. Πράγματι, τα παιδιά αφυδατώνονται πολύ ευκολότερα απ’ ότι ένας ενήλικος. Για ένα βρέφος αρκεί ένα 24ωρο με πυρετό και μειωμένη σίτιση για να υπάρξει αφυδάτωση.

Τα μεγαλύτερα παιδιά αφυδατώνονται δυσκολότερα, αλλά δυστυχώς σπάνια μπορούν να ενυδατωθούν αποτελεσματικά με χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών από το στόμα. Η ενδοφλέβια χορήγηση των υγρών είναι ίσως μία από τις μεγαλύτερες προσφορές της σύγχρονης παιδιατρικής.

Δυστυχώς, συχνά υποτιμάται η αξία της πρόσβασης που έχουν τα παιδιά σε τέτοιου είδους θεραπευτικές παρεμβάσεις. Αρκεί όμως να σκεφτούμε ότι μόνο στην Ινδία πεθαίνουν 5 εκατομμύρια παιδιά από αφυδάτωση κάθε χρόνο από έλλειψη ορών.

Ναι, σωστά διαβάσατε: 5.000.000 παιδιά το χρόνο πεθαίνουν μόνο και μόνο επειδή δεν τους χορηγήθηκαν υγρά ενδοφλεβίως!

Η μικρή ηλικία είναι σαφώς ένας από τους πλέον σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση του γιατρού να παραπέμψει ένα παιδί στο νοσοκομείο. Νεογνά και μικρά βρέφη με πυρετό σχεδόν πάντα πρέπει να εισάγονται για ολοκληρωμένο έλεγχο και θεραπεία.

Σε αντίθετη περίπτωση, ο κίνδυνος μη αναστρέψιμων επιπλοκών -ακόμα και θανάτου- είναι πολύ μεγάλος. Τα μικρά βρέφη δεν έχουν αντοχές, ούτε αποθέματα νερού και ηλεκτρολυτών. Ο γιατρός πρέπει να δράσει με ακρίβεια και ταχύτητα για να τα προστατέψει.

Πολλές φορές, μάλιστα, χρειάζονται τη βοήθεια ιατρών και άλλων παιδιατρικών υποειδικοτήτων. Η συστηματική δουλειά που απαιτείται μπορεί να γίνει μόνο μέσα στο νοσοκομείο.

Οι λοιμώξεις
Οι λοιμώξεις στα παιδιά συνήθως οφείλονται σε ιούς και χρειάζονται μόνο συντηρητική, υποστηρικτική θεραπεία. Οι μικροβιακές λοιμώξεις είναι σπανιότερες, αλλά πιο σοβαρές.

Παραδόξως, οι πρωτοπαθείς μικροβιακές λοιμώξεις οδηγούν σπανιότερα στο νοσοκομείο απ’ ό,τι οι επιπλοκές των ιογενών λοιμώξεων. Στα παιδιά, οι επιπλοκές είναι συχνές γιατί το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είναι ολοκληρωμένο ούτε απολύτως επαρκές, όπως σε ένα ενήλικο άνθρωπο.

Ακόμα και απλές ιώσεις μπορούν να επιπλακούν με μικροβιακές δευτεροπαθείς λοιμώξεις και να χρειαστούν ενδοφλέβια θεραπευτική αγωγή. Τα διαθέσιμα για τα παιδιά αντιβιοτικά για χορήγηση από το στόμα δεν επαρκούν πάντα για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων.

Η άσκοπη και αλόγιστη χορήγησή τους, μάλιστα, τα έχει αχρηστεύσει σε τέτοιο βαθμό που χρειάζονται πλέον τεράστιες δόσεις για να είναι αποτελεσματικά. Έτσι, η πιο σωστή θεραπεία πολλές φορές είναι αδύνατη από το στόμα ή επισφαλής και το παιδί οδηγείται στο νοσοκομείο για ενδοφλέβια αντιβίωση.

Τα ατυχήματα, οι λήψεις ουσιών και οι αλλεργικές αντιδράσεις
Τα ατυχήματα, οι λήψεις ουσιών καθώς και οι αλλεργικές αντιδράσεις ευθύνονται για μεγάλο αριθμό εισαγωγών κάθε χρόνο.

Μάλιστα, οι αλλεργικές αντιδράσεις και οι καταστάσεις που τις συνοδεύουν γίνονται ολοένα και συχνότερες. Αυτό οφείλεται πρωτίστως στην πραγματική αύξηση που παρουσιάζουν οι αλλεργίες λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής. Παράλληλα, ολοένα περισσότερες νοσολογικές οντότητες αναγνωρίζονται πλέον αλλεργικής αιτιολογίας.

Το άσθμα, οι τροφικές δυσανεξίες, ορισμένες παθήσεις του πεπτικού και παθήσεις του δέρματος και των βλεννογόνων εντάσσονται στην κατηγορία των αλλεργικών νοσημάτων. Η πλειονότητα των καταστάσεων αυτών απαιτεί μακροχρόνια αντιμετώπιση και οι εξάρσεις τους οδηγούν συχνά σε εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Οι έντονες αλλεργικές αντιδράσεις, εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορεί να έχουν δυσμενή έκβαση.

Οι αναφυλαξίες, για παράδειγμα, οδηγούν συχνά σε έντονη αναπνευστική δυσχέρεια που είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί μόνο σε οργανωμένο νοσοκομείο σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Δεν λείπουν όμως και οι περιπτώσεις που ένα παιδί πάσχει από κάτι σοβαρό και απειλητικό για τη ζωή του.

Ευτυχώς η σύγχρονη παιδιατρική έχει πολλά και αποτελεσματικά όπλα. Σήμερα, οι θάνατοι στην παιδική ηλικία είναι σπάνιοι. Για το σύγχρονο Έλληνα θεωρείται αδιανόητο να πεθάνει ένα παιδί.

Δεν ήταν όμως πάντα έτσι...

Ακόμα και τώρα οι Έλληνες ευχόμαστε «να σου ζήσει» στη γέννηση κάθε παιδιού, χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι αυτή η έκφραση έχει βαθιές ρίζες μέσα στο χρόνο. Εξορκίζει τον πόνο από το θάνατο των παιδιών. Πράγματι, στη χώρα μας, ακόμα και στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, η παιδική και βρεφική θνησιμότητα ήταν τεράστια.

Ένα παιδί που γεννιόταν είχε λίγες πιθανότητες να ενηλικιωθεί. Υπήρχαν οικογένειες που είχαν χάσει περισσότερα παιδιά από όσα τελικά είχαν επιβιώσει. Τα παιδιά πέθαιναν από απλές λοιμώξεις που σήμερα είναι απόλυτα θεραπεύσιμες! Ευτυχώς, αυτά είναι παρελθόν.

Η ζωή και η υγεία των παιδιών βρίσκονται σε καλά χέρια. Η παιδιατρική έχει προσφέρει τα μέγιστα, σώζοντας παιδικές ζωές και εξασφαλίζοντας ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά ως υγιείς ενηλίκους.

Πηγές:
Γράφουν οι Χρήστος Σπ. Μπαρτσόκας, Ομότ. Καθηγητής Παιδιατρικής, Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ και ο Διαγόρας Ζαργάνης, Αναπλ. Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ

Ειδήσεις υγείας σήμερα
1.026 πάσχοντες από αιμορροφιλία στην Ελλάδα - Εκστρατεία ευαισθητοποίησης #WearYourEverydayGenes
Νέα εξέταση ούρων θα μπορούσε να βοηθά άντρες να αποφύγουν τη βιοψία στον καρκίνο προστάτη
Γιατί είναι ξηρά τα χέρια μου;