Αγγλικός όρος

metabolic acidosis

Ορισμός

Οποιαδήποτε διαδικασία προκαλεί μια μείωση στο pH του σώματος εξαιτίας της κατακράτησης οξέων ή της απώλειας των ρυθμιστικών διττανθρακικών. Η μεταβολική οξέωση συνήθως κατατάσσεται ανάλογα με την παρουσία ή την απουσία μη φυσιολογικού χάσματος ανιόντων. Μεταβολική οξέωση με χάσμα ανιόντων παρατηρείται στην διαβητική, αλκοολική και γαλακτική οξέωση· στην οξέωση της νεφρικής ανεπάρκειας· και στην οξέωση που οφείλεται στην υπερκατανάλωση οξέων, όπως είναι τα σαλικυλικά, η μεθανόλη ή η αιθανόλη. Η μεταβολική οξέωση χωρίς χάσμα ανιόντων παρατηρείται μεταξύ άλλων, στη διάρροια, στην οξέωση των νεφρικών σωληναρίων και στο πολλαπλό μυέλωμα.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Στις πιθανές αιτίες συμπεριλαμβάνεται η υπερβολική κατανάλωση οξέων, σαλικυλικών, αιθανόλης ή αιθυλενογλυκόλης· η ανικανότητα των νεφρών να αποβάλουν τα οξέα (π.χ. στην νεφρική ανεπάρκεια ή στην οξέωση των νεφρικών σωληναρίων)· η κετοξέωση (διαβητική, αλκοολική, εξαιτίας υποθρεψίας) η σοβαρή αφυδάτωση· η διάρροια· η ραβδομυόλυση· οι επιληπτικές κρίσεις· και η καταπληξία.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Θα πρέπει να λαμβάνεται ιστορικό που να εστιάζει στην παραγωγή ούρων του ασθενούς, στην πρόσληψη τροφής, στις διαιτητικές συνήθειες (συμπεριλαμβανομένης τυχόν πρόσφατης νηστείας), σχετιζόμενων διαταραχών (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η δυσλειτουργία του ήπατος ή των νεφρών) και οι λήψη φαρμάκων (συμπεριλαμβανομένης της ασπιρίνης) και αλκοόλ. Θα πρέπει να ελέγχονται οι τιμές των αερίων αίματος, τα επίπεδα καλίου στον ορό και το ισοζύγιο των υγρών. Θα πρέπει να εκτιμάται εάν ο ασθενής έχει λήθαργο, ζάλη ή κεφαλαλγία, καθώς επίσης θα πρέπει να ελέγχεται και τυχόν μείωση του μυϊκού τόνου και των εν τω βάθει αντανακλαστικών του. Επίσης, θα πρέπει να ελέγχεται για τυχόν υπεραερισμό, καρδιακές αρρυθμίες, μυϊκή αδυναμία και χαλαρότητα, όπως επίσης και για γαστρεντερικές διαταραχές όπως ναυτία, έμετο, διάρροια και κοιλιακό άλγος. Θα πρέπει να χορηγούνται ενδοφλεβίως υγρά, φάρμακα όπως το διττανθρακικό νάτριο ή η ινσουλίνη αλλά και να λαμβάνονται θεραπευτικά μέτρα όπως είναι η οξυγόνωση ή ο μηχανικός αερισμός. Ο ασθενής θα πρέπει να τοποθετείται σε θέση που να ευνοείται η καλή έκπτυξη του θώρακα και να επανατοποθετείται συχνά. Η τακτική υγιεινή του στόματος με πλύσεις διττανθρακικού νατρίου θα εξουδετερώσει τα οξέα του στόματος και ένα υδατοδιαλυτό λιπαντικό θα προστατεύσει τα χείλη από την ξηρότητα. Θα πρέπει να παρέχεται ένα ασφαλές περιβάλλον με ελάχιστα ερεθίσματα και θα πρέπει να υπάρχουν έτοιμα σκευάσματα για την αντιμετώπιση επιληπτικών κρίσεων στην περίπτωση που εκδηλωθούν. Τόσο στους ασθενείς όσο και στις οικογένειές τους θα πρέπει να δίνονται προφορικές και γραπτές πληροφορίες σχετικά με την αντιμετώπιση των σχετικών νοσημάτων και των συνταγογραφούμενων φαρμάκων.