Η ευθραυστότητα είναι ένα σημαντικό σύνδρομο στην τρίτη ηλικία και έχει ιδιαίτερη κλινική σημασία, ιδίως σε καρδιακές παθήσεις.

Μια διεπιστημονική ερευνητική ομάδα υπό την ηγεσία του Γερμανικού Ινστιτούτου Διατροφικής Έρευνας Potsdam-Rehbrücke (DIfE), της Σχολής Επιστημών Υγείας (FGW) του Πανεπιστημίου του Πότσνταμ και του Γερμανικού Καρδιολογικού Κέντρου της Charité, εντόπισε και ταυτοποίησε στο μυϊκό σύστημα ηλικιωμένων καρδιοπαθών το γονίδιο "S100A1" ως πιθανό βιοδείκτη και θεραπευτικό στόχο για την έγκαιρη αντιμετώπιση της απώλειας κινητικότητας και της μυϊκής αδυναμίας.

Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό "Journal of Cachexia, Sarcopenia and Muscle".

 Το σύνδρομο της ευθραυστότητας χαρακτηρίζεται από αυξημένη ευπάθεια σε πτώσεις, νοσηλείες, επιπλοκές μετά από χειρουργικές επεμβάσεις και γενική επιδείνωση της σωματικής λειτουργικότητας.

Η μειωμένη σωματική ικανότητα θεωρείται καθοριστικός παράγοντας για την ευθραυστότητα των ηλικιωμένων με καρδιαγγειακές παθήσεις.

Για τη στοχευμένη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων της θεραπείας σε ό,τι αφορά την υγεία και τη λειτουργικότητα αυτής της ομάδας ασθενών, είναι απαραίτητη η καλύτερη κατανόηση των υποκείμενων βιολογικών μηχανισμών.

Στόχος της μελέτης ήταν επομένως να προσδιοριστεί το πρότυπο γονιδιακής έκφρασης διαφόρων μορφών (φαινοτύπων) σωματικής ευθραυστότητας σε ηλικιωμένους που έπρεπε να υποβληθούν σε καρδιοχειρουργική επέμβαση.

Συνεργατική ερευνητική προσέγγιση

Υπό την κοινή διεύθυνση της μελέτης της PD Dr. Heike Vogel από το DIfE και της PD Dr. Annett Salzwedel και του Prof. Dr. Heinz Völler από το FGW στο Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ και σε στενή συνεργασία με το Γερμανικό Καρδιολογικό Κέντρο της πνεπιστημιακής κλινικής Charité και άλλα συνεργαζόμενα ιδρύματα, εξετάστηκαν συνολικά 63 ασθενείς άνω των 70 ετών που νοσηλεύονταν λόγω καρδιοχειρουργικής επέμβασης ή εμφύτευσης αορτικής βαλβίδας μέσω καθετήρα (TAVI).

Πριν από τις επεμβάσεις, οι ερευνητές εξέτασαν τους ασθενείς για τρεις φαινοτύπους ευθραυστότητας: ταχύτητα βάδισης, δύναμη χειρολαβής και γενική κινητικότητα. Κατά τη διάρκεια των χειρουργικών επεμβάσεων στην καρδιά, ελήφθησαν δείγματα ιστού από τον μηριαίο μυ για να πραγματοποιηθεί μια ολοκληρωμένη ανάλυση γονιδιακής έκφρασης και να καταγραφούν οι μοριακές αλλαγές στους σκελετικούς μυς μέσω βιοπληροφορικών αξιολογήσεων. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν επίσης δεδομένα από μια ξεχωριστή ομάδα ηλικιωμένων, υγιών ατόμων, καθώς και έρευνες σε κυτταρικές καλλιέργειες και ζωικά μοντέλα, προκειμένου να επικυρώσουν τα αποτελέσματα που προέκυψαν.

Το γονίδιο-κλειδί S100A1 στο επίκεντρο

Με βάση τις αναλύσεις γονιδιακής έκφρασης, η ερευνητική ομάδα εντόπισε δέκα γονίδια των οποίων η μεταβαλλόμενη έκφραση συσχετίζεται με τους τρεις φαινοτύπους ευθραυστότητας.

Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο ήταν το γονίδιο S100A1, το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των σκελετικών και καρδιακών μυών.

Οι ασθενείς με χαμηλή μυϊκή δύναμη και επιβραδυνόμενη κίνηση παρουσίασαν σημαντικά μειωμένη έκφραση του S100A1 στα δείγματα μυών.

Παράλληλα, η ομάδα επικύρωσης έδειξε ότι τα υψηλότερα επίπεδα S100A1 στο αίμα συσχετίζονταν με καλύτερη δύναμη χειρολαβής. Επίσης, αποδείχθηκε μια λειτουργική συσχέτιση.

Έτσι, τα πειράματα σε μυϊκά κύτταρα επιβεβαίωσαν ότι η μειωμένη έκφραση του S100A1 οδηγεί σε διαταραγμένη μυϊκή ανάπτυξη. Τα μοντέλα ποντικών που χρησιμοποιήθηκαν έδειξαν επίσης ότι τα γενετικά προκαλούμενα υψηλότερα επίπεδα S100A1 συσχετίζονται με αυξημένη μυϊκή μάζα και ότι η τακτική άσκηση ενισχύει επιπλέον την έκφραση του γονιδίου.

Διατήρηση της κινητικότητας και της ποιότητας ζωής στην τρίτη ηλικία

"Για πρώτη φορά, καταφέραμε να αποδείξουμε ότι η μειωμένη γονιδιακή έκφραση του S100A1 στους μυς συσχετίζεται με φαινότυπους ευθραυστότητας", δήλωσε ο Omar Baritello, διδακτορικός φοιτητής στο FGW.

Η υπεύθυνη της μελέτης, Heike Vogel, ερμηνεύει τα αποτελέσματα της μελέτης ως εξής: "Θεωρούμε ότι το S100A1 παίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση της μυϊκής υγείας και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως κλειδί για την πρόληψη της ευθραυστότητας".

Τα ευρήματα σχετικά με τους μοριακούς μηχανισμούς της ευθραυστότητας που σχετίζεται με την ηλικία υποδηλώνουν ότι το S100A1 θα μπορούσε να είναι ένας πιθανός βιοδείκτης για τον κίνδυνο ευθραυστότητας σε ηλικιωμένους. Επιπλέον, το S100A1 αποτελεί θεραπευτικό στόχο για την έγκαιρη βελτίωση της μυϊκής δύναμης και της κινητικότητας σε ηλικιωμένους ασθενείς με καρδιακές παθήσεις.

Μελλοντικές έρευνες θα επικεντρωθούν στην επικύρωση του S100A1 ως κλινικού δείκτη και στη διερεύνηση της θεραπευτικής του χρησιμότητας.

Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη διαγνωστικών μέσων που μπορούν να μετρήσουν τα επίπεδα του S100A1, καθώς και την έρευνα στρατηγικών για τη ρύθμιση της έκφρασης του S100A1, για παράδειγμα μέσω στοχευμένης μυϊκής άσκησης ή φαρμακολογικών παρεμβάσεων.

"Η μελέτη μας φέρνει πιο κοντά στον στόχο όχι μόνο να κατανοήσουμε καλύτερα την ευθραυστότητα, αλλά και να την αναγνωρίζουμε έγκαιρα και να την αντιμετωπίζουμε ενεργά, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής και την ασφάλεια των ηλικιωμένων", δήλωσε η Vogel.

Πηγές:
Γερμανικό Κέντρο Καρδιαγγειακής Έρευνας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
SOS από Λαρισαίο γιατρό για τα πατίνια: ''Κάθε μέρα στην εφημερία βλέπουμε τραυματισμένα παιδιά''
Ο ΙΣΑ ζητεί την παρέμβαση του Εισαγγελέα για παράνομες ιατρικές πράξεις και αντιποίηση του ιατρικού επαγγέλματος
Καταγγελία κατά Οφθαλμιάτρων για αντιδεοντολογική προβολή