Η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα, γνωστή παλιότερα και ως ανάστροφη ακμή, είναι μια επώδυνη, χρόνια, αυτοφλεγμονώδης δερματοπάθεια, που εκδηλώνεται με οζίδια, αποστήματα, ουλές και συρίγγια στις πτυχές του δέρματος, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Παρά την χαρακτηριστική συμπτωματολογία που δεν είναι δύσκολη στην αναγνώριση, ο μέσος χρόνος από την εκδήλωση της νόσου ως τη διάγνωσή της φτάνει για διάφορους λόγους τα 7 έτη, γεγονός που επιδεινώνει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Η καθηγήτρια του ΑΠΘ, διευθύντρια της Α' πανεπιστημιακής Δερματολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο Αφροδίσιων και Δερματικών νόσων Θεσσαλονίκης, Έλενα Σωτηρίου (φωτογραφία δεξιά) και οι επιστημονικοί συνεργάτες της Κλινικής, διδάκτορες του ΑΠΘ, Κατερίνα Τσεντεμεΐδου (φωτογραφία αριστερά) και Ηλίας Παπαδημητρίου (φωτογραφία μέσο), μιλούν στο iatronet.gr για την συμπτωματολογία, την αιτιοπαθογένεια, την επιδημιολογία και τις προηγμένες συστηματικές και χειρουργικές θεραπείες της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας, με αφορμή την πρόσφατη εβδομάδα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη συγκεκριμένη πάθηση.
Διαπυητική ιδρωταδενίτιδα
Όπως διευκρινίζει η κ. Τσεντεμεΐδου, η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα δεν είναι μια σπάνια πάθηση, όπως θεωρούνταν παλιότερα, καθώς έχει έναν εκτιμώμενο επιπολασμό περίπου στο 1% του γενικού πληθυσμού, ο οποίος στην πραγματικότητα είναι σημαντικά μεγαλύτερος, λόγω του μεγάλου ποσοστού των αδιάγνωστων περιπτώσεων.
"Έχει χαρακτηριστικές εντοπίσεις σε συγκεκριμένες θέσεις, κυρίως στις πτυχές του δέρματος, δηλαδή εκεί όπου το δέρμα επανωτίζει πάνω στο δέρμα, όπως οι μασχάλες, κάτω από το στήθος, οι βουβωνικές περιοχές μεσογλουτιαία σχισμή. Λιγότερο συχνά θα εμφανιστεί στη ράχη, στο τριχωτό της κεφαλής στους άνδρες, πίσω από τα αφτιά, στους μηρούς κ.α.", αναφέρει, προσθέτοντας: "Εμφανίζονται οζίδια - ο κόσμος θα τα πει μεγάλα σπυράκια - τα οποία γεμίζουν με πύον, δηλαδή γίνονται αποστήματα, πονάνε πάρα πολύ, σκάνε και τρέχει ένα οροπυώδες, οροαιματηρό υγρό, που συχνά είναι και δύσοσμο. Αυτή η κατάσταση επαναλαμβάνεται, με διαφορετικές συχνότητες, από μια - δυο φορές την εβδομάδα ως μια φορά κάθε μερικούς μήνες. Το επακόλουθο είναι να δημιουργείται και μια ουλή, καθώς το δέρμα δεν επανέρχεται στην αρχική του κατάσταση, μένει μια παραμόρφωση".
Αιτιοπαθογένεια, επιπτώσεις
Ο πόνος, οι δύσοσμες εκκρίσεις, οι ουλές και τα συρίγγια, που συνοδεύουν την δερματοπάθεια, δυσκολεύουν τους ασθενείς στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή. "Δεν μπορούν πολλές φορές να πάνε στη δουλειά τους λόγω της συμπτωματολογίας τους, ενώ δυσκολεύονται πάρα πολύ στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Φαίνεται ότι οι γυναίκες με ιδρωταδενίτιδα είναι λιγότερο πιθανό να τεκνοποιήσουν, κι αυτό όχι γιατί δεν είναι ικανές αναπαραγωγικά", επισημαίνει η κ. Σωτηρίου.
Η καθηγήτρια διευκρινίζει ότι η νόσος δεν είναι μεταδοτική, ενώ ως προς την αιτιοπαθογένειά της σημειώνει ότι υπάρχει ένα γενετικό υπόβαθρο, ενώ έχουν αναγνωριστεί ως προδιαθεσικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες το κάπνισμα και το αυξημένο βάρος σώματος, που οδηγεί σε περισσότερη τριβή και υγρασία στις δερματικές πτυχές.
Οι ηλικιακές αιχμές εμφάνισης της νόσου είναι η μετεφηβική ηλικία και τα 40+. Φαίνεται πως η πάθηση προσβάλλει περισσότερο συχνά τις γυναίκες, παρόλο που στην Α' Δερματολογική Κλινική του ΑΠΘ η αναλογία των ασθενών προσεγγίζει το 1 προς 1.
