Αύξηση θανάτων στη Δανία, μετά την άρση των μέτρων - Μήπως να προβληματιστούμε στην Ελλάδα;

Σε "έκρηξη" κρουσμάτων και θανάτων από CoViD, οδήγησε η άρση των περιοριστικών μέτρων στη Δανία.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η χώρα έχει φτάσει στα υψηλά απωλειών, τα οποία είχαν καταγραφεί τον Ιανουάριο του 2021. Το γράφημα με τους θανάτους, που ακολουθεί, δίνει τη σημερινή εικόνα και έχει προκαλέσει προβληματισμό μεταξύ των επιστημόνων.

Η περίπτωση της Δανίας αξίζει περισσότερη ανάλυση, ειδικά από χώρες, όπως η Ελλάδα, που ακολουθούν στο "άνοιγμα", υστερώντας σε όσα θετικά οδήγησαν τη σκανδιναβική χώρα σε άρση των περιορισμών.

Η Δανία έγινε πριν από μερικές ημέρες η πρώτη χώρα - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ήρε όλους τους περιορισμούς που είχαν επιβληθεί κατά της CοViD-19. Το έπραξε, βασιζόμενη στην μεγάλη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού της και στην μικρότερη σοβαρότητα της παραλλαγής Όμικρον.

Όμως, τα κρούσματα έφταναν μέχρι και πριν από λίγες ημέρες τα 40.000 με 50.000 ημερησίως, επίπεδο - ρεκόρ που αναλογεί στο 1% των 5,8 εκατομμυρίων κατοίκων της. Τουλάχιστον 60% των Δανών έχουν κάνει την αναμνηστική δόση (45% ο μέσος όρος στην ΕΕ) και συνολικά 80% του πληθυσμού είναι προστατευμένο.

Η υποτροπή της πανδημίας στη συμπαθή σκανδιναβική χώρα, εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς για την εξέλιξη της πανδημίας στην Ελλάδα. Η χώρα μας σπεύδει να υιοθετήσει πολιτικές χαλάρωσης που εφαρμόζονται σε ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς να έχει ανάλογα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης, ενώ τα νοσοκομεία εξακολουθούν να βρίσκονται σε πίεση.

Ο ημερήσιος αριθμός των θανάτων στη χώρα μας είναι σταθερά κοντά στους 100, οι διασωληνωμένοι κοντά στους 500 και η πληρότητα των ΜΕΘ CoViD αγγίζει το 75%. Ενδεχόμενο νέο κύμα, θα προκαλούσε τεράστιο πρόβλημα, καθώς οι ανοχές του συστήματος είναι περιορισμένες.

Ο πίνακας που ακολουθεί, δείχνει το πόσο υστερεί η Ελλάδα σε εμβολιασμούς στην ευπαθή ηλικιακή ομάδα των άνω των 60 (στοιχεία ECDC).

Ανησυχία και κριτική για την άρση των περιορισμών

Η μαζικότητα των κρουσμάτων στη Δανία δημιουργούν μεγάλη ανησυχία και προκαλούν ήδη πολλές συζητήσεις για την αναγκαιότητα της άρσης των περιορισμών, μία διαδικασία που σταδιακά θα λάβει χώρα σε ολόκληρη την ΕΕ.

Από την πλευρά της, η εθνική υπηρεσία λοιμωδών νόσων της Δανίας δημοσίευσε την Πέμπτη εκθέσεις και πληροφορίες που αφορούσαν ισχυρισμούς που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αλλού ότι η χώρα έχει αυξημένους θανάτους λόγω της Covid-19.

Από την ευρεία άρση των περιορισμών για την Covid-19, στις αρχές Φεβρουαρίου, ο αριθμός των ασθενών σε νοσοκομεία της Δανίας που έχουν Covid-19 έχει αυξηθεί σημαντικά. Το ίδιο και ο καταγεγραμμένος αριθμός θανάτων ανθρώπων που πέθαναν μέσα σε 30 ημέρες μετά από θετικό τεστ για covid-19.

