Άγχος κατά την παιδική ηλικία

Ορισμός

Το άγχος στην παιδική ηλικία μπορεί να προκληθεί από οποιαδήποτε κατάσταση προσαρμογής ή αλλαγής. Η κατάσταση συχνά παράγει άγχος. Το άγχος μπορεί να προκληθεί από θετικές αλλαγές, όπως το ξεκίνημα μιας νέας δραστηριότητας, αλλά πιο συχνά συνδέεται με αρνητικές αλλαγές όπως μια αρρώστια ή θάνατος στην οικογένεια.

Πληροφορίες

Το άγχος αποτελεί απάντηση σε μια κατάσταση ή παράγοντα που δημιουργεί αρνητική συναισθηματική ή σωματική αλλαγή ή και τα δύο. Άγχος μπορούν να βιώσουν άτομα όλων των ηλικιών. Σε μικρές ποσότητες το άγχος είναι καλό- μπορεί να σας κινητοποιήσει και να σας βοηθήσει να γίνετε πιο παραγωγικοί. Ωστόσο, το υπερβολικό άγχος μπορεί να παρέμβει στη ζωή, στις δραστηριότητες και στην υγεία. Το άγχος μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται, δρουν και αισθάνονται.

Τα παιδιά μαθαίνουν πώς να ανταποκρίνονται στο άγχος από αυτά που έχουν δει και έχουν βιώσει στο παρελθόν. Τα περισσότερα άγχη που βιώνουν τα παιδιά μπορεί να μοιάζουν ασήμαντα για τους ενήλικες, αλλά επειδή τα παιδιά έχουν λίγες προηγούμενες εμπειρίες από τις οποίες μπορούν να διδαχθούν, ακόμα και καταστάσεις που απαιτούν μικρές αλλαγές μπορούν να έχουν τεράστιες επιδράσεις στα συναισθήματα ασφάλειας των παιδιών.

Ο πόνος, ο τραυματισμός και η ασθένεια είναι βασικοί στρεσογόνοι παράγοντες για τα παιδιά. Οι ιατρικές θεραπείες προκαλούν ακόμα μεγαλύτερο άγχος. Η αναγνώριση του γονεϊκού στρες (όπως αυτό ενός διαζυγίου ή μιας οικονομικής κρίσης) είναι ένας σοβαρός στρεσογόνος παράγοντας για τα παιδιά, όπως και ο θάνατος ή η απώλεια κάποιου αγαπημένου τους.

ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΕΠΙΛΥΤΟΥ ΣΤΡΕΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Τα παιδιά μπορεί να μην αντιλαμβάνονται ότι είναι αγχωμένα. Οι γονείς μπορεί να υποπτεύονται ότι το παιδί είναι υπερβολικά στρεσαρισμένο εάν το παιδί έχει βιώσει μια δυνητικά αγχωτική κατάσταση και ξεκινά να έχει συμπτώματα όπως:

• Σωματικά συμπτώματα
• Μειωμένη όρεξη, άλλες μεταβολές στις διατροφικές συνήθειες
• Κεφαλαλγία
• Νέα ή επαναλαμβανόμενη ενούρηση (επανεμφάνιση)
• Εφιάλτες
• Διαταραχές ύπνου
• Τραύλισμα
• Στομαχικές ενοχλήσεις ή στομαχικό άλγος
• Άλλα σωματικά συμπτώματα, χωρίς ασθένεια
• Συναισθηματικά ή συμπεριφορικά συμπτώματα
• Άγχος
• Ανησυχίες
• Ανικανότητα χαλάρωσης
• Νέοι ή επαναλαμβανόμενοι φόβοι (φόβος για το σκοτάδι, φόβος να μείνει ένα παιδί μόνο του, φόβος για ξένους)
• Το παιδί είναι κολλημένο πάνω σας, δεν θέλει να σας αφήσει από τα μάτια του
• Το παιδί έχει συνέχεια ερωτήματα (μπορεί ή όχι να κάνει ερωτήσεις)
• Θυμός
• Κλάμα
• Κλαψούρισμα
• Αδυναμία ελέγχου συναισθημάτων
• Επιθετική συμπεριφορά
• Πεισματάρικη συμπεριφορά
• Η οπισθοδρόμηση στις συμπεριφορές που είναι χαρακτηριστικές ενός προγενέστερου αναπτυξιακού σταδίου
• Δεν επιθυμεί να συμμετέχει στις δραστηριότητες της οικογένειας ή του σχολείου