7 χρόνια ως τη διάγνωση
Πριν από λίγες μέρες 8 ασθενείς από την Ευρώπη, μεταξύ τους μια από τη Θεσσαλονίκη, μέλος του Συλλόγου Επιδέρμια, εξέδωσαν ένα κείμενο - "μανιφέστο", με σκοπό να ακουστεί η φωνή όσων ζουν με την ιδρωταδενίτιδα, με σημείο αιχμής τη διαγνωστική καθυστέρηση 7,3 ετών. "Είναι μια κραυγαλέα ένδειξη του πόσο παρεξηγημένη και παραμελημένη παραμένει αυτή η πάθηση. Αυτή η καθυστέρηση αφήνει τους ασθενείς να υποφέρουν όχι μόνο σωματικά αλλά και συναισθηματικά - παλεύοντας με την απομόνωση, τη ντροπή και την αυτοκατηγορία", αναφέρουν, τονίζοντας την ανάγκη για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση μεταξύ των επαγγελματιών Υγείας.
Δεδομένα μελετών της Κλινικής επιβεβαιώνουν την διαγνωστική καθυστέρηση των περίπου 7 ετών, παρόλο που όπως παρατηρεί η κ. Τσεντεμεΐδου, θεωρητικά η διάγνωση δεν θα έπρεπε να είναι δύσκολη, λόγω των τυπικών βλαβών σε τυπικές θέσεις. Η ίδια αποδίδει την καθυστέρηση σε τρεις λόγους: "Στους δερματολόγους υπάρχει ένας δισταγμός να πείσουν ότι αυτές οι συγκεκριμένες βλάβες που βλέπουν αντιπροσωπεύουν ένα συστηματικό νόσημα. Στις υπόλοιπες ειδικότητες δεν υπάρχει η γνώση για να την αναγνωρίσουν και να την παραπέμψουν, ενώ από την πλευρά των ασθενών, ένα μεγάλο ποσοστό δεν έχει σοβαρή νόσο και καθυστερεί να απευθυνθεί στον γιατρό".
Θεραπεία
Η έγκαιρη διάγνωση και έναρξη θεραπείας είναι καθοριστική για τον έλεγχο της νόσου. "Οι βλάβες από ένα σημείο και μετά είναι μη αναστρέψιμες, όταν καταστραφεί το δέρμα δεν γυρίζει πίσω", επισημαίνει η κ. Σωτηρίου, προσθέτοντας πως εκτός από την έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση είναι πολύ σημαντικό αυτή να γίνει με τις σωστές θεραπείες.
Πρώτης γραμμής θεραπεία, όπως αναφέρει, θεωρούνται οι τετρακυκλίνες ενώ συστήνεται πλέον η έγκαιρη παρέμβαση και με βιολογικούς παράγοντες (έναντι του TNF-α και έναντι της ιντερλευκίνης 17), νωρίς στην πορεία της νόσου, με στόχο την αποτροπή εμφάνισης των μη αναστρέψιμων εκδηλώσεων.
"Δυστυχώς. μέχρι σήμερα οι θεραπευτικές μας επιλογές ούτε πάρα πολλές είναι, ούτε μας οδηγούν σε μια πάρα πολύ υψηλή αποτελεσματικότητα, η οποία φτάνει κατά το μέγιστο στο 60%", υπογραμμίζει, προσθέτοντας πως η επιστημονική έρευνα συνεχίζεται πάνω σε καινούργια μόρια. "Στην Κλινική μας τρέχουμε έναν σημαντικό αριθμό κλινικών μελετών με αυτά τα νέα μόρια, προσφέροντας στους ασθενείς τη δυνατότητα να ενταχθούν στα κλινικά πρωτόκολλα".
Χειρουργική αντιμετώπιση
Λόγω της περιορισμένης αποτελεσματικότητας των συστηματικών θεραπειών, συχνά επιλέγεται ο συνδυασμός τους με χειρουργική παρέμβαση.
"Πρόκειται για εξειδικευμένα χειρουργεία, που αφορούν την εκτομή των βλαβών και γίνονται πάντα σε συνδυασμό με τις προηγμένες θεραπείες", αναφέρει ο Η. Παπαδημητρίου, που έχει εξειδικευτεί στην χειρουργική αντιμετώπιση των βλαβών της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας.
"Υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος που προσεγγίζουμε τις εγκατεστημένες βλάβες, τα συρίγγια δηλαδή. Γίνεται μια εκτομή του δέρματος και υπάρχει η επιλογή αν θα γίνει συρραφή του τραύματος ή αν θα μείνει ανοικτό έτσι ώστε να επουλώσει αργότερα", σημειώνει, προσθέτοντας: "Παρόλο που έχουν έναν χρόνο αποκατάστασης αρκετά μακρύ, είναι θεραπείες που προσφέρουν ένα πολύ καλό αποτέλεσμα στην ποιότητα ζωής των ασθενών".
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Α. Γεωργιάδης: ''Τέλος Αυγούστου θα είναι έτοιμα τα νέα ΤΕΠ στο Νοσοκομείο “Αττικόν”
Ομαδική τροφική δηλητηρίαση:- Έλεγχοι σε καντίνες στον Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής
8 μωρά γεννήθηκαν από 3 γονείς με νέα μέθοδο IVF