Περιορισμούς δαπανών και ενίσχυση καινοτομίας στην υγεία ζητά η Κυβέρνηση

Της 'Αννας Παπαδομαρκάκη

Βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών του τομέα υγείας, θα φέρει αντίστοιχη βελτίωση στην κοινωνία, υποσχέθηκε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στο 1ο Συνέδριο της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.

Ο αναπληρωτής υπουργός αναφέρθηκε στην παρακολούθηση των φορέων της κυβέρνησης, ανάπτυξη διεθνούς βάσης τιμών, και επιθετική διαπραγμάτευση των τιμών με εκπτώσεις μέσω της επιτροπής διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ, αλλά και συμφωνίες με τους παρόχους υγείας για συσχέτιση του όγκου με τις τιμές και συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου.

Παράλληλα μίλησε για υπολογισμό και είσπραξη του rebate και clawback, εξορθολογισμό της αποζημίωσης κλινικών και διαγνωστικών κέντρων, αναλυτική λογιστική και εσωτερικούς ελέγχους στους φορείς του υπουργείου Υγείας, ανάπτυξη χάρτη εξορθολογισμού χρήσης των ανθρώπινων πόρων, περιορισμό των δαπανών των νοσοκομείων και έλεγχο των αποθηκών τους σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα του ΕΣΥ.

Τα παραπάνω μέτρα, εκτίμησε ότι θα πρέπει να ληφθούν για να μην τεθούν σε κίνδυνο οι τεράστιες θυσίες του πληθυσμού τα χρόνια που πέρασαν.

Στο μεταξύ, ο κ. Σταϊκούρας, παρατήρησε βελτίωση του ρυθμού πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών, λέγοντας πως έως το τέλος του 2011, οφείλονταν 3,5 δισ. ευρώ, προερχόμενα κατά 2 δις ευρώ από τον ΕΟΠΥΥ και το υπόλοιπο 1,5 δισ. ευρώ από τα νοσοκομεία.
Έχει εξοφληθεί το 60% των ληξιπρόθεσμων υποχεώσεων του ΕΟΠΥΥ, ενώ δημιουργούνται νέες οφειλές στον τομέα της υγείας.

Από τα 530 εκ, ευρώ οφειλές του ΕΟΠΥΥ στο τέλος του 2013, έχουν εξοφληθεί τα 230 εκ. ευρώ, ενώ το πρώτο τετράμηνο του έτους δημιουργήθηκαν οφειλές επιπλέον 200 εκ. ευρώ. Εντούτοις, ο όγκος των οφειλών φέτος, είναι χαμηλότερος από πέρυσι.
Ο αναπληρωτής υπουργός, επεσήμανε την υψηλή κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, και σημείωσε πως πρέπει να εστιαστούμε στις νέες ενδογενείς πηγές ανάπτυξης με αύξηση δαπανών για έρευνα, αύξηση των κλινικών δοκιμών, των πατεντών, τη συνεργασία των πανεπιστημίων κλπ.

Ο υπουργός Υγείας

Στο μεταξύ, νωρίτερα, ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, εξέφρασε την πολιτική βούληση της κυβέρνησης για στήριξη της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, προαναγγέλλοντας επιτάχυνση της απορρόφησης των γενοσήμων με ταυτόχρονη μείωση των τιμών κατά την αύξηση του όγκου, ενώ διαβεβαίωσε για έκδοση διορθωτικού δελτίου τιμών.

Ο κ. Γεωργιάδης, επεσήμανε ότι δεδομένων των δημοσιονομικών δυσκολιών, δεν αμφισβητείται η αναγκαιότητα διάθεσης περισσότερων πόρων για την υγεία, όμως καθώς οι πόροι δεν επαρκούν, προέτρεψε τους εκπροσώπους των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών σε ενίσχυση της εξαγωγικής τους δραστηριότητας, για την ενίσχυση του ΑΕΠ.

Δήλωσε χαρακτηριστικά, πως «νόημα έχει να υπάρχει μια φαρμακοβιομηχανία που μπορεί να αντέξει τον ανταγωνισμό και να φέρει χρήματα στη χώρα».

