Ορισμός

Η ανεμοβλογιά είναι μια από τις κλασσικές παιδικές ασθένειες. Ένα παιδί ή ενήλικας με ανεμοβλογιά μπορεί να αναπτύξει εκατοντάδες κνησμώδεις, φλύκταινες γεμάτες με υγρό, οι οποίες σπάνε και δημιουργούν εφελκίδες. Η ανεμοβλογιά προκαλείται από έναν ιό.

Ο ιός που προκαλεί ανεμοβλογιά ονομάζεται ιός ανεμοβλογιάς-ζωστήρας, και είναι μέλος της οικογένειας των ερπητοϊών. Ο ίδιος ιός προκαλεί τον έρπη ζωστήρα στους ενήλικες.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Ανεμευλογιά

Αίτια

Σε ένα τυπικό σενάριο, ένα μικρό παιδί καλύπτεται από ανεμοβλογιά και απουσιάζει από το σχολείο για μια εβδομάδα. Το πρώτο μισό της εβδομάδας το παιδί αισθάνεται άσχημα εξαιτίας της έντονης φαγούρας· το δεύτερο μισό εξαιτίας της ανίας. Από την εισαγωγή του εμβολίου έναντι της ανεμοβλογιάς, η κλασσική ανεμοβλογιά δεν είναι ιδιαιτέρως συνηθισμένη.

Η ανεμοβλογιά μπορεί να μεταδοθεί πολύ εύκολα σε άλλους. Μπορεί να κολλήσετε ανεμοβλογιά ακουμπώντας το υγρό από μια φλύκταινα ανεμοβλογιάς ή εάν κάποιος με ανεμοβλογιά βήξει ή φταρνιστεί κοντά σας. Το εμβόλιο συνήθως προλαμβάνει πλήρως την ανεμοβλογιά ή κάνει τη νόσο ήπια. Ακόμα και αυτοί με ήπια νόσο μπορεί να είναι μεταδοτικοί.

Όταν κάποιος μολυνθεί, η ανεμοβλογιά εμφανίζεται συνήθως 10 με 21 ημέρες αργότερα. Οι άνθρωποι γίνονται μεταδοτικοί 1 με 2 ημέρες πριν την εκδήλωση της ανεμοβλογιάς. Παραμένουν μεταδοτικοί για όσο υπάρχουν φλύκταινες που δεν έχουν εφελκιδοποιηθεί.

Τα περισσότερα περιστατικά ανεμοβλογιάς εκδηλώνονται σε παιδιά μικρότερα των 10 ετών. Η νόσος συνήθως είναι ήπια, παρόλο που σοβαρές επιπλοκές μπορεί να αναπτυχθούν σε κάποιες περιπτώσεις. Οι ενήλικες και τα μεγαλύτερα παιδιά συνήθως αρρωσταίνουν βαρύτερα από ότι τα μικρότερα παιδιά.

Τα παιδιά, η μητέρα των οποίων είχε περάσει ανεμοβλογιά ή είχε κάνει το εμβόλιο δεν είναι πιθανό να κολλήσουν πριν την ηλικία του 1 έτους. Εάν κολλήσουν ανεμοβλογιά, συνήθως πρόκειται για ήπιο περιστατικό. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αντισώματα από το αίμα της μητέρας βοηθάνε στην προστασία του βρέφους. Τα παιδιά ηλικίας κάτω του 1 έτους, η μητέρα των οποίων δεν έχει περάσει ανεμοβλογιά ή δεν έχει κάνει το εμβόλιο, μπορεί να αρρωστήσουν βαριά με ανεμοβλογιά.
Η βαριά ανεμοβλογιά είναι περισσότερο κοινή σε παιδιά με ανοσοποιητικό σύστημα που δεν λειτουργεί καλά. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε νόσο ή φάρμακα όπως η χημειοθεραπεία και τα στεροειδή.

Συμπτώματα

Τα περισσότερα παιδιά με ανεμοβλογιά αρρωσταίνουν, με συμπτώματα όπως πυρετό, κεφαλαλγία, κοιλιακό άλγος ή απώλεια της όρεξης, μία ή δύο ημέρες πριν την εκδήλωση των κλασσικών εξανθημάτων της νόσου. Τα συμπτώματα αυτά διαρκούν 2 με 4 ημέρες μετά την εκδήλωση.
Ένα μέσο παιδί αναπτύσσει 250 με 500 μικρές, κνησμώδεις, γεμάτες υγρό φλύκταινες επί ερυθρών κηλίδων στο δέρμα.

