Τα θεραπευτικά κενά που υπάρχουν στην αγορά όταν δεν υπάρχει διαθέσιμο εμπορικό σκεύασμα καλύπτουν τα γαληνικά σκευάσματα, σύμφωνα με τον φαρμακοποιό κ. Ηλία Κατσόγιαννη, γεγονός που επιβεβαιώνει την αναγκαιότητά τους.  Ο ίδιος, με δηλώσεις του στο Ιatronet, μας μίλησε για τα γαληνικά σκευάσματα, πού απευθύνονται και επιχειρηματολόγησε για την αναγκαιότητά τους με την παρουσίαση δύο περιστατικών. 

Τα γαληνικά φάρμακα είναι φάρμακα που παρασκευάζονται στο εργαστήριο των κοινοτικών και νοσοκομειακών φαρμακείων προκειμένου να  καλύψουν μια συγκεκριμένη θεραπευτική ανάγκη ενός ασθενούς για την οποία δεν υπάρχει διαθέσιμο αδειοδοτημένο εμπορικό σκεύασμα.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι ο ασθενής αυτός

1) ανήκει σε μια ειδική κατηγορία πληθυσμού (παιδιατρικός ασθενής που τα σωματομετρικά του χαρακτηριστικά και ο μεταβολισμός των φαρμακευτικών ουσιών αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς  ή γηριατρικός ασθενής που εμφανίζει ποικίλα προβλήματα συμμόρφωσης, δυσκαταποσίας, πολυφαρμακίας) 

2) αντιμετωπίζει μια σπάνια νόσο για την οποία είτε δεν υπάρχει εμπορικά διαθέσιμη αγωγή, είτε υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα στη βιβλιογραφία για πειραματικές θεραπείες που εξατομικεύονται, είτε η πρόσβαση του ασθενούς στη θεραπεία δεν εξασφαλίζεται στη συγκεκριμένη αγορά (δεν είναι διαθέσιμο το σκεύασμα στην χώρα)

3) παρουσιάζει αντοχή στις συμβατικές θεραπείες και χρειάζεται εξατομίκευση της δοσολογίας του φαρμάκου, είτε συνδυασμός φαρμακευτικών ουσιών που η συνύπαρξή τους σε ένα σκεύασμα το καθιστά ασταθές για μεγάλα χρονικά διαστήματα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να παρασκευαστεί σε μεγάλη βιομηχανική κλίμακα και για αυτό παρασκευάζεται ποσότητα ικανή για θεραπευτικό σχήμα με περιορισμένο χρόνο χρήσης.

Περιστατικό 1ο

Βρέφος παρουσίασε σε ηλικία 3 μηνών πνευμονικό οίδημα από κακοήθη υπέρταση και νοσηλεύτηκε εσπευσμένα στο Ωνάσειο, όπου διαγνώστηκε ότι πάσχει από μια σπάνια γενετική πάθηση που ονομάζεται middle aortic syndrome, στην οποία υπάρχει στένωση σε τμήματα της θωρακικής αορτής. Η θεραπεία της πάθησης αυτής είναι χειρουργική αλλά απαιτεί το παιδί να φτάσει σε μια ηλικία που το σωματικό του βάρος να επιτρέπει την επέμβαση. Προκειμένου να συμβεί αυτό θα έπρεπε  να ελεγχθεί το σύμπτωμα της υπέρτασης. Η θεραπεία του παιδιού ήταν μεγάλη πρόκληση, γιατί έδειξε αντοχή στα συνήθη σχήματα λόγω πιθανής στένωσης και των νεφρικών σωληναρίων με αποτέλεσμα να χρειαστεί να παρασκευαστούν για αυτό κατά περίπτωση μέχρι και 7 διαφορετικά σκευάσματα σε μορφή εναιωρημάτων και στερεών μονοδοσικών σκευασμάτων (sachets). Aυτή την στιγμή το παιδί έχει ξεπεράσει την ηλικία των 2 ετών και η φαρμακευτική του αγωγή περιλαμβάνει 5 γαληνικά φάρμακα με τα οποία ελέγχεται επιτυχώς η υπέρτασή του και η καλή νεφρική λειτουργία του. Η συνεισφορά του φαρμακείου  στη φροντίδα του ασθενούς δεν ολοκληρώνεται μόνο στην παρασκευή των σκευασμάτων.Υπήρξε συνεργασία με την ομάδα των γιατρών για να βρεθούν βιβλιογραφικές αναφορές για σκευάσματα που είναι ασφαλή και αποτελεσματικά.  Είναι προφανές ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η ζωή αυτού του παιδιού εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την φαρμακευτική αγωγή που παρασκευάζεται στο εργαστήριο μέχρις ότου να φτάσει σε ηλικία που να μπορεί να χειρουργηθεί.

Περιστατικό 2ο 

Ασθενής 15 ετών με ελκώδη κολίτιδα η οποία μετά από επέμβαση κολεκτομής  ανέπτυξε χρόνια ληκυθίτιδα. Η γιατρός του, πριν να υποβάλει τον ασθενή σε μια νέα επέμβαση θέλησε να δοκιμάσει μια πειραματική θεραπεία με υπόθετα tacrolimus, για την οποία αυτή την στιγμή υπάρχουν διαθέσιμα βιβλιογραφικά στοιχεία και μελέτες σε εξέλιξη. ‘’Αναζητήσαμε την σύγχρονη βιβλιογραφία για να αναπαράγουμε την μεθοδολογία που έδειχνε τα καλύτερα αποτελέσματα, δοκιμάσαμε την διαδικασία παρασκευής του σκευάσματος από τεχνικής απόψεως πριν καν αναλάβουμε την δέσμευση ότι μπορούμε να το παρασκευάσουμε και στην συνέχεια κατόπιν συνεννόησης με τον θεράποντα και τον ασθενή προχωρήσαμε στην παρασκευή του φαρμάκου που βελτίωσε σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς και τον γλίτωσε (ή για την ακρίβεια ανέβαλε για κάποιο χρονικό διάστημα) τη νέα επέμβαση.’’

Είναι προφανές από τα δυο περιστατικά, ολοκληρώνει ο ίδιος,  ότι η παρασκευή γαληνικών φαρμάκων απαιτεί την άριστη επικοινωνία ανάμεσα στον γιατρό, τον φαρμακοποιό και τον ασθενή και αυτό που προσφέρει στην θεραπευτική είναι αναντικατάστατο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κάνε το όπως το "Γ. Παπανικολάου": Δεκάδες πρώιμες διαγνώσεις καρκίνου του πνεύμονα
ΠΟΥ: Εντοπίστηκε ιός γρίπης των πτηνών σε αγελαδινό γάλα
Δεκάδες μεταλλάξεις του ιού της Covid σε άντρα που νοσούσε από κορωνοϊό για 1,5 χρόνο