Γλωσσική Διαταραχή στα παιδιά

Ορισμός

Η γλωσσική διαταραχή στα παιδιά αναφέρεται σε προβλήματα:

• Μετάδοσης του νοήματος ή του μηνύματός τους σε τρίτους (εκφραστική γλωσσική διαταραχή)
  ή
• Κατανόησης του μηνύματος που προέρχεται από τρίτους (υποδεκτική γλωσσική διαταραχή)

Μερικά παιδιά εμφανίζουν μόνο εκφραστική γλωσσική διαταραχή. Άλλα έχουν ανάμικτη εκφραστική και δεκτική γλωσσική διαταραχή,  που σημαίνει ότι παρουσιάζουν συμπτώματα και των δύο συνθηκών.

Τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές είναι σε θέση να παράγουν ήχους και η ομιλία τους μπορεί να γίνει κατανοητή.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Αναπτυξιακή αφασία, Αναπτυξιακή δυσφασία, Καθυστέρηση της ομιλίας, Ειδική Αναπτυξιακή Διαταραχή του Λόγου, Ειδική Γλωσσική Διαταραχή (SLI),  Διαταραχή επικοινωνίας και λόγου.

Αίτια

Για τα περισσότερα βρέφη και παιδιά, η γλώσσα αναπτύσσεται φυσικά από τη γέννησή τους. Για την ανάπτυξη της γλώσσας, ένα παιδί πρέπει να μπορεί να ακούει, να βλέπει, να καταλαβαίνει και να θυμάται. Τα παιδιά πρέπει επίσης να έχουν τη φυσική ικανότητα να παράγουν ομιλία.

Έως και 1 στα 20 παιδιά εμφανίζει συμπτώματα γλωσσικής διαταραχής. Όταν η αιτία είναι άγνωστη, ονομάζεται αναπτυξιακή διαταραχή λόγου.

Τα προβλήματα με τις υποδεκτικές γλωσσικές ικανότητες συνήθως ξεκινούν πριν από την ηλικία των 4. Ορισμένες μικτές γλωσσικές διαταραχές προκαλούνται από εγκεφαλική βλάβη και μερικές φορές μάλιστα διαγιγνώσκονται λανθασμένα ως αναπτυξιακές διαταραχές. 

Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να εμφανιστούν σε παιδιά με άλλα αναπτυξιακά προβλήματα, διαταραχές του αυτιστικού φάσματος, απώλεια ακοής και μαθησιακές δυσκολίες. Μια γλωσσική διαταραχή μπορεί επίσης να προκληθεί από βλάβη στο κεντρικό νευρικό σύστημα, η οποία ονομάζεται αφασία.

Οι γλωσσικές διαταραχές σπανίως προκαλούνται από έλλειψη νοημοσύνης.

Οι γλωσσικές διαταραχές διαφέρουν από την καθυστέρηση στην ομιλία. Στις περιπτώσεις καθυστερημένης ομιλίας, το παιδί αναπτύσσει τον λόγο και την ομιλία με τον ίδιο τρόπο όπως και άλλα παιδιά, αλλά αργότερα. Στις γλωσσικές διαταραχές, ο λόγος και η ομιλία δεν αναπτύσσονται κανονικά. Το παιδί μπορεί να έχει κάποιες γλωσσικές ικανότητες, αλλά όχι κάποιες άλλες. Ή ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσονται αυτές οι ικανότητες μπορεί να διαφέρει από το συνηθισμένο.

Συμπτώματα

Ένα παιδί με γλωσσική διαταραχή μπορεί να έχει ένα ή δύο από τα συμπτώματα που αναφέρονται παρακάτω ή πολλά από αυτά. Τα συμπτώματα μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά.

Τα παιδιά με μια δεκτική γλωσσική διαταραχή δυσκολεύονται να κατανοήσουν την γλώσσα. Μπορεί να έχουν:

• Δυσκολία στο να καταλάβουν τι λένε οι άλλοι άνθρωποι
• Δυσκολία στο να παρακολουθούν τις οδηγίες που τους δίνονται
• Δυσκολία οργάνωσης της σκέψης τους

Τα παιδιά με εκφραστική γλωσσική διαταραχή αντιμετωπίζουν προβλήματα στη χρήση της γλώσσας για να εκφράσουν αυτό που σκέφτονται ή χρειάζονται. Αυτά τα παιδιά μπορεί να:

• Έχουν δυσκολία στο να τοποθετούν μαζί τις λέξεις σε μια πρόταση ή οι προτάσεις τους μπορεί να είναι απλές και σύντομες και η σειρά των λέξεων μέσα σε αυτές μπορεί να είναι μπερδεμένη.
• Έχουν δυσκολία στο να βρουν τις σωστές λέξεις όταν μιλούν, για αυτό και ο λόγος τους πολλές φορές περιέχει φράσεις όπως «εεεε…»
• Έχουν φτωχότερο λεξιλόγιο σε σχέση με αυτό παιδιών ίδιας ηλικίας
• Παραλείπουν λέξεις από τις προτάσεις τους όταν μιλάνε
• Χρησιμοποιούν τις ίδιες φράσεις ξανά και ξανά, και επαναλαμβάνουν τμήμα ή ολόκληρες τις ερωτήσεις
• Χρησιμοποιούν λάθος τους χρόνους (παρελθόν, παρόν, μέλλον)

Εξαιτίας των γλωσσικών τους προβλημάτων, αυτά τα παιδιά ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες κατά τις κοινωνικές τους συναναστροφές. Σε περιπτώσεις, οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να αποτελούν μέρος της αιτίας σοβαρών προβλημάτων συμπεριφοράς.