 Την Πέμπτη, καταγράφηκαν 44 θάνατοι ανθρώπων που είχαν Covid-19 τη στιγμή του θανάτου ή λίγο πριν από αυτήν.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αναζωπυρωθεί η συζήτηση - κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης - σχετικά με την απόφαση της Δανίας να άρει τους περιορισμούς, με ορισμένους διεθνείς επικριτές να υποστηρίζουν ότι τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η απόφαση αυτή μπορεί να μην ήταν η σωστή.

Ο γενικός διευθυντής της  διευθυντής των Υγειονομικών Αρχών της χώρας τόνισε ότι ο αριθμός των κρουσμάτων Covid-19 ήταν πολύ υψηλός και εκτίμησε πως η σύνδεση μεταξύ των λοιμώξεων και της σοβαρής νόσησης έχει πλέον πάψει να υφίσταται.

"Την ίδια στιγμή που οι λοιμώξεις εκτοξεύονται στα ύψη, οι ασθενείς που εισάγονται στην εντατική στην πραγματικότητα μειώνονται", είπε χαρακτηριστικά.

Όμως οι ενστάσεις για τον τερματισμό των περιοριστικών μέτρων στην χώρα συνεχίζεται από άλλες χώρες.

Επικρίσεις και απαντήσεις - Θάνατοι "με CoViD" και "από CoViD"

Ο Αμερικανός επιδημιολόγος, Eric Feigl - Ding, με περισσότερους από 600.000 ακόλουθους στο Twitter,  κατηγόρησε τη δανική κυβέρνηση ότι "χάνει το μυαλό της" και θέτει σε κίνδυνο τον πληθυσμό της χώρας σχετικά με την απόφασή της στις αρχές Φεβρουαρίου να τερματίσει σε μεγάλο βαθμό τους περιορισμούς κατά του Covid.

Ισχυρίστηκε μάλιστα ότι οι θάνατοι από CoViD στη Δανία ήταν πάρα πολλοί και είναι αποτέλεσμα της άρσης των περιορισμών.

Η απάντηση  στην κριτική του επιδημιολόγου ήρθε αμέσως από την δανική υπηρεσία μολυσματικών ασθενειών - State Serum Institute (SSI) σχετικά με την απόφαση της χώρας να άρει τους περιορισμούς: οι αριθμοί θανάτων που αναφέρει o επιδημιολόγος, είναι "με Covid" και όχι "εξαιτίας του Covid".

Συνιστά, μάλιστα, σε οποιονδήποτε αμφισβητεί τα στοιχεία, να διαβάσει προσεκτικά την εβδομαδιαία έκθεσή της υπηρεσίας.

Δημοσιεύτηκε, παράλληλα, σχετικό διάγραμμα του SSI που δείχνει  διάκριση μεταξύ των θανάτων που προκαλούνται "από Covid" και των θανάτων "με" Covid" που δεν προκαλούνται όμως από αυτόν με βάση τα πιστοποιητικά θανάτου.

Το διάγραμμα  του SSI δείχνει, όπως ισχυρίζονται, ότι ο αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν από Covid-19 είναι σταθερός.

Η απάντηση του Ινστιτούτου State Serum (SSI) 

Αξίζει να δούμε σε αυτό το σημείο τι αναφέρει η σχετική ανακοίνωση του Ινστιτούτου (SSI), με ημερομηνία 3 Φεβρουαρίου. Με τον τρόπο αυτό διαφωτίζονται κάποιες πτυχές του σοβαρού αυτού θέματος.

Με γενικό τίτλο "Η θνησιμότητα μειώνεται στη Δανία", η ανακοίνωση αναφέρει ότι τα τελευταία στοιχεία από την 5η εβδομάδα του 2022 καταγράφουν ότι η θνησιμότητα ακολουθεί πτωτική τάση σε όλες τις ηλικιακές ομάδες συγκριτικά με την 1η εβδομάδα και τώρα πλησιάζει στο φυσιολογικό επίπεδο. Όπως τονίζεται, αυτό συμβαίνει παρόλο που αυξάνεται ο αριθμός των θανάτων στους οποίους ο ασθενής είχε θετικό τεστ PCR.

