Γράφει η Αλλεργιολόγος Κωνσταντίνα Πίσκου

Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Υπολογίζεται ότι 1 στα 5 άτομα πάσχει από αλλεργική ρινίτιδα. Πολύ συχνά όμως, η συχνότητα και σοβαρότητά της υποεκτιμάται.

Παρά το γεγονός ότι η ρινίτιδα δεν αποτελεί επικίνδυνη για τη ζωή νόσο, επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, την απόδοση στην εργασία και στο σχολείο, τις κοινωνικές συναναστροφές. Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη συχνότητά της, την επίδρασή της στο άσθμα καθώς και τον τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο σε παγκόσμιο επίπεδο την καθιστούν ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Ως αλλεργική ρινίτιδα ορίζεται η φλεγμονή του επιθηλίου της μύτης που συνοδεύεται από συμπτώματα όπως, καταρροή (πρόσθια ή οπίσθια), παροξυσμικούς πταρμούς (φταρνίσματα), συμφόρηση (μπούκωμα) με συνοδό κνησμό της μύτης ή του φάρυγγα. Προκαλείται από την υπερβολική αντίδραση του οργανισμού έναντι κάποιων αεροαλλεργιογόνων.

Η θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας βασίζεται στα εξής:

Αποφυγή αλλεργιογόνων

Συνήθως η πλήρης αποφυγή των αλλεργιογόνων είναι ανέφικτη. Την καλύτερη αποτελεσματικότητα φαίνεται να έχει η αλλεργία στα επιθήλια ζώων (γάτα, σκύλος), που φυσικά προτείνεται η απομάκρυνση του ζώου. Οι γύρεις ταξιδεύουν με τον άνεμο δεκάδες χιλιόμετρα, συνεπώς η αποφυγή τους είναι αδύνατη. Προτείνεται βέβαια σε αυτούς τους ασθενείς η αποφυγή κυκλοφορίας τις μέρες και ώρες υψηλής γυρεοφορίας, και μέτρα, όπως κλειστά παράθυρα στο σπίτι ή το αυτοκίνητο και κλιματισμός.

Φαρμακευτική θεραπεία

Πρόκειται για τη θεραπεία που έχει ως στόχο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται επιλέγονται με βάση το είδος των συμπτωμάτων του ασθενή και τη βαρύτητά τους.

Τα κυριότερα είναι :

Αντιισταμινικά

Πρόκειται για φάρμακα που χορηγούνται από το στόμα ή τοπικά (μύτη και μάτια). Είναι τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα και αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την καταρροή, το φτέρνισμα και τη φαγούρα. Δρουν αναστέλλοντας τη δράση της ισταμίνης, η οποία είναι υπεύθυνη για τα περισσότερα από τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας.

Τα από του στόματος αντιισταμινικά χωρίζονται σε 2 κατηγορίες : τα 1ης και τα 2ης γενιάς. Τα 1ης γενιάς (π.χ. υδροξυζίνη, διμενθιδένη) προκαλούν εντονότατη υπνηλία και θα πρέπει να αποφεύγονται. Τα 2ης γενιάς είναι εξαιρετικά ασφαλή φάρμακα, παρόλα αυτά δεν στερούνται πλήρως κατασταλτικής δράσης (υπνηλίας). Τα από του στόματος αντιισταμινικά μπορεί να παρουσιάσουν αλληλεπίδραση με κάποια φάρμακα, όταν μεταβολίζονται στο ήπαρ. Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να λαμβάνεται για ασθενείς που έχουν επηρεασμένη νεφρική λειτουργία όταν λαμβάνουν αντιισταμινικά που αποβάλλονται από τους νεφρούς.

Τα τοπικά αντιισταμινικά (μύτη και μάτια) είναι εξίσου αποτελεσματικά με τα από του στόματος και στερούνται της βασικής τους ανεπιθύμητης ενέργειας, την υπνηλία. Έχουν ταχύτερη έναρξη δράσης (εντός 10΄) και άριστο προφίλ ασφάλειας. Δεν παρουσιάζουν αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα και είναι πολύ καλά ανεκτά (δεν προκαλούν δηλαδή δυσαρέσκεια κατά τη χρήση τους).

Σύμφωνα με όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες (συμπεριλαμβανομένου και των πρόσφατων πρώτων οδηγιών για την παιδιατρική ρινίτιδα) για τη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας, τα αντιισταμινικά (τοπικά και από του στόματος) είναι τα φάρμακα εκλογής για τη θεραπεία της ήπιας αλλά και μέτριας / σοβαρής διαλείπουσας αλλεργικής ρινίτιδας. Στις βαρύτερες μορφές ρινίτιδας λαμβάνονται σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα.

Ενδορινικά spray κορτιζόνης

Πρόκειται για ρινικά spray κορτιζόνης που χρησιμοποιούνται στις βαρύτερες μορφές αλλεργικής ρινίτιδας και όταν το προεξάρχον σύμπτωμα είναι το μπούκωμα. Καταπολεμούν την αλλεργική φλεγμονή, τα περισσότερα όμως χρειάζονται λίγες μέρες για να λειτουργήσουν, για αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται εγκαίρως. Περιστασιακά κάποιοι ασθενείς αναφέρουν ήπιες επιστάξεις.

Αποσυμφορητικά

Πρόκειται για φάρμακα που ανακουφίζουν μόνο από το μπούκωμα (χωρίς να αντιμετωπίζουν κάποιο άλλο σύμπτωμα της αλλεργικής ρινίτιδας) προκαλώντας σύσπαση των αγγείων της μύτης προσωρινά. Η πολυήμερη όμως χρήση τους προκαλεί ολοένα και μεγαλύτερη ρινική συμφόρηση (rebound φαινόμενο) με αποτέλεσμα ο ασθενής να πέφτει σε ένα φαύλο κύκλο εξάρτησης. Τελικά δημιουργείται "φαρμακευτική ρινίτιδα".

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΑΠΟΣΥΜΦΟΡΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 3-5 ΗΜΕΡΕΣ. ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΗΣ ΡΙΝΙΤΙΔΑΣ.

Ανταγωνιστές λευκοτριενίων

Είναι ένα σχετικά νέο είδος φαρμάκων. Στη ρινίτιδα δε χρησιμοποιούνται συχνά ως μονοθεραπεία, αλλά σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα (π.χ.αντιισταμινικά). Προτιμάται κυρίως σε ασθενείς που έχουν και συνυπάρχον άσθμα.

Ανοσοθεραπεία

Είναι η μοναδική αιτιολογική θεραπεία.
Αλλάζει τον τρόπο που το ανοσοποιητικό μας αντιμετωπίζει το αλλεργιογόνο (ως εχθρό). Πρόκειται για ενέσιμη ή υπογλώσσια θεραπεία που συνήθως διαρκεί 3- 5 χρόνια. Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά από τον πρώτο χρόνο της θεραπείας. Το σημαντικότερο είναι ότι επηρεάζει τη φυσική πορεία της νόσου, αναστέλλοντας την εξέλιξη της αλλεργικής ρινίτιδας σε βρογχικό άσθμα.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Mυοσκελετικές ενοχλήσεις: Ζεστό ή κρύο επίθεμα;
Ολοκληρώθηκε η εξαγορά της Gracell Biotechnologies Inc. από την AstraZeneca
Περίπου 1.000 παιδιά στην Ελλάδα κάτω των 16 ετών πάσχουν από Νεανικό Ρευματικό Νόσημα