Παραδεχόμενος πως τα μέτρα για αύξηση γενοσήμων έχουν αποτύχει, έναντι της Μ. Βρετανίας όπου τα γενόσημα καταλαμβάνουν το 83% της αγοράς, σημείωσε πως βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες για πρόσθετα μέτρα.

Όσο για το πλαφόν στη συνταγογράφηση, ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε ότι ο έλεγχος της υπέρβασης είναι σημαντικός ώστε να μην καταστραφούν οι επιχειρήσεις από μια υπέρογκη υπέρβαση των δαπανών. Για αυτό, θα εισαχθούν νέα κριτήρια, όπως ο μέσος όρος ανά πάθηση ανά ασθενή, το πληθυσμιακό, το δημογραφικό κλπ, ενώ οι γιατροί που το υπερβαίνουν, θα καλούνται να αιτιολογήσουν την υπέρβαση.

Η οικονομία και απασχόληση

Μεταξύ των κρίσιμων τομέων που θα συμβάλλουν στην έξοδο της χώρας από την κρίση, περιλαμβάνεται η φαρμακοβιομηχανία, μετά τους τομείς της ενέργειας και των υδρογονανθράκων, των τραπεζών και του τουρισμού, σύμφωνα με τον ομ. Καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίουκαι επιστημονικού διευθυντή του ΙΝΕ – ΓΣΕΕ κ. Σάββα Ρομπόλη.

Ο καθηγητής μιλώντας στο συνέδριο της ΠΕΦ, τόνισε πως στην τετραετία 2010-2013, οι μισθωτοί έχασαν 37 δισ. ευρώ από μείωση εισοδήματος και αύξηση φορολογίας, οι ελεύθεροι επαγγελματίες 4 δισ. ευρώ, ενώ ταυτόχρονα, ο όγκος παραγωγικότητας μειώθηκε κατά 23,5%, η ζήτηση μειώθηκε κατά 31%, το ΑΕΠ κατά 25% και η απασχόληση κατά 18,2%.

Ο κ. Ρομπόλης επεσήμανε ότι πρέπει να τεθούν στόχοι ρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, συλλογικών συμβάσεων εργασίας, κατώτατου μισθού, καθώς επίσης και να αναπτυχθούν περιφερειακές πολιτικές. Τόνισε μάλιστα, πως το ΙΝΕ –ΓΣΕΕ ξεκινά ήδη μελέτες περιφερειακής ανάπτυξης.

Ο πρόεδρος του ΚΕΠΠΕ καθ. Νικ. Φίλιππας, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η χώρα μετά την κρίση θα βγει πιο δυνατή, παρότι σήμερα παράγει το 0,35% του παγκόσμιου ΑΕΠ, όταν το 2010 παρήγε το 0,54% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Αντίστοιχα η Ευρώπη παρήγε το 23,56% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ σήμερα το 19,42%.

Η μείωση αυτή δηλώνει μεγάλει απώλεια της ευημερίας, εξαιτίας της ανόδου των BRICS.

Για τη βελτίωση της θέσης της φαρμακοβιομηχανίας, που αποτελεί έναν αναπτυσσόμενο κλάδο, πρότεινε 4 άξονες στους οποίους πρέπει να κινηθεί ενισχύοντας την εξωστρέφεια, ανταγωνιστικόητα, έρευνα και ανάπτυξη και παρέμβαση.

Ο επ. Καθηγητής ΕΜΠ και διευθυντής ερευνών του ΙΟΒΕ κ. Αγγελος Τσακανίκας, σημείωσε πως βρισκόμασε εκτός αγορών από το 2010, η μακροχρόνια ανεργία έχει φθάσει το 60% και η ανεργία το 27%, οπότε χρειάζεται η προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων, κυρίως μεταποιητικού χαρακτήρα, η οποία θα επιτρέψει την ανάπτυξη γύρω από αυτές και παράλληλες δραστηριότητες υπηρεσιών.

