Απουσία εμμηνόρροιας

Ορισμός

Η απουσία εμμηνόρροιας σημαίνει απουσία εμμήνου ρύσης ή περιόδου. Η απουσία εμμηνόρροιας μπορεί να χαρακτηρίζεται:

• Πρωτογενής - απουσία εμμηνόρροιας έως την ηλικία των 16 ετών
• Δευτερογενής - Η εμμηνόρροια αρχίζει στην κατάλληλη ηλικία, αλλά σταματά αργότερα για περισσότερους από 3 κύκλους (περιόδου) ή 6 μήνες

Η απουσία εμμηνόρροιας ονομάζεται αμηνόρροια.

Προβληματισμοί

Πολλά απολύτως υγιή κορίτσια αρχίζουν να έχουν έμμηνο ρύση αργότερα από τα περισσότερα (η μέση ηλικία είναι περίπου 13).

Η εγκυμοσύνη είναι συχνά η πρώτη σκέψη όταν δεν «εμφανίζεται» η περίοδος, αλλά υπάρχουν πολλοί λόγοι για την καθυστέρηση.

Τα συμπτώματα που σχετίζονται με την αμηνόρροια εξαρτώνται από την αιτία και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Κεφαλαλγία
• Γαλακτόρροια (οι μαστοί παράγουν γάλα σε μια γυναίκα που δεν είναι έγκυος ή θηλάζει ένα βρέφος)
• Απώλεια όρασης (σε σπάνιες περιπτώσεις όγκου της υπόφυσης)
• Σημαντική αύξηση ή απώλεια βάρους
• Ακμή
• Ξηρός κόλπος
• Αυξημένη τριχοφυΐα (δασυτριχισμός)
• Αλλαγές στη φωνή
• Αλλαγές στο μέγεθος του μαστού
• Κυκλικός πόνος χωρίς αιμορραγία

Αιτίες

Αιτίες της πρωτοπαθούς αμηνόρροιας:

• Η καθυστέρηση μπορεί να είναι φυσιολογική εάν τα χαρακτηριστικά της εφηβείας, όπως η ανάπτυξη του μαστού, είναι παρόντα κατά την ηλικία των 13 ετών
• Γενετικές ανωμαλίες του θηλυκού αναπαραγωγικού συστήματος
• Έλλειψη ανοίγματος στη μεμβράνη στην είσοδο του κόλπου (υμένας)
• Πρόβλημα με τον υποθάλαμο ή την υπόφυση

Παράγοντες που μπορούν να διαταράξουν την κανονική εμμηνόρροια και να προκαλέσουν δευτεροπαθή αμηνόρροια περιλαμβάνουν:

• Δραστική απώλεια βάρους
• Διατροφικές διαταραχές
• Εγκυμοσύνη
• Άγχος
• Σημαντική αύξηση βάρους ή παχυσαρκία
• Ορμονική ανισορροπία (όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών)
• Διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος, όπως η ασθένεια του θυρεοειδούς ή ο όγκος της υπόφυσης
• ενδομήτριο σπείραμα
• Έντονη γυμναστική
• Πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια
• Εμμηνόπαυση (φυσιολογική για γυναίκες άνω των 45 ετών)
• Χρήση χαπιών ελέγχου των γεννήσεων και άλλων αντισυλληπτικών
• Oυλές στη μήτρα, συνήθως από διαδικασίες όπως η διαστολή και η απόξεση

Φροντίδα στο σπίτι

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία.

Για την αμηνόρροια που προκαλείται από την κανονική καθυστέρηση της έναρξης της εμμήνου ρύσεως, έχετε υπομονή μέχρι την ηλικία των 16 ετών. Ωστόσο, μην ξεχνάτε ότι η καθυστέρηση είναι φυσιολογική μόνο εάν το κορίτσι παρουσιάζει κάποια σημάδια εφηβείας, όπως η ανάπτυξη μαστού μέχρι την ηλικία των 14 ετών.

Επικοινωνήστε με το γιατρό σας για να διαπιστώσετε εάν μπορεί να είστε έγκυος.

Μια σωστή διατροφή συνιστάται για την αμηνόρροια (αραιομηνόρρια) που προκαλείται από δραστική απώλεια βάρους ή παχυσαρκία.

Αν το ότι δεν έχετε περίοδο είναι αποτέλεσμα υπερβολικής άσκησης, η υιοθέτηση ενός  συντηρητικού προγράμματος προπόνησης μπορεί να σας βοηθήσει.

