Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ

Τα stent που εκλύουν φαρμακευτικές ουσίες αναστέλλουν επιτυχώς την επαναστένωση σε ποσοστά 5-10%, αλλά έχουν το πρόβλημα της όψιμης θρόμβωσης. Το ποσοστό της όψιμης (μετά το πρώτο 6μηνο) θρόμβωσης, (η οποία έχει θνητότητα 40-50%) αυξάνεται κατά 0.5% κάθε έτος, συγκριτικά με τα μεταλλικά stent.

Για την αντιμετώπιση αυτής της επιπλοκής χορηγούνται μακροχρόνια αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα (ασπιρίνη και κλοπιδογρέλη). Για να μειωθεί ο κίνδυνος θρόμβωσης, η έρευνα εστιάστηκε τόσο στην βελτίωση του σχεδιασμού των stent, όσο και στη χρήση άλλων νεότερων φαρμακευτικών ουσιών για την επικάλυψη των stent.

Μία από αυτές τις ουσίες είναι το everolimus. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης (SPIRIT III) που πραγματοποιήθηκε σε πολλές χώρες της Ευρώπης και της Ασίας, με το stent που εκλύει το everolimus η ανεπιθύμητη επαναστένωση συμβαίνει σε ποσοστό 1.3%.

Στους 6 μήνες μετά την τοποθέτηση των νέου τύπου stent παρατηρήθηκαν μέσα σε αυτά θρομβώσεις, σε αναλογία 1 στους 200 ασθενείς, έναντι 1 στους 85 ασθενείς που παρατηρήθηκε στην ομάδα του παλαιότερου τύπου επικεκαλυμμένου με φάρμακο stent.

Mια εξίσου νέα ουσία στην εφαρμογή της, που τοποθετείται σε άλλο τύπο stent, η ουσία zotarolimus, βρέθηκε μετά από μελέτη διάρκειας 3 ετών ότι παρουσιάζει μηδαμινά ποσοστά θρόμβωσης του stent, που φτάνουν το 0.5% ανά έτος, αποτελέσματα πολύ ενθαρρυντικά για την περαιτέρω χρήση των νέων stent σε μεγάλο αριθμό ασθενών.

Πρόσφατα ανακοινώθηκε η μελέτη ενός εναλλακτικού τύπου stent, του Genous R, χωρίς επικάλυψη με φάρμακο.

Το stent αυτό περιέχει ένα τύπο αντισώματος που προσελκύει και εγκλωβίζει τα πρόδρομα ενδοθηλιακά κύτταρα, που κυκλοφορούν στο αίμα. Τα κύτταρα αυτά δημιουργούν ένα προστατευτικό ‘τείχος’ στο εσωτερικό της αρτηρίας όπου τοποθετείται το stent και επιταχύνουν την επούλωση της εσωτερικής επιφάνειας του αγγείου, εμποδίζοντας τη δημιουργία θρόμβων και κατά συνέπεια νέων εμφραγμάτων.

Σημαντικό θέμα που πρόκειται να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στο 8ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας που αρχίζει τις εργασίες του στις 28 Σεπτεμβρίου στο ξενοδοχείο Κάραβελ, είναι οι ιδιαιτερότητες της εμφάνισης και εξέλιξης της στεφανιαίας νόσου στις γυναίκες, στις οποίες παρατηρείται αυξημένη θνητότητα από στεφανιαία νόσο.

Στον πληθυσμό των προηγούμενων μελετών με stent δεν είχε συμπεριληφθεί ικανός αριθμός γυναικών για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Πρόσφατα ξεκίνησε μια νέα μεγάλη μελέτη που θα συμπεριλάβει 2000 γυναίκες ασθενείς από την Ευρώπη, Ασία, Καναδά και Λατινική Αμερική με στεφανιαία νόσο, οι οποίες θα υποβληθούν σε αγγειοπλαστική με τοποθέτηση stent επικεκαλυμμένων με everolimus ή sirolimus.

Aποτελέσματα της μελέτης αυτής θα ανακοινωθούν σύντομα, μετά την παρακολούθηση των πρώτων 450 γυναικών.

Μέσα από αυτή την έρευνα θα έρθουν στο φως στοιχεία της στεφανιαίας νόσου και της πορείας της, ειδικά στο γυναικείο πληθυσμό, δεδομένου ότι οι γυναίκες αποτελούν ιδιαίτερη ομάδα καρδιοπαθών, με λιγότερο τυπικά συμπτώματα σε σχέση με τους άνδρες και με διαφορετική εξέλιξη, που μέχρι σήμερα δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.

