Το λίθιο στο νερό αυξάνει τον κίνδυνο αυτισμού

Τα παιδιά στη Δανία έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαταραχή του φάσματος του αυτισμού εάν οι μητέρες τους ζούσαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε περιοχές με αυξημένες συγκεντρώσεις λιθίου στο πόσιμο νερό. Αυτό διαπιστώθηκε σε μια μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση JAMA Pediatrics. 

Το λίθιο χρησιμοποιείται εδώ και καιρό στη θεραπεία της διπολικής διαταραχής. Αντενδείκνυται στην εγκυμοσύνη, καθώς μια μελέτη έδειξε αυξημένο κίνδυνο καρδιακών δυσπλασιών στο παιδί. Το λίθιο βρίσκεται επίσης στο πόσιμο νερό, αν και σε πολύ μικρότερες ποσότητες. Η πηγή είναι διάφορα πετρώματα από τα οποία το μέταλλο ξεπλένεται από τα υπόγεια ύδατα.

Η συγκέντρωση ποικίλλει πολύ από περιοχή σε περιοχή και εξαρτάται από το από πού παίρνουν το νερό οι δημόσιες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Στη Δανία, οι τιμές κυμαίνονται από 0,6 μg/l στα δυτικά τμήματα της χώρας έως 30 μg/l στα ανατολικά, όπου βρίσκεται και η πρωτεύουσα Κοπεγχάγη.

Μια επισημονική ερευνητική ομάδα με επικεφαλής την Beate Ritz της Σχολής Δημόσιας Υγείας Fielding στο Λος Άντζελες διερεύνησε τώρα αν τα παιδιά έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού σε περιοχές της χώρας όπου τα επίπεδα λιθίου στο πόσιμο νερό είναι υψηλά.

Η υπόθεση βασίζεται στο γεγονός ότι το λίθιο διασχίζει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και επηρεάζει την οδό σηματοδότησης Wnt/β-κατενίνης στον εγκέφαλο, που σχετίζεται με αναπτυξιακές διαταραχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού.

Για να εστιάσουν τη μελέτη στην προγεννητική έκθεση, οι επιστήμονες διερεύνησαν τον τόπο διαμονής των μητέρων 8.842 παιδιών με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και τον συνέκριναν με δεδομένα από έργα ύδρευσης που προσδιορίζουν τη συγκέντρωση λιθίου. Οι μητέρες 43.864 παιδιών που δεν είχαν διαγνωστεί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού χρησίμευσαν ως ομάδα σύγκρισης.

Αποτέλεσμα: Τα παιδιά των οποίων οι μητέρες εκτέθηκαν στις υψηλότερες συγκεντρώσεις λιθίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, διαγνώστηκαν πράγματι συχνότερα με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.

Ο αυξημένος κίνδυνος ήταν ανιχνεύσιμος από το δεύτερο τεταρτημόριο με συγκέντρωση λιθίου από 7,36 έως 12,67 μg/l και αυξανόταν με την ολοένα και μεγαλύτερη έκθεση. Για το υψηλότερο τεταρτημόριο (πάνω από 16,78 µg/l), η Ritz διαπίστωσε αναλογία πιθανοτήτων 1,46, η οποία ήταν σημαντική με διάστημα εμπιστοσύνης 95% από 1,35 έως 1,59.

Ο υπολογισμός λαμβάνει υπόψη μια σειρά άλλων πιθανών επιρροών, οι οποίες περιλαμβάνουν το φύλο και το έτος γέννησης του παιδιού, την ηλικία της μητέρας, τον τόπο γέννησης και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του ποσοστού απασχόλησης στην κοινότητα και του δείκτη στέγασης, το κάπνισμα της μητέρας, καθώς και τη συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου και σωματιδίων στον αέρα.

Το ότι δεν παραβλέφθηκαν άλλοι πιθανοί παράγοντες πρόκλησης διαταραχών του φάσματος του αυτισμού δεν μπορεί ποτέ να διασφαλιστεί σε μελέτες ελέγχου περιπτώσεων. Για παράδειγμα, στην παρούσα μελέτη δεν υπήρχαν πληροφορίες σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες και τον τρόπο ζωής.

Δεν είναι καν βέβαιο ότι οι μητέρες των παιδιών που εκτέθηκαν, δεν έπιναν νερό βρύσης. Είναι επίσης πιθανό ότι άλλα μέταλλα ή μέταλλα που έχουν ξεπλυθεί από το πέτρωμα με το λίθιο είναι υπεύθυνα για τις διαταραχές. 

Πηγές:
JAMA Pediatrics