Πότε να επικοινωνήσετε με ιατρό

Καλέστε τον γιατρό σας εάν:

• Η κόρη σας δεν είχε ποτέ εμμηνορρυσιακή περίοδο και είναι 16 ετών ή μεγαλύτερης ηλικίας ή είναι μεγαλύτερη των 14 ετών και δεν παρουσιάζει άλλα σημάδια εφηβείας
• Έχετε ήδη εμμηνόρροια αλλά έχετε χάσει 3 ή περισσότερες διαδοχικές περιόδους

Τι να περιμένετε κατά την επίσκεψή σας στο ιατρείο

Το πρώτο βήμα είναι να αποκλειστεί η εγκυμοσύνη. Αυτό γίνεται με εξέταση ούρων ή αίματος.

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μια φυσική εξέταση και θα θέσει ερωτήσεις σχετικά με το ιατρικό σας ιστορικό. Οι ερωτήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

Ιστορικό της εμμήνου ρύσεως

• Είστε γυναίκα σε ηλικία που μπορεί να μην παρουσιάζεται έμμηνος ρύση (άνω των 12 ετών και κάτω των 55 ετών);
• Είστε σεξουαλικά ενεργή;
• Λαμβάνετε αντισυλληπτικά; Τι τύπου;

Ποιότητα

• Η προηγούμενη εμμηνόρροια ήταν μια κανονική περίοδος;
• Η εμμηνόπαυση εκλείπει ή μειώνεται;
• Έχετε συνήθως τακτικές περιόδους;

Χρονισμός

• Πότε ήταν η τελευταία εμμηνορροϊκή περίοδος;
• Σε ποια ηλικία είχατε την πρώτη σας εμμηνόρροια;
• Είχατε ποτέ φυσιολογικές περιόδους;

Επιβαρυντικοί παράγοντες

• Τι φάρμακα παίρνετε;
• Πόσο ασκείστε;
• Έχετε χάσει ή πάρει πολύ βάρος;

Άλλα συμπτώματα

• Τι άλλα συμπτώματα έχετε;
• Υπάρχει ευαισθησία στον μαστό;
• Υπάρχει πρωινή ναυτία και έμετος;
• Υπάρχει πονοκέφαλος;
• Έχετε εκκρίσεις από θηλές (αλλά δεν θηλάζετε);
• Υπάρχει απώλεια όρασης ή αλλαγή στην όραση;
• Υπάρχει ακούσια αύξηση βάρους;
• Υπάρχει ακούσια απώλεια βάρους;
• Υπάρχει τριχοφυΐα (δασυτριχία) 
• Υπάρχει υπερβολικό άγχος;

Οι εξετάσεις που μπορεί να γίνουν περιλαμβάνουν:

• Απόσυρση προγεστερόνης (λαμβάνετε ένα ορμονικό φάρμακο για 7 έως 10 ημέρες ώστε να προκληθεί αιμορραγία)
• Επίπεδο προλακτίνης
• Αιματολογικές εξετάσεις για έλεγχο των επιπέδων οιστραδιόλης και ορμονών τεστοστερόνης
• Έλεγχο λειτουργίας θυρεοειδούς
• Δοκιμή FSH (ορμόνη διέγερσης θυλακίων)
• Δοκιμή LH (ωχρινοποιητική ορμόνη)
• Πυελική υπερηχογραφήματα ή υστεροσκόπηση
• Η μαγνητική τομογραφία ή η αξονική τομογραφία της κεφαλής μπορεί να γίνει εάν υπάρχουν υποψίες όγκου της υπόφυσης

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία της αμηνόρροιας. Ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής εάν η απουσία της εμμήνου ρύσεως οφείλεται σε αλλαγές βάρους, σωματική δραστηριότητα ή σε επίπεδο στρες. Εάν έχετε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή αθλητική αμηνόρροια, μπορεί να σας χορηγηθούν ορμονικά φάρμακα ή χάπια ελέγχου γεννήσεων για τη θεραπεία του προβλήματος.

Εάν η απουσία της εμμήνου ρύσεως προκαλείται από μια γενική (συστηματική) διαταραχή, η κανονική εμμηνορροϊκή λειτουργία συνήθως επιστρέφει μετά την θεραπεία της πρωτογενούς διαταραχής. Για παράδειγμα, αν η περίοδός σας σταματήσει λόγω διαταραχής του θυρεοειδούς, συνήθως θα επιστρέψει μόλις αρχίσετε την ανάλογη θεραπεία.

Οι νεαρές γυναίκες με πρωτογενή αμηνόρροια που προκαλείται από γενετικές ανωμαλίες μπορεί να απαιτούν ιατρική, χειρουργική επέμβαση ή και τα δύο. Εν πάση περιπτώσει, η ψυχοκοινωνική υποστήριξη και η παροχή συμβουλών στον ασθενή και την οικογένεια είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων προβλημάτων και την παροχή καθοδήγησης σχετικά με την προβλεπόμενη σεξουαλική ανάπτυξη.

---