Πάντως, σε δύο μελέτες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, οι γυναίκες που αντιμετωπίσθηκαν με εμφύτευση επικεκαλυμμένου με φάρμακο stent της προηγούμενης γενιάς είχαν παρόμοια ποσοστά επιτυχίας με τον ανδρικό πληθυσμό.

Τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της επεμβατικής καρδιολογίας, οι οποίες θα αναλυθούν κατά τη διάρκεια του 8ου Συνεδρίου Επεμβατικής Καρδιολογίας, παρουσίασε σε συνέντευξη τύπου ο Kαθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.

Χριστόδουλος Στεφανάδης. Το συνέδριο ξεκινά τις εργασίες του αύριο, στο ξενοδοχείο Divani Caravel, οι οποίες θα ολοκληρωθούν την επόμενη μέρα.

Νέες τεχνικές για την ανίχνευση των επικίνδυνων αθηρωματικών πλακών που προκαλούν έμφραγμα του μυοκαρδίου

Τελευταίες μελέτες έδειξαν ότι οι επικίνδυνες αθηρωματικές πλάκες, στις οποίες οφείλεται το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, έχουν ορισμένα μορφολογικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά. Για την ανίχνευση αυτών των χαρακτηριστικών έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι, που περιλαμβάνουν την ενδοστεφανιαία θερμομέτρηση, την οπτική συνεκτική τομογραφία (OCT) και την εικονική ιστολογία (VH).

Ο συνδυασμός αυτών των τεχνικών αυξάνει τη διαγνωστική δυνατότητα για την εύρεση των επικίνδυνων αθηρωματικών πλακών με απώτερο στόχο τη μείωση του ποσοστού των οξέων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου και της θνητότητας της στεφανιαίας νόσου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από μελέτες της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών φαίνεται ότι αθηρωματικές πλάκες με αυξημένη θερμοκρασία (> 0.10 OC) και πολύ λεπτή κάψα που καλύπτει την αθηρωματική πλάκα (< 60-70 μm) ρήγνυνται σε μεγάλο ποσοστό και προκαλούν οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Σε μια μελέτη διαπιστώθηκε ότι το 70-80% των ασθενών με έμφραγμα του μυοκαρδίου έχουν τα αναφερόμενα χαρακτηριστικά.

Επίσης νέες μελέτες έδειξαν ότι οι επικίνδυνες αθηρωματικές πλάκες έχουν αυξημένη νεοαγγείωση. Τα νέα αυτά αγγεία (vasa vasorum) τροφοδοτούν την αθηρωματική πλάκα με φλεγμονώδη στοιχεία και την καθιστούν πιο ευάλωτη στη ρήξη και επομένως στην πρόκληση οξέος εμφράγματος.

Τα νέα αγγεία στις αθηρωματικές πλάκες αυξάνονται κατά 50-60 φορές σε σχέση με το φυσιολογικό αγγειακό τοίχωμα, ιδιαίτερα σε νέους ασθενείς με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης.

Για την ανίχνευση αυτών των νέων αγγείων αναπτύχθηκε από την Α΄ Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Houston μια τεχνική, που βασίζεται στη χρήση μικροφυσαλίδων. Αυτές εισέρχονται στα νέα μικρά αγγεία και γίνονται ευδιάκριτες με το ενδοαγγειακό υπερηχογράφημα.

Έτσι αυξάνεται η πιθανότητα της αναγνώρισης των επικίνδυνων αθηρωματικών πλακών.

Νέα stent για τη σταθεροποίηση της αθηρωματικής πλάκας

Εκτός όμως από τις εξελίξεις στη διάγνωση της επικίνδυνης αθηρωματικής πλάκας, αναπτύχθηκαν και ειδικά stent για την αντιμετώπισή της. Είναι γνωστό ότι με τη χρήση των στατινών μειώνεται το αθηρωματικό φορτίο στις στεφανιαίες αρτηρίες κατά 8-9%.

Το φαινόμενο όμως αυτό δεν περιορίζεται μόνο στις επικίνδυνες αθηρωματικές πλάκες.