Ενισχυμένη έρευνα - καινοτομία

Ο γενικός γραμματέας της ΠΕΦ κ. Βασ. Κάτσος, στην ομιλία του τόνισε πως η φαρμακευτική αγορά αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους πόλους δαπανών έρευνας στην Ε.Ε. παρότι υστερεί σε σχέση με τις ΗΠΑ.

Οι επενδύσεις έρευνας στις φαρμακευτικές αποτελούν το σημαντικότερο συστατικό, καθώς υπερβαίνουν το 15% του κύκλου εργασιών τους. Μάλιστα στη χώρα μας, οι ιδιωτικές επενδύσεις έρευνας, φτάνουν τα 485 εκ. ευρώ, συνήθως αποτελούν ίδιους πόρους. ¨Ετσι, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγικό πόλο της χώρας.

Ο κ. Κάτσος επεσήμανε το έλλειμμα σύνδεσης της βιομηχανίας με την ακαδημαϊκή κοινότητα και πρόσθεσε ότι χρειαζόμαστε μια άλλη χώρα, στηριζόμενη στην καινοτομία και διαφορετικότητα. Πρέπει κάποτε να δώσουμε αξία στον ίδιο μας τον εαυτό, να ξεφύγουμε απο το χύδην προϊόν. Για αυτό η ελληνική βιομηχανία πρέπει να εστιαστεί στην έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγη καινοτόμων προϊόντων.
Και πρόσθεσε πως ήδη, στην Ελλάδα γίνεται έρευνα και μάλιστα με πολλαπλασιαστή 3,4, για κάθε ευρώ που επενδύεται και δημιουργεί προστιθέμενη αξία.

Η έναρξη

Την έναρξη του συνεδρίου, κήρυξε ο πρόεδρος της ΠΕΦ κ. Δημήτρης Δέμος, δηλώνοντας πως οι Έλληνες παραγωγοί φαρμάκων αναδεικνύονται σε «παίκτες της διεθνούς αγοράς», καθώς τρίτη χώρα – εκτός Ε.Ε. – ζήτησε την αποκλειστική εισαγωγή φαρμάκων από ελληνικές φαρμακευτικές.

«Η ζήτηση των ελληνικών φαρμάκων στις διεθνείς αγορές είναι ενδεικτική των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του κλάδου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δέμος για να συνεχίσει λέγοντας πως αυτό αποτελεί το επιστέγασμα των προσπαθειών που έχουν κάνει οι Έλληνες παραγωγοί φαρμάκων τα τελευταία χρόνια, και ότι «τα ελληνικά φάρμακα βρίσκονται σήμερα στα συρτάρια πολλών ανθρώπων σε πάνω από 80 χώρες και αποτελούν λύση για τη φαρμακευτική δαπάνη πολλών χωρών».

Ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου και μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΦ κ. Σίμος Αναστασόπουλος στο χαιρετισμό του, σημείωσε πως τα τελευταία χρόνια, το ελληνικό φάρμακο έχει συνδεθεί με περικοπές προκειμένου να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένοι πολιτικοί στόχοι. Πρόσθεσε πως ενώ χρειάζονταν μελετημένες προτάσεις επιβλήθηκαν οριζόντια μέτρα, με αποτέλεσμα οι φαρμακοβιομηχανίες, και ιδιαίτερα οι ελληνικές, να έχουν πληρώσει το υψηλότερο τίμημα.

Από την πλευρά του ΣΦΕΕ, ο πρόεδρος κ. Κων. Φρουζής, αναφέρθηκε σε προτάσεις του Συνδέσμου για στήριξη της ελληνικής βιομηχανίας με αύξηση του μεριδίου αγοράς της, ως προς τον όγκο, της τάξης του 35-40%, εκτιμώντας ότι δεν μπορεί στην πραγματικότητα να επιτευχθεί διείσδυση των γενοσήμων σε ποσοστό 60%. Τόνισε όμως, ότι θα πρέπει να στηρίξει η Πολιτεία τον εξαγωγικό προσανατολισμό της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας.