Τους τελευταίους μήνες του 2021, η Δανία σημείωσε υπερβολική θνησιμότητα μεταξύ ηλικιωμένων ατόμων ηλικίας 75 ετών και άνω. Ειδικότερα, από την 49η εβδομάδα ​​το 2021 έως την 1η εβδομάδα του 2022, η θνησιμότητα ήταν πολύ μεγάλη και πιθανώς προκλήθηκε από την παραλλαγή Delta.

Περισσότεροι άνθρωποι έχουν πεθάνει όμως "με COVID" μετά την εξάπλωση της παραλλαγής Όμικρον.

Όπως αναφέρεται στην συνέχεια στην ανακοίνωση του SSI, "η μετάδοση και η νοσηρότητα της CοVιD-19 έχουν αλλάξει μετά την εξάπλωση της παραλλαγής Omicron στη Δανία στα τέλη του 2021.

Καθώς διαπιστώνεται αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων, πολλά από τα οποία είναι λιγότερο σοβαρά, το ποσοστό των θανάτων που καταγράφηκαν εσφαλμένα "λόγω COVID" και όχι "με COVID"  αναμένεται να αυξηθεί.

Επομένως, το ημερήσιο ποσοστό θνησιμότητας από τον COVID-19 πιθανότατα θα είναι λιγότερο ακριβές από ό,τι συνέβαινε μέχρι τώρα. Ακόμα και έτσι όμως, το ποσοστό θνησιμότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της θνησιμότητας, επειδή η πλειονότητα όσων επηρεάζονται, θα εξακολουθήσουν να πεθαίνουν "λόγω" της CοViD-19.

Πώς καταγράφονται οι θάνατοι

Σύμφωνα πάντα με την ενημέρωση από το Ινστιτούτο, "η συνεχής παρακολούθηση των θανάτων που σχετίζονται με τον CoViD-19 είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την αξιολόγηση του επιπολασμού και της σοβαρότητας της πανδημίας, μαζί με τους αριθμούς κρουσμάτων CοViD-19 και τον αριθμό των ατόμων που εισάγονται στο νοσοκομείο με CoViD-19.

Οι θάνατοι παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ, καταγράφοντας την υψηλή θνησιμότητα."

Στη Δανία, όλοι οι θάνατοι καταγράφονται βάσει του πιστοποιητικού αιτίας θανάτου που προέρχεται από την ιατρική γνωμάτευση της αιτίας θανάτου. Παρόλα αυτά, οι αριθμοί ενίοτε κομίζουν αβεβαιότητα, καθώς είναι συχνά δύσκολο να δηλωθεί η ακριβής αιτία θανάτου. Και ιδιαίτερα εάν ο θανών επηρεάστηκε από μία ή περισσότερες υποκείμενες παθήσεις. Ως εκ τούτου, η κοινοποίηση των πρωταρχικών και τυχόν αιτιών θανάτου βασίζεται συνήθως, εν μέρει, στην εκτίμηση του γιατρού.

Τα συμπληρωμένα πιστοποιητικά αιτίας θανάτου αποστέλλονται στη Δανική Υγειονομική Αρχή (DHA) για επικύρωση, μετά την οποία κάθε θάνατος καταχωρείται στο Δανικό μητρώο αιτίας Θανάτου. Η διαδικασία διαρκεί συνήθως 1-2 εβδομάδες, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να ολοκληρωθεί.

Τέλος, η ανακοίνωση καταλήγει αναφέροντας ότι "η δήλωση θνητότητας περιπλέκεται περαιτέρω από το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των θανάτων συμβαίνει σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η CoViD έπαιξε συχνά σημαντικό ρόλο στον θάνατο, εντούτοις  ο ρόλος αυτός  σε συνδυασμό με τα άλλα υποκείμενα νοσήματα είναι δύσκολο να εκτιμηθεί.