Για τον λόγο αυτό εξελίχθηκε ένα νέο stent, που έχει στόχο τη μείωση των νέων αγγείων στην αθηρωματική πλάκα, με αποτέλεσμα την ελάττωση της φλεγμονής και την πρόληψη νέων εμφραγμάτων. Στην Α΄ Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε πρόσφατα ένας νέος τύπος stent που επενδύεται με τη φαρμακευτική ουσία μπεβασιζουμάμπη, η οποία αναστέλλει τη δημιουργία νεοαγγείων.

Τα αποτελέσματα της χρήσης αυτού του stent είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.

Από τις πρώτες μελέτες σε ανθρώπους που έχουν πραγματοποιηθεί κατά το τελευταίο έτος φαίνεται ότι η ουσία αυτή έχει πολύ μικρό ποσοστό επαναστένωσης (2-3%), όπως όλα τα νέα stent, ενώ παράλληλα μειώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τα νεοαγγεία.

Με αυτό τον τρόπο διατηρεί την αθηρωματική πλάκα σταθερή και προλαμβάνει νέα εμφράγματα. Επιπρόσθετα, τα μέχρι σήμερα δεδομένα της μελέτης έχουν αναδείξει και την ασφάλεια της χρήσης της ουσίας αυτής στον άνθρωπο.

Διαδερμική εμφύτευση βαλβίδων

Η αντιμετώπιση μέχρι τώρα των ασθενών με στένωση της αορτικής βαλβίδας γινόταν μόνο χειρουργικά. Η χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την αντικατάσταση της στενωμένης βαλβίδας από μια μεταλλική ή βιολογική βαλβίδα.

Χαρακτηριστικά, στις ΗΠΑ, κάθε έτος υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση για στένωση της αορτικής βαλβίδας περίπου 70.000 ασθενείς, ενώ ο αριθμός αυξάνεται ανά έτος περίπου κατά 5%. Δεν είναι όμως δυνατόν να υποβληθούν όλοι οι ασθενείς σε χειρουργική επέμβαση.

Ένας μεγάλος αριθμός ασθενών με σοβαρού βαθμού στένωση της αορτικής βαλβίδας, λόγω άλλων προβλημάτων υγείας δεν μπορεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, διότι αυξάνεται πολύ η διεγχειρητική θνητότητα. Υπολογίζεται ότι το 30-35% των ασθενών με στένωση αορτικής βαλβίδας στην Ευρώπη δεν θεραπεύεται τελικά, αν και έχει σοβαρά συμπτώματα, όπως πρόσφατα διαπιστώθηκε από μια καταγραφή των περιστατικών σε 92 νοσοκομεία από 25 χώρες (Euro Heart Survey).

Η διαδερμική εμφύτευση δίνει λύση στο πρόβλημα αυτό. Οι περισσότερες διαδερμικές εμφυτεύσεις έχουν γίνει σε ασθενείς στο Vancouver του Καναδά και στη Rouen της Γαλλίας.

Οι πρώτες επεμβάσεις έγιναν σε ασθενείς πολύ υψηλού κινδύνου που δεν είχαν άλλη επιλογή από τη διαδερμική εμφύτευση των βαλβίδων. Οι πρώτες αυτές σειρές ασθενών έδειξαν ότι τεχνικά είναι δυνατή η διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας.

Στη συνέχεια προχώρησαν οι ερευνητές και σε ασθενείς μικρότερου κινδύνου και μέχρι τώρα έχουν εμφυτευθεί επιτυχώς πάνω από 200 βαλβίδες παγκοσμίως. Για τη διάδοση βέβαια της τεχνικής χρειάζονται να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα μελετών με μεγαλύτερο αριθμό ασθενών και με μακροχρόνια αποτελέσματα.

Τα αποτελέσματα είναι μέχρι σήμερα ενθαρρυντικά, και αν επιβεβαιωθούν, τότε πολλοί ασθενείς με σοβαρού βαθμού στένωση αορτικής βαλβίδας που δεν είναι δυνατόν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση θα θεραπευθούν, ενώ οι πιο αισιόδοξοι προβλέπουν και την πλήρη αντικατάσταση της χειρουργικής επέμβασης από τη διαδερμική αντικατάσταση των αορτικών βαλβίδων.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Συνήθη λάθη που αποτελούν κοινή πηγή ιατρικών προβλημάτων κατά το ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς
Γιατί τον χειμώνα βαριόμαστε να ασκηθούμε;
ΕΟΠΑΕ στη Στερεά Ελλάδα: Δύο νέες δομές για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων στην Εύβοια