Διατηρώντας τη θέση του Συνδέσμου δήλωσε πως «εκτός από τη νοοτροπία της μεταρρύθμισης ο Έλληνες πρέπει να έχουν γενόσημα και νέα φάρμακα», έκανε λόγο για δημιουργία μητρώων ασθενών για ορθή συνταγογράφηση, ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει πως τα στοιχεία από τα νοσοκομεία δεν είναι ενθαρρυντικά.

Χαιρετίζοντας το συνέδριο, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Κυρ. Θεοδοσιάδης, τόνισε ότι θα πρέπει να σταματήσει η σύνδεση της διαφθοράς με το χώρο του φαρμάκου και πρόσθεσε πως από τον εξορθολογισμό ως τον αφανισμό υπάρχει μια απόσταση. Η συνεχής περικοπή δαπανών δεν μπορεί να συνεχιστεί. Και κάποια στιγμή μεταξύ υπουργείου και φορέων, αντί για διαδικασία σύγκρουσης να υπάρξει διαδικασία συνεργασίας. Σημείωσε πως επιχειρείται να επιβληθεί η λογική ότι το φαρμακείο είναι ένα οποιοδήποτε εμπορικό κατάστημα και μπορεί να συνυπάρξει με μπακάλικα και σούπερ μάρκετ και ότι η δαπάνη για τα φάρμακα είναι σπατάλη και όχι επένδυση στην υγεία. Κατέληξε λέγοντας πως ο στόχος δαπάνης 2 δις ευρώ για φάρμακα το 2014 δεν είναι εφικτός.

Η φαρμακευτική πολιτική

Ο πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Δημήτρης Λυντζέρης, υπογράμμισε πως το μείζον είναι η χώρα να βγει από την κρίση. Για αυτό χρειάζεται εκ νέου συμφωνία, ώστε να υπάρξουν ορατά αποτελέσματα με συνέπεια λόγων και έργων και ελέγχου του αποτελέσματος. Πρόσθεσε πως οι οριζόντιες μειώσεις τιμών πρέπει να τελειώσουν διά παντός, γιατί όχι μόνο είναι άδικες, αλλά και αναποτελεσματικές. Χρειάζεται άρση του φαινομένου της πολυφαρμακίας, θεραπευτικά πρωτόκολλα, τόνωση της κοινωνικής και επιστημονικής ευθύνης, διότι διαφορετικά «καταπίνουμε την κάμηλο» που αυξάνει τη φαρμακευτική δαπάνη.

Ο πρόεδρος του ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ κ. Ανδρέας Γαλανόπουλος υπογράμμισε πως ο ρόλος του κράτους είναι απαραίτητος για τον χώρο της υγείας, με στόχο όμως να διευκολύνει, όχι να παρεμποδίζει. Παρατήρησε αύξηση 4,3% στον όγκο των φαρμάκων και μείωση 10,3% στις αξίες. Για το 2013 διαπίστωσε μέση αξία πωληθέντος τεμαχίου γενοσήμων 6,03 ευρώ, πρωτοτύπων χωρίς προστασία πατέντας 6,74 ευρώ και πρωτοτύπων υπό προστασία πατέντας στα 29,6 ευρώ, και μέσο όρο ακριβών φαρμάκων στα 232,40 ευρώ. Και διερωτήθηκε ποια είναι η καινοτομία σε σειρά φαρμάκων, αλλά και ποια ευρωπαϊκή νομοθεσία απαγορεύει στο ελληνικό κράτος να ορίσει διαφορετικούς όρους αγοράς.

Η πρόεδρος των νοσοκομειακών φαρμακοποιών κ. Δέσποινα Μακριδάκη, χαρακτήρισε το φάρμακο ως κοινωνικό αγαθό και όχι ως προϊόν προς πώληση, διαπιστώνοντας πως το σύστημα οφείλει να είναι ασθενοκεντρικό. Δήλωσε πως οι νοσοκομειακοι φαρμακοποιοί περιμένουν εξορθολογισμό της δαπάνης, γιατί στο νοσοκομειακό φάρμακο περιλαμβάνονται νοσοκομειακοί ασθενείς, εξωτερικοί, ευπαθείς ομάδες και τόνισε πως τα προβλεπόμενα 530 εκατ. ευρώ, επαρκούν για φάρμακα μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη, το αργότερο.