Δυσανεξία στη λακτόζη

Ορισμός

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι η αδυναμία πέψης της λακτόζης. Η λακτόζη είναι τύπος σακχάρου που βρίσκεται στο γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Ανεπάρκεια λακτάσης, Δυσανεξία στο γάλα,  Ανεπάρκεια δισακχαριδάσης, Δυσανεξία στα γαλακτοκομικά προϊόντα

Αίτια

Η δυσανεξία στη λακτόζη υφίσταται όταν το λεπτό έντερο δεν παράγει αρκετό ένζυμο λακτάση. Τα ένζυμα βοηθούν τον οργανισμό να απορροφήσει τις τροφές. Όταν ένας οργανισμός δεν έχει επαρκείς ποσότητες λακτάσης υποφέρει από ανεπάρκεια λακτάσης.

Το σώμα ενός βρέφους παράγει αυτό το ένζυμο για να χωνεύει το γάλα, περιλαμβανομένου και του μητρικού γάλακτος.

Ορισμένες φορές τα πρόωρα βρέφη υποφέρουν από δυσανεξία στη λακτόζη. Τα παιδιά που γεννιούνται κανονικά στην ώρα τους συνήθως δεν παρουσιάζουν ενδείξεις δυσανεξίας στη λακτόζη τουλάχιστον μέχρι τα 3 τους χρόνια.

Η δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να ξεκινήσει σε διαφορετικές φάσεις στη ζωή. Στους Καυκάσιους συνήθως προσβάλλει παιδιά άνω των 5 ετών. Στους Αφροαμερικανούς η δυσανεξία της λακτόζης συχνά εμφανίζεται νωρίτερα, κατά την ηλικία των 2 ετών.

Η δυσανεξία στη λακτόζη απαντά συνηθέστερα σε άτομα με ασιατική, αφρικανική, αμερικανική ή μεσογειακή καταγωγή παρά σε Βορειοευρωπαίους ή Δυτικοευρωπαίους.

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι πολύ κοινή στους ενήλικες και ακίνδυνη. Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από κάποιο βαθμό δυσανεξίας στη λακτόζη όταν φτάνουν στην ηλικία των 20 ετών.

Στα αίτια της δυσανεξίας στη λακτόζη περιλαμβάνονται:

• Εγχείρηση στο έντερο
• Λοιμώξεις στο λεπτό έντερο από ιούς ή βακτήρια, που ενδέχεται να καταστρέψουν τα κύτταρα της μεμβράνης του εντέρου (συμβαίνουν συχνότερα στα παιδιά)
• Νόσοι του εντέρου όπως η κοιλιοκάκη.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα συχνά ξεσπάνε από 30 λεπτά μέχρι 2 ώρες αφότου έχετε καταναλώσει γαλακτοκομικά και συνήθως εξαφανίζονται όταν αποφύγετε ακριβώς τα προϊόντα αυτά. Μεγάλες δόσεις προϊόντων γάλακτος μπορεί να προξενήσουν χειρότερα συμπτώματα.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Κοιλιακό οίδημα
• Κοιλιακές κράμπες
• Διάρροια
• Αέρια (μετεωρισμός)
• Ναυτία

Τα βρέφη και τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν αργή ανάπτυξη ή απώλεια βάρους.

Εξετάσεις

Άλλα εντερικά προβλήματα, όπως είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, μπορεί να προκαλέσουν τα ίδια συμπτώματα με τη δυσανεξία στη λακτόζη.

Εξετάσεις που βοηθάνε στη διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη:

• Εντεροσκόπηση
• Τεστ αναπνοής υδρογόνου
• Εξέταση ανοχής στη λακτόζη
• pH κοπράνων

Αντιμετώπιση

Αν ελαττώσετε τα γαλακτοκομικά ή τα αφαιρέσετε πλήρως από το διαιτολόγιό σας, η κατάσταση θα βελτιωθεί.

