Εισαγωγή

Πρόκειται για βλάβη του προσωπικού νεύρου το οποίο είναι υπεύθυνο για την κινητικότητα των μυών του προσώπου. Η πιο συχνή αιτιολογία είναι ιδιοπαθής (δηλ. άγνωστης αιτιολογίας) και ονομάζεται παράλυση του Bell ή 'παράλυση εκ ψύξεως'.

Στην περίπτωση αυτή η αποκατάσταση είναι ικανοποιητική.

Αιτιολογία

Η παράλυση του Bell πιθανόν οφείλεται σε ένα παροδικό οίδημα που λαμβάνει χώρα εντός του φαλλοπιανού πόρου απ΄ όπου διέρχεται το νεύρο. Πιστεύεται ότι το οίδημα αυτό προκαλείται από απότομη έκθεση σε ψύχος και για το λόγο αυτό ονομάζεται 'παράλυση εκ ψύξεως'.

Δεν θα πρέπει να αποκλείεται όμως και το ενδεχόμενο προσβολής του νεύρου από κάποιους ιούς όπως είναι αυτοί του κοινού κρυολογήματος.
Άλλα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη του προσωπικού νεύρου είναι: μηνιγγίτιδα, φλεγμονές του έσω ωτός, κατάγματα του κρανίου, όγκοι, προσβολή από τον ιό του έρπητα ζωστήρος (S.

Ramsay-Hunt), δηλητηριάσεις (π.χ. αρσενικό, μόλυβδος, αλουμίνιο, χρυσός), σακχαρώδης διαβήτης και άλλες μεταβολικές νόσοι, συγγενείς παθήσεις (π.χ. S. Moebius).

Παθογένεια

Στις περιπτώσεις οιδήματος του νεύρου 'εκ ψύξεως', η βλάβη προκαλείται από την πίεση που ασκείται ενάντια στα τοιχώματα του φαλλοπιανού πόρου. Όμως, η εκδοχή αυτή δεν έχει σαφώς αποδειχτεί.
Επίσης, βλάβη του νεύρου μπορεί να προκληθεί από τραυματισμό (κατάγματα του κρανίου), πίεση (όγκοι, φλεγμονές) ή άμεση προσβολή (ιώσεις, δηλητηριάσεις, μεταβολικές νόσοι).

Κλινική εικόνα - Συμπτώματα

Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από την πάρεση ή την παράλυση των μυών του ημιπροσώπου που αντιστοιχεί στο πάσχων νεύρο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την πτώση της γωνίας του στόματος (λόγω της αδυναμίας των μυών) και την αδυναμία σύσφιξης των βλεφάρων (διεύρυνση της βλεφαρικής σχισμής, σε πολλές περιπτώσεις λαγόφθαλμος).

Το πρόσωπο εμφανίζεται ασύμμετρο και οι εκούσιες κινήσεις αφορούν κυρίως την υγιή περιοχή. Μπορούν να συνυπάρχουν διαταραχές της γεύσης και υπερακουσία.

Διάγνωση

Η διάγνωση είναι κατ' εξοχήν κλινική και στηρίζεται σε μία λεπτομερή νευρολογική εξέταση. Ιδιαίτερα χρήσιμος είναι ο νευροφυσιολογικός έλεγχος (ηλεκτρομυογράφημα, ταχύτητα αγωγής του νεύρου) για την ακριβή εκτίμηση της βαρύτητας της βλάβης.

Είναι επίσης απαραίτητη η διερεύνηση των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη του νεύρου (Αξονική Τομογραφία Εγκεφάλου, Μαγνητική Τομογραφία Εγκεφάλου, αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος).

Διαφορική διάγνωση

Η διαφορική διάγνωση γίνεται κυρίως με τις ασυμμετρίες του προσώπου οφειλόμενες σε βλάβες των κεντρικών οδών (εγκεφάλου) και όχι του νεύρου. Π.χ. ένα ΑΕΕ μπορεί να εκδηλωθεί με πτώση της γωνίας του στόματος οφειλόμενη σε βλάβη των κεντρικών κινητικών οδών.

Στις περιπτώσεις αυτές η συμπτωματολογία από την βλεφαρική σχισμή είναι μικρή έως ασήμαντη.

Αυτό συμβαίνει γιατί ο πυρήνας όπου βρίσκονται τα σώματα των νευρώνων που σχηματίζουν το προσωπικό νεύρο, δέχεται πληροφορίες μέσω των συνάψεών του και με τους δύο κινητικούς φλοιούς όσον αφορά το ανώτερο τμήμα που προσώπου (π.χ.

σφιγκτήρες βλεφάρων).
Αντίθετα, όσον αφορά το κατώτερο τμήμα προσώπου (π.χ. στόμα) δέχεται πληροφορίες μόνο από τον αντίπλευρο κινητικό φλοιό. Έτσι, σε περίπτωση βλάβης των κεντρικών κινητικών οδών η συμπτωματολογία είναι εμφανής μόνο από το αντίπλευρο κατώτερο τμήμα του προσώπου.

Επιπλοκές

Σαν σημαντικότερη επιπλοκή θα πρέπει να θεωρηθεί η μη πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του νεύρου που έχει σαν αποτέλεσμα τη μόνιμη ασυμμετρία του προσώπου του πάσχοντος.

Θεραπεία

Προτιμάται αποιδηματική αγωγή (κυρίως με κορτικοστεροειδή) η οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί το ταχύτερο δυνατόν μετά την εγκατάσταση της συμπτωματολογίας. Χρήσιμη θεωρείται η αγωγή με ιοστατικά φάρμακα κυρίως για το ενδεχόμενο να προσβλήθηκε το νεύρο από τον ιό του έρπητα.
Σε περίπτωση μη ικανοποιητικής αποκατάστασης της λειτουργίας του νεύρου σε 15 μέρες περίπου, είναι αναγκαία φυσιοθεραπευτική αγωγή με ηλεκτροδιέγερση του πάσχοντος νεύρου.


Επίσης, ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η αποκατάσταση της λειτουργίας του νεύρου με την μέθοδο biofeed-back.

Περισσότερες πληροφορίες

Για την ορθότερη αντιμετώπιση του προβλήματος που σας απασχολεί θα είναι σκόπιμο να απευθυνθείτε σε ιατρό Νευρολόγο δεδομένου ότι ο κάθε ασθενής αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση σε σύγκριση με τους άλλους με την ίδια πάθηση (π.χ.

διαφορετική βαρύτητα και κλινική πορεία).

Ο συγγραφέας του άρθρου παραμένει στην διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες στην διεύθυνση [email protected]. Επίσης, μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο: neyrologia.blogspot.com

Πηγές:
Βιβλιογραφία
1. BERGAMINI L. Manuale di Neurologia. Clinica. Liberia Cortina eds. Torino 1983
2. Παπαγεωργίου Ε. Νευρολογία 2η Έκδοση Αθήνα 1997

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ζεαξανθίνη: Όσα πρέπει να ξέρουμε για το αντιοξειδωτικό των ματιών
Ξεκινά σε λίγες ημέρες το 14ο Συνέδριο Φαρμακευτικού Management
Ποια αντισυλληπτικά συνδέονται με πρόκληση όγκων στον εγκέφαλο