Έλεγχος και Εξετάσεις

Ένα ιατρικό ιστορικό μπορεί να δείξει ότι το παιδί με γλωσσικές διαταραχές έχει στενούς συγγενείς που είχαν επίσης προβλήματα λόγου και ομιλίας.

Κάθε παιδί για το οποίο υπάρχει υποψία ότι μπορεί να έχει γλωσσική διαταραχή μπορεί να υποβληθεί σε τυποποιημένα τεστ δεκτικής και εκφραστικής γλωσσικής ικανότητας. Αυτές οι εξετάσεις πραγματοποιούνται από λογοθεραπευτές ή νευροψυχολόγους.

Θα πρέπει επίσης να γίνει ένα ακουόγραμμα για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κώφωσης, που είναι μια από τις συνηθέστερες αιτίες γλωσσικών προβλημάτων.

Θεραπευτική Αγωγή

Η λογοθεραπεία και η γλωσσική θεραπεία είναι η καλύτερη προσέγγιση για τη θεραπεία αυτού του τύπου γλωσσικής διαταραχής.

 Η ψυχολογική θεραπεία (ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική ή γνωστική συμπεριφορική θεραπεία) συνιστάται επίσης λόγω της πιθανότητας σχετικών συναισθηματικών ή συμπεριφορικών προβλημάτων.

Προοπτική (Πρόγνωση)

Το αποτέλεσμα ποικίλλει ανάλογα με την αιτία. Στους τραυματισμούς εγκεφάλου ή άλλα δομικά προβλήματα το παιδί θα έχει μακροχρόνια προβλήματα ομιλίας. Άλλες, πιο αναστρέψιμες αιτίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Πολλά παιδιά που αντιμετωπίζουν γλωσσικά προβλήματα κατά τη διάρκεια των προσχολικών χρόνων θα έχουν επίσης κάποια γλωσσικά προβλήματα ή μαθησιακές δυσκολίες αργότερα στην παιδική ηλικία. Μπορεί επίσης να έχουν δυσκολίες στην ανάγνωση.

Πιθανές επιπλοκές

Η δυσκολία κατανόησης και χρήσης της γλώσσας μπορεί να προκαλέσει προβλήματα  στην κοινωνική αλληλεπίδραση και την ικανότητα του ατόμου να λειτουργεί ανεξάρτητα ως ενήλικας.

Η ανάγνωση μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα.

Η κατάθλιψη, το άγχος και άλλα συναισθηματικά ή συμπεριφορικά προβλήματα μπορεί να περιπλέξουν τις γλωσσικές διαταραχές.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον Γιατρό

Οι γονείς που ανησυχούν για την καθυστέρηση του λόγου ή  της ομιλίας του παιδιού τους θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό. Ρωτήστε για να συστήσουν έναν καλό λογοθεραπευτή.

Τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με αυτή την πάθηση μπορεί να χρειαστεί να τα δει ένας νευρολόγος ή ένας αναπτυξιολόγος παιδίατρος για να διαπιστώσει εάν μπορεί να αντιμετωπιστεί η αιτία.

Καλέστε τον Παιδίατρό σας εάν δείτε με τα ακόλουθα σημάδια ότι το παιδί σας δεν καταλαβαίνει ορθά τη γλώσσα:

• Στους 15 μήνες ζωής δεν κοιτάζει ή δεν δείχνει 5 έως 10 ανθρώπους ή αντικείμενα όταν αυτά του υποδεικνύονται από τον γονέα ή το άτομο που το φροντίζει
• Στους 18 μήνες, δεν ακολουθεί απλές οδηγίες, όπως «πάρε το μπουφάν σου».
• Στους 24 μήνες, δεν είναι σε θέση να δείξει μια εικόνα ή μέρος του σώματος όταν αυτό κατονομάζεται
• Στους 30 μήνες, δεν αποκρίνεται με ήχους, ή γνέφοντας ή κουνώντας το κεφάλι και θέτοντας ερωτήσεις
• Στους 36 μήνες, δεν ακολουθεί οδηγίες δύο βημάτων και δεν καταλαβαίνει τις λέξεις που το καλούν σε κάποια ενέργεια.

Επίσης, καλέστε τον γιατρό αν παρατηρήσετε αυτά τα σημάδια ότι το παιδί σας δεν χρησιμοποιεί ή δεν εκφράζει σωστά τη γλώσσα:  

• Στους 15 μήνες, δεν χρησιμοποιεί τρεις λέξεις
• Στους 18 μήνες, δεν λέει «μαμά», «μπαμπά» ή άλλα ονόματα
• Στους 24 μήνες, δεν χρησιμοποιεί τουλάχιστον 25 λέξεις
• Στους 30 μήνες, δεν χρησιμοποιεί φράσεις δύο λέξεων, συμπεριλαμβανομένων φράσεων που περιλαμβάνουν ουσιαστικό και ρήμα
• Στους 36 μήνες, δεν έχει τουλάχιστον ένα λεξιλόγιο 200 λέξεων, δεν ζητά αντικείμενα με το όνομά τους, επαναλαμβάνει ακριβώς τα ερωτήματα που τίθενται από άλλους ή δεν χρησιμοποιεί πλήρεις προτάσεις.
• Στους 48 μήνες, συχνά χρησιμοποιεί λέξεις λανθασμένα ή χρησιμοποιεί μια παρόμοια ή συναφή λέξη αντί για τη σωστή.

---