Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ

Επικίνδυνες διαστάσεις λαμβάνει ο εθισμός στο διαδίκτυο, στη χώρα μας.
Η επισήμανση έγινε κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου, η οποία δόθηκε στο πλαίσιο του 6ου Πανελλήνιου Παιδοψυχιατρικού Συνεδρίου, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα 15 με 17 Μαΐου, από τον πρόεδρο της Ελληνικής Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Δημήτρη Γεωργιάδη και τον γγ. Γεράσιμο Κολαϊτη.

Σύμφωνα με τα πρώτα επιστημονικά στοιχεία, ο εθισμός των νέων στην Ελλάδα -σε μία χώρα με πολύ χαμηλή διείσδυση του διαδικτύου- φτάνει στο 8.2% μεταξύ των χρηστών!

Το ποσοστό αυτό κρίνεται ως πολύ υψηλό και κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως. Στην Νορβηγία έχουμε ποσοστό 1.98% των εφήβων, στην Ιταλία 5.4% , στη Νότια Κορέα 1.6%, και στην Κίνα δύο έρευνες δίνουν επιπολασμό 2.4% και 5.52%.

Η ηλικία των χρηστών έχει την τάση να ποικίλλει ανάλογα με την έρευνα, αν και τα περισσότερα ερευνητικά δεδομένα ταξινομούν τους φοιτητές και τους εφήβους σταθερά ως τις ομάδες με τον υψηλότερο κίνδυνο για εθισμό μεταξύ των χρηστών.

Το δεδομένο, όπως τονίστηκε στη Συνέντευξη Τύπου, ότι ο ψηφιακός αλφαβητισμός των παιδιών στην Ελλάδα ξεκίνησε στο μεγαλύτερο ποσοστό μέσα από την εμπειρική ενασχόληση και όχι ως αποτέλεσμα συντονισμένης μαθησιακής διαδικασίας, ίσως αποτελεί την εξήγηση αυτού του ευρήματος.

Καταστροφικές συνέπειες

Για το λόγο αυτό θα πρέπει να τονιστεί η σημασία της έγκαιρης εισαγωγής των Η/Υ στη μαθησιακή διαδικασία ώστε η γνωριμία με τις νέες τεχνολογίες να γίνεται σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον με ισορροπημένη παρουσίαση και έγκαιρη ανίχνευση παθολογικών σημείων και συμπτωμάτων.

Γιατί, όπως αναφέρθηκε, σε χώρες όπως η Ν. Κορέα και η Κίνα η ξαφνική και γρήγορη διείσδυση των νέων τεχνολογιών, δημιούργησε σοβαρά προβλήματα. Χαρακτηριστικά, στη Ν. Κορέα αναφέρθηκαν δέκα θάνατοι εφήβων από καρδιοαναπνευστικά αίτια σε ιντερνέτ καφέ και το 2.1% των παιδιών 6-19 χρόνων χαρακτηρίζονται ότι πληρούν τα κριτήρια για εθισμό στο διαδίκτυο (Choi 2007).

Ο εθισμός στο διαδίκτυο αποτελεί σήμερα ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας για την Ν. Κορέα, όπου οι εθισμένοι σε ποσοστό 80% χρειάζονται θεραπεία και ίσως 20 έως 24% νοσηλεία (Ahn 2007). Στην Κίνα επίσης, σύμφωνα με τον Ταο Ran, διευθυντή για την αντιμετώπιση των εθισμών στο κεντρικό στρατιωτικό νοσοκομείο του Πεκίνου, ο εθισμός στο διαδίκτυο αφορά το 13.7% των κινέζων εφήβων (10 εκατομμύρια περίπου) ενώ ξεκίνησε η εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης του φαινομένου με περιορισμό της χρήσης των ηλεκτρονικών παιχνιδιών σε τρεις ώρες την ημέρα (Block 2008).