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ

Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να ανταποκριθούν στο άγχος με υγιείς τρόπους. Παρακάτω θα βρείτε κάποιες συμβουλές:

• Παρέχετε ένα ασφαλές, οικείο, συνεπές και αξιόπιστο σπίτι
• Επιλέγετε τα τηλεοπτικά προγράμματα που βλέπουν τα παιδιά. Αποφύγετε προγράμματα που μπορούν να προκαλέσουν φόβο και άγχος
• Περάστε ήρεμο, χαλαρό χρόνο με τα παιδιά σας
• Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει ερωτήσεις
• Ενθαρρύνετε την έκφραση των ανησυχιών ή των φόβων του
• Ακούστε το παιδί σας χωρίς να του ασκείτε κριτική
• Χτίστε συναισθήματα αυτοπεποίθησης στο παιδί σας. Χρησιμοποιήστε ενθάρρυνση και στοργή
• Προσπαθήστε να εμπλέξετε το παιδί σας σε καταστάσεις όπου μπορεί να έχει επιτυχίες
• Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε θετική ενθάρρυνση και επιβράβευση αντί για τιμωρία
• Δώστε ευκαιρία στα παιδιά να κάνουν επιλογές και να έχουν έλεγχο της ζωής τους. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς η έρευνα δείχνει ότι όσο πιο πολύ αισθάνονται ότι έχουν έλεγχο στη ζωή τους, τόσο πιο καλά αντιμετωπίζουν το στρες
• Ενθαρρύνετε τη σωματική δραστηριότητα
• Εντοπίστε τις καταστάσεις και τα γεγονότα που είναι αγχωτικά για τα παιδιά. Αυτά περιλαμβάνουν νέες εμπειρίες, φόβο για απρόβλεπτες εκβάσεις, δυσάρεστες αισθήσεις, μη εκπλήρωση αναγκών ή επιθυμιών και απώλεια
• Αναγνωρίστε τα σημεία ανεπίλυτου άγχους στο παιδί σας
• Ενημερώνετε το παιδί σας για τις σημαντικές αλλαγές που πρόκειται να γίνουν στη ζωή του, όπως μια μετακόμιση ή κάποιες αλλαγές στην εργασία σας
• Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια ή συμβουλή όταν τα σημεία του άγχους δεν μειώνονται ή δεν εξαφανίζονται

ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΧΟΣ

Μια ανοικτή και δεκτική στην επικοινωνία οικογένεια βοηθά στη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης στα παιδιά. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να συζητούν για τα συναισθήματά τους και βοηθήστε τα να συζητούν απλούς τρόπους να αλλάξουν την αγχωτική κατάσταση που βιώνουν ή τον τρόπο που την αντιμετωπίζουν.

Παρακάτω θα βρείτε κάποιες συμβουλές που τα παιδιά μπορούν να ακολουθήσουν για να μειώσουν το άγχος τους:

• Μιλήστε σε κάποιον για τα προβλήματα σας. Εάν δεν μπορείτε να επικοινωνήσετε με τους γονείς σας, βρείτε κάποιον άλλον που να εμπιστεύεστε.
• Προσπαθήστε να χαλαρώσετε. Ακούστε ήρεμη, χαλαρωτική μουσική. Κάντε ένα ζεστό μπάνιο. Κλείστε τα μάτια σας και πάρτε αργές βαθιές αναπνοές. Αφιερώστε κάποιον χρόνο στον εαυτό σας. Εάν έχετε κάποιο χόμπι ή μια αγαπημένη δραστηριότητα, αφιερώστε χρόνο για να την απολαύσετε.
• Γυμναστείτε. Η σωματική δραστηριότητα μειώνει το στρες.
• Ορίστε ρεαλιστικές προσδοκίες. Κάντε το καλύτερό σας και θυμηθείτε ότι κανένας δεν είναι τέλειος.
• Μάθετε πώς να αγαπάτε τους άλλους και σεβαστείτε τους άλλους. Να σέβεστε τους άλλους. Να είστε με άτομα που σας δέχονται και σας σέβονται.
• Να θυμάστε ότι τα ναρκωτικά και το αλκοόλ ποτέ δεν επιλύουν προβλήματα.
• Ζητήστε βοήθεια εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα διαχείρισης του άγχους σας.