Η ανοσοθεραπεία, επικουρικά στην χειρουργική αφαίρεση του μελανώματος, έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια το τοπίο στην θεραπευτική αντιμετώπιση της επιθετικής αυτής μορφής καρκίνου του δέρματος. Οι γιατροί αρχίζουν πλέον να χρησιμοποιούν τη λέξη ίαση για ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών, όχι μόνο στα αρχικά στάδια, αλλά ακόμη και στο μεταστατικό μελάνωμα, δηλαδή για καταστάσεις που παλιότερα είχαν μέση επιβίωση 7 ως 8 μηνών.

"Όταν έχουμε επιβιώσεις 5, 6, 7 χρόνων σε περιπτώσεις με μεταστατικό μελάνωμα, αυτό μοιάζει πάρα πολύ με ίαση και είμαστε στην ευτυχή θέση να το βλέπουμε αυτό να συμβαίνει σε ένα σημαντικό ποσοστό, περίπου 50% των ασθενών", λέει στο iatronet.gr ο Αιμίλιος Λάλλας (φωτογραφία), καθηγητής Δερματολογίας στο ΑΠΘ, επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου Μελανώματος και Καρκίνων Δέρματος Βορείου Ελλάδος και πρόεδρος της Παγκόσμιας Εταιρείας Δερματοσκόπησης.

Στα πρώιμα στάδια, σε αρχικό μελάνωμα κακής πρόγνωσης, πριν από την εμφάνιση μεταστάσεων, η προληπτική επικουρική ανοσοθεραπεία επιτυγχάνει πολύ υψηλότερα ποσοστά ίασης, καθώς μειώνει σημαντικά την πιθανότητα υποτροπής ή μετάστασης της νόσου τα επόμενα χρόνια.

Μικρά βήματα στην πρόληψη

Η πρόοδος που επιτυγχάνεται σε θεραπευτικό, αλλά και διαγνωστικό επίπεδο, με τη συνδρομή και της Τεχνητής Νοημοσύνης, δεν ακολουθείται από παρόμοιου ρυθμού εξέλιξη αναφορικά με την πρόληψη του μελανώματος και άλλων καρκίνων του δέρματος. "Έχουμε κάνει κάποια βήματα, αλλά όχι στο βαθμό που θα έπρεπε σε ό,τι αφορά τη συμπεριφορά προς τον ήλιο", αναφέρει ο καθηγητής, ο οποίος παρατηρεί πως παρά τις καμπάνιες ενημέρωσης, οι μεσημεριανές ώρες παραμένουν οι πιο δημοφιλείς στις παραλίες. "Οι απογευματινές ώρες είναι τόσο πολύ πιο ασφαλείς σε σχέση με τις μεσημεριανές, που η επιλογή τους θα ήταν αρκετό μέτρο πρόληψης από μόνο του", λέει χαρακτηριστικά.

Δερματικοί καρκίνοι και παράγοντες κινδύνου

Στη Θεσσαλονίκη και στην ευρύτερη περιοχή διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο περίπου 1.500 νέα περιστατικά καρκίνου του δέρματος, με το μελάνωμα να είναι η πιο επιθετική και επικίνδυνη από τις τρεις συχνότερες μορφές. Οι άλλες δύο, το βασικοκυτταρικό και το ανανθοκυτταρικό καρκίνωμα, έχουν πολύ μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης, είναι πιο εύκολες στην αναγνώριση, ενώ δεν έχουν υψηλό μεταστατικό δυναμικό. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Λάλλας, "μπορεί να προκαλέσουν πολύ μεγάλη τοπική καταστροφή όταν δεν θεραπευτούν σωστά, να επηρεάσουν με δραματικό τρόπο την ποιότητα ζωής και της υγείας και να απειλήσουν εν τέλει τη ζωή του ασθενή, κυρίως στην προχωρημένη ηλικία".

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης, εκτός από την έκθεση στον ήλιο, είναι μεταξύ άλλων η κληρονομικότητα, ο μεγάλος αριθμός σπίλων, το ανοικτόχρωμο δέρμα, τα ανοικτόχρωμα μάτια και μαλλιά. «Ένα ιδιαίτερο red flag είναι η προστασία των παιδιών, γιατί κάθε έγκαυμα στην παιδική ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος αργότερα», υπογραμμίζει ο καθηγητής, προσθέτοντας και τους κινδύνους που προκύπτουν από το τεχνητό μαύρισμα με σολάριουμ.

"Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι σε αντίθεση με το παρελθόν, σήμερα είναι πολύ καλά τεκμηριωμένο ότι δεν είναι μόνο η UVB ακτινοβολία καρκινογόνα, αλλά ένα μεγάλο μέρος του φάσματος του ηλιακού φωτός, συμπεριλαμβανομένης της UVA, που εκπέμπει η λάμπα του σολάριουμ, καθώς επίσης κάποιου φάσματος του ορατού φωτός", αναφέρει, συμπληρώνοντας: "άρα είναι σημαντικό η προστασία να είναι συνολική. Σε ένα αντηλιακό, για παράδειγμα, δεν μας ενδιαφέρει μόνο ο SPF (ο δείκτης αντηλιακής προστασίας), ο οποίος αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στην υπεριώδη ακτινοβολία, αλλά κατά πόσο καλύπτει με ευρύτητα όλο το φάσμα του ηλιακού φωτός".

Τι να προσέχουμε

Βασική οδηγία των δερματολόγων σε ό,τι αφορά την πρόληψη στον γενικό πληθυσμό είναι η αυτοπαρατήρηση των σπίλων που υπάρχουν στο δέρμα, και η αναζήτηση ιατρικής συμβουλής αν διαπιστωθεί ότι κάποια ελιά μεγαλώνει, αλλάζει σχήμα ή χρώμα. Ωστόσο, μόνο το 25% των μελανωμάτων εμφανίζεται σε προϋπάρχουσα ελιά. "Το υπόλοιπο 75%, η μεγάλη πλειοψηφία, είναι όπως λέμε εμείς de novo, που σημαίνει ότι εμφανίζεται σε σημείο του δέρματος που δεν προϋπήρχε τίποτα πριν", επισημαίνει ο κ. Λάλλας, επομένως είναι εξαιρετικά σημαντική η παρατήρηση των νέων εμφανίσεων.

Η προληπτική εξέταση στον δερματολόγο συστήνεται ετησίως μετά την ηλικία των 55 - 60 ετών, ή και αρκετά νωρίτερα στην περίπτωση που υπάρχει κάποιος παράγοντας κινδύνου και φυσικά αν προκύψει κάποιο ύποπτο εύρημα.  

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Α. Γεωργιάδης: ''Τέλος Αυγούστου θα είναι έτοιμα τα νέα ΤΕΠ στο Νοσοκομείο “Αττικόν”
Ομαδική τροφική δηλητηρίαση:- Έλεγχοι σε καντίνες στον Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής
8 μωρά γεννήθηκαν από 3 γονείς με νέα μέθοδο IVF