Νευραλγία

Ορισμός

Νευραλγία είναι ο έντονος πόνος ο οποίος ακολουθεί τη διαδρομή ενός νεύρου.

Εναλλακτικές ονομασίες

Νευρόπονος

Αιτίες

Αιτίες της νευραλγίας μπορεί να είναι:

• Κάποιες ναρκωτικές ουσίες
• Ερεθισμός από χημικά
• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• Διαβήτης
• Λοιμώξεις όπως ο έρπης, η σύφιλη και η νόσος Lyme
• Πορφυρία
• Πίεση που ασκείται στα νεύρα από παρακείμενες δομές (όπως, για παράδειγμα, ένας όγκος που πιέζει το νεύρο)
• Οίδημα και ερεθισμός (φλεγμονή)
• Τραύμα (ακόμη και η τομή από χειρουργική επέμβαση)

Σε πολλές περιπτώσεις η αιτία της νευραλγίας παραμένει άγνωστη.

Η νευραλγία τριδύμου είναι η πιο κοινή εκδήλωση της πάθησης. Με αυτή σχετίζεται και μια λιγότερο συνηθισμένη εκδήλωση νευραλγίας η οποία προσβάλλει το γλωσσοφαρυγγικό νεύρο, δηλαδή το νεύρο που παρέχει αισθητικές ίνες στον φάρυγγα.

Η νευραλγία προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένους, μπορεί όμως να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Συμπτώματα

• Δυσλειτουργία του σημείου που έχει επηρεαστεί εξαιτίας του πόνου ή μυϊκή αδυναμία εξαιτίας της βλάβης των κινητικών νεύρων
• Αυξημένη ευαισθησία του δέρματος ή και μούδιασμα στην περιοχή που (αίσθημα παρόμοιο με τη δράση της τοπικής αναισθησίας, όπως προκαλεί, για παράδειγμα, μια ένεση νοβοκαΐνης)
• Πόνος κατά μήκος ενός συγκεκριμένου νεύρου
• Πόνος ο οποίος εντοπίζεται οπουδήποτε, κυρίως στο δέρμα ή κάπου στην επιφάνεια του σώματος
• Στο ίδιο σημείο σε κάθε επεισόδιο νευραλγίας
• Οξύς, παροξυσμικός πόνος, που φεύγει ή επανέρχεται, ή πόνος με αίσθηση καύσου

Το οποιοδήποτε άγγιγμα ενδέχεται να επιφέρει άλγος, ενώ η κίνηση μπορεί επίσης να είναι επίπονη.

Εξετάσεις

Μια εξέταση μπορεί να δείξει:

• Μη φυσιολογική αίσθηση του δέρματος
• Απώλεια των εν τω βάθει αντανακλαστικών του τένοντα
• Απώλεια μυϊκής μάζας
• Απώλεια ικανότητας εφίδρωσης (ο ιδρώτας ελέγχεται από το νευρικό σύστημα)
• Υπερευαισθησία κατά μήκος του νεύρου, συχνά στο κάτω μέρος του προσώπου και το σαγόνι και σπανιότερα στους κροτάφους και το μέτωπο
• Σημεία ενεργοποίησης του πόνου (περιοχές στις οποίες ακόμη και το πιο απαλό άγγιγμα προκαλεί πόνο)

Μια οδοντιατρική εξέταση μπορεί να αποκλείσει άλλα οδοντικά προβλήματα τα οποία μπορούν να προκαλέσουν άλγος στην περιοχή του προσώπου (όπως απόστημα δοντιών). Άλλα συμπτώματα (όπως ερυθρότητα ή οίδημα) μπορεί να βοηθήσουν τον γιατρό να αποκλείσει την ύπαρξη άλλων παθήσεων, όπως λοιμώξεις, κατάγματα των οστών ή ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Δεν υπάρχουν εξειδικευμένες εξετάσεις για τη διάγνωση νευραλγίας, όμως οι ακόλουθες εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό της αιτίας που προκαλεί άλγος:

• Εξετάσεις αίματος για τα επίπεδα σακχάρου και τη νεφρική λειτουργία
• Μαγνητική τομογραφία
• Εξέταση της ηλεκτρικής αγωγιμότητας των νεύρων με ηλεκτρομυογράφημα
• Οσφυονωτιαία παρακέντηση

Θεραπεία

Η θεραπεία στοχεύει τόσο στην αντιμετώπιση ή τον έλεγχο του προβλήματος- αν βρεθεί όντως ότι πάσχει κάποιο νεύρο- όσο και στην ανακούφιση από τον πόνο της νευραλγίας. Ακολουθούνται διάφορες θεραπευτικές μέθοδοι, ανάλογα με την αιτία, τον εντοπισμό και την ένταση του πόνου, αλλά και βάσει διάφορων άλλων παραγόντων. Ακόμη και αν δεν καθοριστεί τελικά η αιτία της νευραλγίας, η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί ή και να εξαφανιστεί τελείως η νευραλγία με το πέρασμα του χρόνου.