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, για την αντιμετώπιση της κατάστασης έχουν δημιουργηθεί, στην Αθήνα η Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) και στη Θεσσαλονίκη το Ειδικό Ιατρείο στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο .
Πάνω από 50 έφηβοι έχουν προσέλθει μέσα σε 18 μήνες στη Μ.Ε.Υ με αίτημα την αντιμετώπιση της υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου, ενώ το 2007 πραγματοποιήθηκε και η πρώτη έρευνα για τον καθορισμό της επίπτωσης της συμπεριφοράς διαδικτυακού εθισμού στο γενικό εφηβικό πληθυσμό. Η λειτουργία του Ειδικού Κέντρου στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2008 και ήδη έχει δεχθεί 25 εφήβους για εξέταση.

Προφίλ και συμπτώματα εθισμένου

Στο 100% των περιπτώσεων, την πρώτη επαφή με το ειδικό ιατρείο την κάνουν οι γονείς. Το προφίλ του εθισμένου εφήβου αφορά στο 100% των περιπτώσεων αγόρια, που παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια, με μέσο όρο καθημερινής χρήσης 5.5 ώρες (min=3, max=10) και μέσο όρο ηλικίας τα 15 χρόνια, ενώ είναι συχνές και οι επισκέψεις τους σε Ιντερνέτ καφέ. Όλοι διαθέτουν ηλεκτρονικό υπολογιστή, ενώ υπάρχει σε όλες τις περιπτώσεις Ευρυζωνική σύνδεση Ιντερνέτ στο σπίτι.

Η καχεξία, λόγω των πολλών ωρών ενασχόλησης, η απομόνωση στο δωμάτιό του και η κατάθλιψη σε ορισμένες περιπτώσεις είναι τα πρώτα συμπτώματα ενός νέου που έχει εθισθεί στο διαδίκτυο.

Η θεραπεία

Η θεραπευτική αντιμετώπιση των διαγνωσμένων περιπτώσεων εθισμού στο διαδίκτυο γίνεται με:

  • Συμβουλευτική παρέμβαση στον έφηβο και στην οικογένεια.
  • Ειδικό εξατομικευμένο πρόγραμμα περιορισμού της υπερβολικής χρήσης.
  • Εκμάθησης ενός ορθολογικότερου τρόπου χρήσης των νέων τεχνολογιών από τον έφηβο.
  • Γνωστικο-συμπεριφορική ψυχοθεραπευτική παρέμβαση.
  • Φαρμακοθεραπεία.

Και σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, όπου μπορεί να συνυπάρχει αυτοκτονικός ιδεασμός και μείζον καταθλιπτική διαταραχή, καθώς και συμπτώματα καχεξίας εξαιτίας της συνεχόμενης πολυήμερης ενασχόλησης με το διαδίκτυο (π.χ διαδικτυακά παιχνίδια) υπάρχει η δυνατότητα ενδονοσοκομειακής νοσηλείας στην παιδοψυχιατρική κλινική.

Σήμερα, πρέπει να τονιστεί ότι ο εθισμός στο Διαδίκτυο δεν αποτελεί αναγνωρισμένη ξεχωριστή ψυχιατρική διαταραχή και υπάρχει σοβαρός προβληματισμός στο να ενταχθεί η διαταραχή στην αναθεωρημένη έκδοση του DSM το 2011. Η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επισήμως τη διαταραχή είναι η Κίνα τον Νοέμβριο του 2008, ενώ ενδέχεται να ακολουθήσει και η Γερμανία.

Το διαδίκτυο είναι εργαλείο και όχι παιχνίδι. Προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες επιμόρφωσης, ψυχαγωγίας, κοινωνικών ευκαιριών και έναν αστείρευτο πλούτο πληροφοριών. Η υπερβολή ωστόσο, σε οποιαδήποτε δραστηριότητα σκιάζει τα σημαντικά οφέλη και οδηγεί σε προβλήματα.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο ψηφιακός φάκελος ασθενούς, η τεχνητή νοημοσύνη και η μεγάλη παγίδα
Αλαλούμ με το πρόγραμμα πρόληψης κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
GSK: Μήνυση κατά Pfizer-BioNTech για τις πατέντες των εμβολίων mRNA