Η Σαρακοστή ήδη βρίσκεται προς το τέλος της και είναι πολλοί εκείνοι που έχουν αποφύγει εντελώς το κρέας και τα παράγωγά του μέχρι σήμερα, τηρώντας το έθιμο της νηστείας. Η έλλειψή του για μεγάλα χρονικά διαστήματα αφαιρεί από τον οργανισμό μας τη δυνατότητα λήψης πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, καθώς οι φυτικές τροφές από μόνες τους δεν επαρκούν για να καλύψουν αυτή την ανάγκη.

Μπορούμε λοιπόν να αντικαταστήσουμε τη ζωϊκή πρωτεΐνη; Υπάρχουν φυτικές τροφές στις οποίες μπορούμε να βρούμε πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας;

Καταρχήν, ποια είναι η σημασία της πρωτεΐνης για τον ανθρώπινο οργανισμό και πόση πρωτεΐνη πρέπει να προσλαμβάνουμε καθημερινά;

Οι πρωτεΐνες παίζουν πολλαπλό ρόλο στον ανθρώπινο οργανισμό και χρησιμοποιούνται σε πλήθος λειτουργιών. Σημαντικότερες από αυτές είναι η δημιουργία νέου ιστού και η αποκατάσταση των ήδη υπαρχόντων ιστών από φθορές.

Αυτός είναι και ο λόγος της ανάγκης αυξημένης πρόσληψης κατά την ανάπτυξη. Εκτός αυτού, οι πρωτεΐνες μπορούν να αποδώσουν ενέργεια όμοια με αυτή των υδατανθράκων σε ακραίες καταστάσεις για τον οργανισμό, ενώ συμβάλλουν και στην ενίσχυση της φυσικής του άμυνας.

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη πρωτεΐνης είναι, για ένα μέσο ενήλικα, 0,8-1 γρ. ανά κιλό σωματικού βάρους. Εξυπακούεται ότι σε ειδικές καταστάσεις (κύηση, θηλασμός, άσκηση) το όριο αυτό διαφοροποιείται.

Από ποιες άλλες τροφές, εκτός των ζωικών, μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες μας για πρωτεΐνη;

Η μη κατανάλωση κρέατος, πουλερικών, ψαριών και των παραγώγων τους οπωσδήποτε μειώνει τη δυνατότητα του οργανισμού να λάβει την απαραίτητη γι΄ αυτόν πρωτεΐνη. Ωστόσο, υπάρχουν πηγές πρωτεΐνης οι οποίες καταναλώνονται αυτό το διάστημα και μπορούν εν μέρει να καλύψουν τις ανάγκες μας.

Συγκεκριμένα, τα καλαμαράκια, το χταπόδι, οι γαρίδες και τα υπόλοιπα θαλασσινά μας παρέχουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας η οποία μάλιστα πέπτεται πιο εύκολα από εκείνη του κρέατος.

Εκτός αυτών, υπάρχουν και ορισμένες φυτικές τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη. Τέτοιες είναι οι ξηροί καρποί (κυρίως αμύγδαλα και φιστίκια, καρύδια), τα όσπρια, η σόγια, το ρύζι, το καλαμπόκι και το σουσάμι (ταχίνι – χαλβάς). Το μειονέκτημα των φυτικών τροφών είναι η σχετικά χαμηλή βιολογική αξία της πρωτεΐνης σε σύγκριση με εκείνη του κρέατος.

Τι σημαίνει βιολογική αξία;

Τα δομικά συστατικά των πρωτεϊνών είναι τα αμινοξέα. Για τη σύνθεση των πρωτεϊνών στο ανθρώπινο σώμα απαιτούνται 20 διαφορετικά αμινοξέα. Κάποια από αυτά ο οργανισμός έχει τη δυνατότητα να τα συνθέσει μόνος του και γι’ αυτό ονομάζονται μη απαραίτητα.

Υπάρχουν όμως και 9 αμινοξέα που ο οργανισμός πρέπει απαραίτητα να τα συνθέσει αφού δεν βρίσκονται στις τροφές.

Η πιο πλήρης τροφή σε αμινοξέα είναι το αυγό και το ανθρώπινο γάλα. Οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης, αν και προσφέρουν σε επαρκείς ποσότητες ορισμένα αμινοξέα, εμφανίζουν έλλειψη σε άλλα. Ωστόσο, με τον κατάλληλο διατροφικό συνδυασμό μπορούμε να καλύψουμε αυτό το μειονέκτημα.

Ποιος είναι αυτός ο τρόπος;

Τα όσπρια είναι τροφές πλούσιες σε δύο αμινοξέα, τη λυσίνη και τη θρεονίνη, ενώ είναι πολύ φτωχά σε μεθειονίνη.

Το ρύζι, όπως και άλλα δημητριακά, είναι πλούσιο σε μεθειονίνη, ενώ υπολείπεται σε λυσίνη. Άρα, μαγειρεύοντας φακές ή ρεβίθια με ρύζι μπορούμε να καλύψουμε σημαντικά τις πρωτεϊνικές απαιτήσεις του οργανισμού μας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί αν συνδυάσουμε φασόλια με μαύρο ψωμί ή αρακά και ψωμί σικάλεως.

Αυτό που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι ότι υπάρχει πάντα ο τρόπος, μέσω κατάλληλων συνδυασμών, να καλύψουμε τις ανάγκες μας.

Πηγές:
www.nutrimed.gr

Ειδήσεις υγείας σήμερα
GSK: Μήνυση κατά Pfizer-BioNTech για τις πατέντες των εμβολίων mRNA
Το Τai chi βελτιώνει την ποιότητα ύπνου ασθενών με προχωρημένο καρκίνο πνεύμονα [μελέτη]
Πώς θα αυξήσουμε την αντοχή μας