Εφόσον εντοπιστεί πρόβλημα, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η αιτία που προκαλεί τη νευραλγία. Ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση προκειμένου να αφαιρεθεί τυχόν όγκος ή να διαχωριστεί το νεύρο από τα αιμοφόρα αγγεία ή άλλες δομές οι οποίες του ασκούν πίεση. Κάτι τέτοιο, παραδείγματος χάρη, συμβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα ή της νευραλγίας τριδύμου.

Ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου του αίματος στους διαβητικούς βοηθά στην άμεση ανακούφιση από τη νευραλγία που ενδεχομένως έχει προκληθεί.

Οι φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση της νευραλγίας περιλαμβάνουν:

• Αντικαταθλιπτικά φάρμακα (όπως η αμιτριπτυλίνη, η νορτριπτυλίνη και η ντουλοξετίνη)
• Αντιεπιληπτικά φάρμακα (όπως η καρβαμαζεπίνη, η γκαμπαπεντίνη, η λαμοτριγίνη και η φαινυτοΐνη) για την νευραλγία του τριδύμου
• Ήπια αναλγητικά (ασπιρίνη, η ακεταμινοφαίνη και η ιβοπρουφαίνη)
• Ναρκωτικά αναλγητικά (κοδεΐνη) τα οποία χορηγούνται βραχυχρόνια για την αντιμετώπιση του παροξυσμικού πόνου (ωστόσο μπορεί να μην έχουν αποτέλεσμα)
• Κρέμες και σκευάσματα που περιέχουν καψαϊκίνη και εφαρμόζονται επιδερμικά

Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν:

• Τοπική χορήγηση αναισθητικού με ενέσεις που ανακουφίζουν τον πόνο
• Αποκλεισμό νεύρων
• Επεμβατικές μεθόδους (όπως διήθηση του νεύρου με χρήση ραδιοσυχνοτήτων, θερμοπηξίας, μηχανικής πίεσης με ειδικό μπαλονάκι ή έγχυσης χημικών), οι οποίες ανακουφίζουν το αίσθημα πίεσης στο νεύρο

Δυστυχώς, οι μέθοδοι αυτές δεν εγγυώνται βελτίωση της πάθησης, ενώ ενδέχεται να προκαλέσουν απώλεια αίσθησης ή μη φυσιολογικές αισθήσεις.

Αν αποτύχουν οι άλλες μέθοδοι θεραπείας, ο γιατρός ενδέχεται να προχωρήσει σε θεραπεία με διέγερση του κινητικού φλοιού (MCS), μια μέθοδο στην οποία ένα ηλεκτρόδιο τοποθετείται στον αισθητηριακό φλοιό του εγκεφάλου και στη συνέχεια συνδέεται υποδόρια με μια γεννήτρια παλμών.

Η θεραπεία του έρπητα ζωστήρα με φαρμακευτική αγωγή μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης μεθερπητικής νευραλγίας, η οποία μπορεί να θεραπευτεί με πρενδιζόνη, μια δραστική ουσία που χορηγείται διά στόματος.

Επίσης σε κάποιες μορφές νευραλγίας, και ειδικότερα στη μεθερπητική νευραλγία, μπορεί να βοηθήσει η φυσιοθεραπεία.

Πρόγνωση

Οι περισσότερες μορφές νευραλγίας δεν αποτελούν κίνδυνο για τη ζωή του ασθενούς, ούτε ένδειξη για κάποια μελλοντική σοβαρή πάθηση. Ωστόσο, ο οξύς πόνος ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα, γι’ αυτό καλό είναι να επισκεφθείτε κάποιον ειδικό για να σας καθοδηγήσει σχετικά με την ενδεδειγμένη θεραπεία.

Οι περισσότεροι ασθενείς με νευραλγία ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία. Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται και υποχωρεί ξαφνικά. Ωστόσο, τα επεισόδια με σοβαρό άλγος μπορεί να είναι πιο συχνά καθώς ο ασθενής μεγαλώνει.

Πιθανές επιπλοκές

• Μετεγχειρητικές επιπλοκές
• Αναπηρία εξαιτίας του άλγους
• Παρενέργειες από τη φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται για την αντιμετώπιση του άλγους
• Περιττές οδοντιατρικές επεμβάσεις πριν από τη διάγνωση νευραλγίας

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν:

• Νοσήσετε με έρπητα ζωστήρα
• Έχετε συμπτώματα νευραλγίας τα οποία δεν υποχωρούν με χρήση απλών αναλγητικών
• Αν υποφέρετε από έντονους νευρόπονους

Πρόληψη

Η θεραπεία ασθενειών όπως ο διαβήτης και η νεφρική ανεπάρκεια, οι οποίες σχετίζονται με τη νευραλγία, μπορούν σε μερικές περιπτώσεις να εμποδίσουν την εμφάνισή της. Η διατήρηση των επιπέδων σακχάρου σε χαμηλό επίπεδο αποτρέπει σε έναν βαθμό τις νευρικές βλάβες στους ασθενείς με διαβήτη. Σε περιπτώσεις έρπητα ζωστήρα, υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποια αντιικά φάρμακα μπορούν να εμποδίσουν την εμφάνιση νευραλγίας.

---