Τα περισσότερα άτομα με χαμηλά επίπεδα λακτάσης μπορούν να πιούν γύρω στα 50-120 χιλιοστόλιτρα γάλακτος τη φορά (μισό ποτήρι) χωρίς συμπτώματα. Μεγαλύτερες ποσότητες (άνω των 250 χιλιοστόλιτρων ή παραπάνω από ένα ποτήρι νερό) μπορεί να προξενήσουν προβλήματα στα άτομα με αυτή την ανεπάρκεια.

Τα παρακάτω προϊόντα γάλακτος μπορεί να είναι ευκολότερα στην πέψη περισσότερο:

• Ξινόγαλα ή αριάνι και τυριά (έχουν λιγότερη λακτόζη από το γάλα)
• Προϊόντα γάλακτος που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι
• Κατσικίσιο γάλα (όταν καταναλώνεται μαζί με γεύμα - κι εφόσον το δίνετε σε παιδιά, φροντίστε να συμπληρώνουν τη διατροφή τους με βασικά αμινοξέα και βιταμίνες)
• Παγωτό, μιλκσέικ και παλαιωμένα ή σκληρά τυριά
• Γάλα και γαλακτοκομικά χωρίς λακτόζη
• Αγελαδινό γάλα με μειωμένη λακτάση για μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες
• Βρεφικό γάλα από σόγια για βρέφη κάτω των 2 ετών
• Γάλα σόγιας ή ρυζιού για νήπια

Μπορείτε να προσθέσετε ένζυμα λακτάσης στο κανονικό γάλα ή να τα λάβετε είτε σε κάψουλες είτε σε μορφή μασώμενης ταμπλέτας.

Η απουσία γάλακτος από τη διατροφή ενός ατόμου μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ασβεστίου, βιταμίνης D, ριβοφλαβίνης και πρωτεΐνης.

Ενδέχεται να πρέπει να βρείτε νέους τρόπους να εντάξετε το ασβέστιο στη διατροφή σας (χρειάζεστε 1.200-1.500 χιλιοστόγραμμα του ασβεστίου καθημερινά):

• Ξεκινήστε να λαμβάνετε συμπληρώματα ασβεστίου
• Καταναλώνετε τρόφιμα με περισσότερο ασβέστιο (πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στρείδια, σαρδέλες, σολομό σε κονσέρβα, γαρίδες και μπρόκολο)
• Πίνετε φρέσκο χυμό πορτοκάλι που περιέχει πρόσθετο ασβέστιο

Να διαβάζετε τις ετικέτες στα τρόφιμα. Λακτόζη υπάρχει και σε κάποια μη γαλακτοκομικά προϊόντα - ακόμα και σε μπίρες.

Πρόγνωση

Τα συμπτώματα συχνά εξαφανίζονται όταν αφαιρέσετε τα γαλακτοκομικά ή άλλα προϊόντα που περιέχουν λακτόζη από το διαιτολόγιό σας.

Πιθανές επιπλοκές

Η απώλεια βάρους και η δυσθρεψία είναι πιθανές επιπλοκές.

Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας αν:

• Έχετε νήπιο κάτω των 2-3 ετών με συμπτώματα δυσανεξίας στη λακτόζη
• Το παιδί σας δεν παχαίνει και δεν αναπτύσσεται κανονικά
• Εσείς ή το παιδί σας παρουσιάζετε συμπτώματα δυσανεξίας στη λακτόζη και χρειάζεστε πληροφορίες για υποκατάστατα τροφών
• Τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται, δεν καλυτερεύουν με τη θεραπεία που ακολουθείτε ή έχετε εμφανίσει καινούργια

Πρόληψη          

Δεν γνωρίζουμε καμία μέθοδο πρόληψης της δυσανεξίας στη λακτόζη.

Εάν υποφέρετε από αυτή την πάθηση, αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα ή περιορίστε την ποσότητά τους στο διαιτολόγιό σας προκειμένου να ελαττώσετε ή να προλάβετε τα συμπτώματα.

---