  • Οι φλύκταινες εμφανίζονται αρχικά στο πρόσωπο, τον κορμό ή το τριχωτό της κεφαλής και εξαπλώνονται στη συνέχεια. Η εμφάνιση των μικρών φλυκταινών στο τριχωτό της κεφαλής επιβεβαιώνει συνήθως τη διάγνωση.
  • Μετά από μία ή δύο ημέρες, οι φλύκταινες γίνονται θολές και εφελκιδοποιούνται. Στο μεταξύ, νέες φλύκταινες αναπτύσσονται σε ομάδες. Η ανεμοβλογιά συχνά εμφανίζεται στο πρόσωπο, στον κόλπο και στα βλέφαρα.
  • Τα παιδιά με δερματοπάθειες όπως έκζεμα μπορεί να εκδηλώσουν περισσότερες από 1.500 φλύκταινες.

Οι περισσότερες δεν αφήνουν ουλές, εκτός και εάν μολυνθούν με βακτηρία από το ξύσιμο.
Κάποια παιδιά που έχουν εμβολιαστεί, θα αναπτύξουν πάραυτα μια ήπια ανεμοβλογιά. Συνήθως ανακάμπτουν πολύ πιο γρήγορα και έχουν μόνο λίγες φλύκταινες (λιγότερες από 30). Αυτά τα περιστατικά είναι συχνά πιο δύσκολο να διαγνωσθούν. Ωστόσο, τα παιδιά αυτά μπορούν ακόμα να μεταδώσουν ανεμοβλογιά σε άλλους.

Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Η ανεμοβλογιά συνήθως διαγιγνώσκεται από το κλασσικό εξάνθημα και το ιατρικό ιστορικό του παιδιού. Αιματολογικές εξετάσεις και εξετάσεις των ίδιων των φλυκταινών μπορούν να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση εάν υπάρχει οποιοδήποτε ερώτημα.

Αντιμετώπιση

Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι αρκετό το να κρατήσουμε τα παιδιά άνετα, για όσο διάστημα το σώμα τους καταπολεμά τη νόσο. Το μπάνιο με αλεύρι βρώμης σε χλιαρό νερό, παρέχει μια στερεή, παρηγορητική επικάλυψη στο δέρμα. Ένα αντισταμινικό από το στόμα, μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τον κνησμό, όπως και οι τοπικές λοσιόν. Κόψτε τα νύχια κοντά, ώστε να μειωθούν οι δευτεροπαθείς λοιμώξεις και η δημιουργία ουλών.

Έχουν αναπτυχθεί ασφαλή αντιιικά φάρμακα. Για να λειτουργήσουν καλά, θα πρέπει να χορηγηθούν μέσα στο πρώτο 24ωρο από την εκδήλωση του εξανθήματος.

  • Για τα περισσότερα, κατά τα άλλα, υγιή παιδιά, χωρίς σοβαρά συμπτώματα, δεν χρησιμοποιούνται αντιιικά φάρμακα. Οι ενήλικες και οι έφηβοι που βρίσκονται σε κίνδυνο για πιο σοβαρά συμπτώματα, μπορεί να ωφεληθούν εάν το περιστατικό ανιχνευθεί νωρίς στην πορεία του.
  • Για αυτούς με δερματοπάθειες (όπως έκζεμα ή πρόσφατο ηλιακό έγκαυμα), πνευμονοπάθειες (όπως άσθμα) ή αυτούς που έχουν πάρει πρόσφατα στεροειδή, τα αντιιικά φάρμακα μπορεί να είναι ιδιαιτέρως σημαντικά. Αυτό ισχύει και για τους εφήβους ή τα παιδιά που πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη σε συνεχή βάση.
  • Κάποιοι γιατροί χορηγούν επίσης αντιιικά φάρμακα σε άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος που κολλάνε στη συνέχεια ανεμοβλογιά. Εξαιτίας της αυξημένης έκθεσής τους, φυσιολογικά αναπτύσσουν ένα περισσότερο σοβαρό περιστατικό ανεμοβλογιάς.

ΜΗΝ ΔΙΝΕΤΕ ΑΣΠΙΡΙΝΗ σε κάποιον που μπορεί να έχει ανεμοβλογιά. Η χρήση της ασπιρίνης έχει συσχετιστεί με μια σοβαρή πάθηση που ονομάζεται σύνδρομο Reye. Η ιβουπροφαίνη έχει συσχετιστεί με σοβαρότερες δευτεροπαθείς λοιμώξεις. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακεταμινοφαίνη.
Μέχρι οι βλάβες της ανεμοβλογιάς να έχουν εφελκιδοποιηθεί ή ξεραθεί, αποφύγετε το παιχνίδι με άλλα παιδιά, την επιστροφή στο σχολείο ή την εργασία.

