Αγγλικός όρος

sodium

Ορισμός

ΣΥΜΒ.: Na. Το πιο άφθονο κατιόν στα εξωκυττάρια υγρά. Είναι ο κύριος συντελεστής της ωσμωτικής πίεσης και ενυδάτωσης· συμμετέχει σε πολλές εξειδικευμένες αντλίες και υποδοχείς στις κυτταρικές μεμβράνες· και διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στις ηλεκτρικές δραστηριότητες του σώματος (π.χ. στη μετάδοση της νευρικής ώσης και στη μυϊκή σύσπαση).

Το νάτριο είναι ανόργανο μέταλλο με ισχυρή συγγένεια για το οξυγόνο και άλλα μη μεταλλικά στοιχεία. Έχει ατομικό βάρος 23· ατομικό αριθμό 11· και ειδικό βάρος 0,971. Το νάτριο συνιστά περίπου το 0,15% του σωματικού βάρους.

Τα φυσιολογικά επίπεδα του νατρίου στον ορό είναι μεταξύ 135 και 145 mmol/L. Π μείωση των επιπέδων νατρίου στο αίμα καλείται υπονατριαιμία ενώ η αύξησή τους υπερνατριαιμία. Αυτές οι καταστάσεις δε σχετίζονται με πλεονάσματα ή ελλείψεις νατρίου αυτές καθαυτές, αλλά με διαταραχές της σωματικής υδατικής ρύθμισης (δηλαδή, μια μεταβολή στη μετρούμενη συγκέντρωση του νατρίου προκαλείται συνήθως από κατακράτηση νερού ή έλλειψη νερού και όχι από αυξημένη συγκέντρωση ή ανεπάρκεια νατρίου στο σώμα).

ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ: Τα χαμηλά επίπεδα νατρίου στον ορό είναι πολύ συνηθισμένα στην κλινική ιατρική και προκαλούνται από κάποια από τις παρακάτω καταστάσεις: συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια, κίρρωση· σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης (SiADH) αφυδάτωση· δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα ή της ορμόνης των επινεφριδίων· παρενέργειες φαρμάκων· ψυχογενής πολυδιψία· εργαστηριακά σφάλματα (π.χ. ψευδοϋπονατριαιμία). Τα συμπτώματα της υπονατριαιμίας περιλαμβάνουν αδυναμία, σύγχυση και ανορεξία. Εάν τα επίπεδα του νατρίου ελαττωθούν απότομα ενδέχεται να προκληθούν επιληπτικές κρίσεις. H θεραπεία της υπονατριαιμίας εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί.

ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ: Αυξημένα επίπεδα νατρίου στον ορό τα οποία οφείλονται σχεδόν πάντα σε ελλείμματα ελεύθερου νερού (αφυδάτωση) και αντιμετωπίζονται με ενδοφλέβια ή από του στόματος αναπλήρωση του νερού. Σπανίως η υπερνατριαιμία μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα ενδοφλέβιας έγχυσης διαλυμάτων υψηλής συγκέντρωσης νατρίου. Τα συμπτώματα της υπερνατριαιμίας περιλαμβάνουν δίψα, ορθοστατική ζάλη, αλλοιωμένη πνευματική κατάσταση και νευρομυϊκή δυσλειτουργία.

Συντομογραφία

ΣΥΜΒ.: Na.

Συνώνυμο

natrium

Ετυμολογία

[Λατ.]

Υπώνυμος όρος

sodium acetate
sodium alginate
sodium ascorbate
sodium benzoate
sodium bicarbonate
sodium carbonate
carboxylmethylcellulose sodium
sodium chloride
sodium citrate
sodium fluoride
sodium hydroxide
sodium hypochlorite [solution]
sodium iodide
sodium lactate [injection]
sodium lauryl sulfate
sodium monofluoroacetate
sodium monofluorophosphate
morrhuate [injection] sodium
sodium nitrite
sodium phosphate P 32 [solution]