Πρόγνωση

Η έκβαση είναι συνήθως εξαίρετη σε ανεπίπλεκτα περιστατικά. Η εγκεφαλίτιδα, η πνευμονία και άλλες διηθητικές βακτηριακές λοιμώξεις είναι σοβαρές αλλά σπάνιες επιπλοκές της ανεμοβλογιάς.
Από τη στιγμή που θα περάσετε ανεμοβλογιά, ο ιός παραμένει αδρανής στο σώμα σας για το υπόλοιπο της ζωής σας. Περίπου 1 στους 10 ενήλικες θα βιώσει έρπη ζωστήρα, όταν ο ιός θα αναδυθεί σε περιόδους έντονου στρες.

Πιθανές Επιπλοκές
  • Οι γυναίκες που κολλάνε ανεμοβλογιά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης βρίσκονται σε κίνδυνο συγγενούς λοίμωξης του εμβρύου.
  • Τα νεογνά βρίσκονται σε κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης, εάν εκτεθούν και οι μητέρες τους δεν είναι ανοσοποιημένες.
  • Μπορεί να συμβεί δευτεροπαθής λοίμωξη των φλυκταινών.
  • Η εγκεφαλίτιδα είναι μια σοβαρή αλλά σπάνια επιπλοκή.
  • Το σύνδρομο Reye, η πνευμονία, η μυοκαρδίτιδα και η παροδική αρθρίτιδα αποτελούν άλλες πιθανές επιπλοκές της ανεμοβλογιάς.
  • Παρεγκεφαλιδική αταξία μπορεί να εμφανιστεί στη διάρκεια της φάσης ανάκαμψης ή αργότερα. Χαρακτηρίζεται από ιδιαιτέρως ασταθή βάδιση.
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας, εάν νομίζετε ότι το παιδί σας έχει ανεμοβλογιά ή εάν το παιδί είναι μεγαλύτερο των 12 μηνών και δεν έχει εμβολιαστεί έναντι της ανεμοβλογιάς.

Πρόληψη

Καθώς η ανεμοβλογιά είναι αερομεταφερόμενη και ιδιαιτέρως μεταδοτική πριν την εμφάνιση του εξανθήματος, είναι δύσκολο να αποφευχθεί. Είναι δυνατό να κολλήσετε ανεμοβλογιά από κάποιον στο σούπερ μάρκετ που βρίσκετε σε διαφορετικό διάδρομο, ο οποίος δεν γνωρίζει καν ότι έχει ανεμοβλογιά!

Το εμβόλιο έναντι της ανεμοβλογιάς είναι μέρος του τυπικού προγράμματος εμβολιασμών.

  • Τα παιδιά λαμβάνουν δύο δόσεις του παραδοσιακού εμβολίου έναντι της ανεμοβλογιάς. Η πρώτη δίνεται όταν το παιδί είναι 12 - 15 μηνών. Τα παιδιά θα πρέπει να λαμβάνουν τη δεύτερη δόση όταν είναι 4 -6 ετών.
  • Άτομα ηλικίας άνω των 13 ετών που δεν έχουν λάβει το εμβόλιο και δεν έχουν περάσει ανεμοβλογιά θα πρέπει να λάβουν δύο δόσεις σε μεσοδιάστημα 4 -8 εβδομάδων.

Σχεδόν κανένας που έχει εμβολιαστεί δεν θα αναπτύξει μέτρια ή σοβαρή ανεμοβλογιά. Ο μικρός αριθμός παιδιών που αναπτύσσει ανεμοβλογιά μετά τον εμβολιασμό, αποτελούν μόνο ήπια περιστατικά.

Το εμβόλιο της ανεμοβλογιάς δεν απαιτεί αναμνηστική δόση αργότερα στη ζωή. Ωστόσο, ένα παρόμοιο αλλά διαφορετικό εμβόλιο που δίνεται αργότερα στη ζωή μπορεί να μειώσει την επίπτωση του έρπη ζωστήρα.

Μιλήστε στο γιατρό σας εάν πιστεύετε ότι το παιδί μπορεί να βρίσκετε σε υψηλό κίνδυνο για επιπλοκές και μπορεί να έχει εκτεθεί. Τα άμεσα προληπτικά μέτρα μπορεί να είναι σημαντικά. Η χορήγηση του εμβολίου νωρίς μετά την έκθεση μπορεί επίσης να ελαττώσει τη βαρύτητα της νόσου.


Πηγές:

Myers MG, Seward JF, LaRussa PS. Varicella-zoster virus. In: Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BF, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 18th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;2007:chap 250.

American Academy of Pediatrics Committee on Infectious Diseases. Recommended immunization schedules for children and adolescents--United States, 2008. Pediatrics. 2008;121:219-220.

Επικαιροποίηση από:

Συνεργάτες του iatronet.gr