Αποβολή εμβρύου

Ορισμός

Αποβολή είναι η αυθόρμητη απώλεια ενός εμβρύου πριν από τη 20ή εβδομάδα της εγκυμοσύνης. (Οι ακούσιες διακοπές εγκυμοσύνης μετά από τη 20ή εβδομάδα κύησης ονομάζονται πρόωροι τοκετοί).

Μία αποβολή μπορεί επίσης να χαρακτηριστεί «αυτόματη αποβολή». Ο όρος αυτός αναφέρεται στα φυσικά εμφανιζόμενα γεγονότα, σε αντίθεση με τις ιατρικές ή χειρουργικές αμβλώσεις.

Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται για την πρόωρη απώλεια εμβρύου είναι:

• Πλήρης αποβολή: όλα τα προϊόντα της κύησης αποβάλλονται από το σώμα
• Ατελής αποβολή: μόνο μερικά από τα προϊόντα της κύησης αποβάλλονται από τη μήτρα
• Αναπόφευκτη αποβολή: τα συμπτώματα της αποβολής είναι μη αναστρέψιμα και η αποβολή καθίσταται αναπόφευκτη
• Σηπτική αποβολή: επιμολύνονται το ενδομήτριο ή η μήτρα, και οποιαδήποτε υπόλοιπα προϊόντα της σύλληψης
• Παλίνδρομη κύηση: το έμβρυο χάνεται και τα προϊόντα της σύλληψης παραμένουν στη μήτρα 

Εναλλακτικές ονομασίες

Αυθόρμητη αποβολή, παλίνδρομη κύηση, ατελής αποβολή, πλήρης αποβολή, σηπτική αποβολή, αναπόφευκτη αποβολή

Αιτίες

Οι περισσότερες αποβολές προκαλούνται από κάποιο πρόβλημα στα χρωμοσώματα, το οποίο καθιστά αδύνατη τη φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου. Συνήθως, τα προβλήματα αυτά δεν σχετίζονται με τα γονίδια του πατέρα ή της μητέρας.

Άλλες αιτίες που σχετίζονται με την αποβολή εμβρύου είναι:

• Κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών
• Έκθεση σε περιβαλλοντικές τοξίνες
• Ορμονολογικά προβλήματα
• Μολύνσεις
• Προβλήματα στα αναπαραγωγικά όργανα της γυναίκας που κυοφορεί
• Πρόβλημα με την ανοσοαπόκριση του σώματος
• Σοβαρές αυτοάνοσες παθήσεις της μητέρας (όπως διαβήτης ο οποίος δεν είναι ρυθμισμένος)
• Κάπνισμα

Υπολογίζεται μεταξύ των γονιμοποιημένων ωαρίων τα μισά περίπου πεθαίνουν και αποβάλλονται αυθόρμητα, συνήθως προτού καταλάβει η γυναίκα ότι είναι έγκυος. Το ποσοστό αποβολών σε γυναίκες που γνωρίζουν ότι κυοφορούν κυμαίνεται στο 15-20%. Οι περισσότερες αποβολές εμφανίζονται κατά τη διάρκεια των πρώτων 7 εβδομάδων της κύησης, ενώ το ποσοστό αποβολών μειώνεται αφότου ανιχνευτεί η καρδιακή λειτουργία  του μωρού.

Ο κίνδυνος αποβολής είναι υψηλότερος σε γυναίκες:

• Μεγαλύτερης ηλικίας. Ο κίνδυνος αρχίζει να υπάρχει στην ηλικία των 30 ετών, αυξάνεται στις ηλικίες μεταξύ των 35 και 40 ετών και είναι ακόμη μεγαλύτερος σε εγκύους άνω των 40 ετών
• Σε γυναίκες οι οποίες είχαν αποβολή και κατά το παρελθόν

Συμπτώματα

Τα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Αμβλύς ή οξύς πόνος, ο οποίος ενδέχεται να συνοδεύεται από κράμπες, χαμηλά στην πλάτη ή στην κοιλιακή χώρα
• Ιστός ή πήγμα που βγαίνει από τον κόλπο
• Κολπική αιμορραγία ή οποία ενδέχεται να συνοδεύεται από κράμπες

Εξετάσεις

Κατά τη διάρκεια μιας γυναικολογικής εξέτασης, ο γιατρός σας ίσως διαπιστώσει διαστολή και λέπτυνση του τραχήλου της μήτρας.

Επιπλέον ενδέχεται να πραγματοποιήσει έναν κοιλιακό ή κολπικό υπέρηχο, ώστε να ελέγξει την ανάπτυξη του εμβρύου, τον καρδιακό του παλμό και το ποσοστό της αιμορραγίας.

Επίσης μπορούν να πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες εξετάσεις αίματος:

• Ομάδα αίματος (αν έχετε ρέζους αρνητικό, πρέπει να σας χορηγηθεί ανοσοσφαιρίνη Rh)
• Πλήρης αιματολογικός έλεγχος προκειμένου να καθοριστεί πόσο αίμα έχει χαθεί
• Προσδιορισμός της ορμόνης HCG (ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη ή β χοριακή) για να επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη
• Ποσοτική εξέταση της HCG κάθε λίγες μέρες ή εβδομάδες (quantitative) ή εβδομάδες
• Τιμή και διαφοροποίηση των λευκοκυττάρων ώστε να αποκλειστεί μόλυνση

Θεραπεία

Όταν συμβεί μια αποβολή, ο ιστός που διέφυγε από τον κόλπο πρέπει να εξεταστεί για να καθοριστεί αν ήταν πράγματι πλακούντας ή υδατιδόμορφη μύλη. Είναι επίσης σημαντικό να καθοριστεί αν έχει παραμείνει στη μήτρα οτιδήποτε σχετίζεται με την εγκυμοσύνη.

Αν ο ιστός κύησης δεν αποβληθεί φυσικά από τον οργανισμό, θα πρέπει να γίνεται στενή παρακολούθηση της ασθενούς για περισσότερες από 2 εβδομάδες. Προκειμένου να αφαιρεθούν τα κατάλοιπα της κύησης από τη μήτρα γίνεται χειρουργική επέμβαση (απόξεση) ή χορηγούνται φαρμακευτικές ουσίες (όπως η μισοπροστόλη).

Μετά τη θεραπεία η γυναίκα συνήθως επανέρχεται στον φυσιολογικό κύκλο έμμηνης ρύσης μέσα σε 4 με 6 εβδομάδες. Οποιαδήποτε περαιτέρω κολπική αιμορραγία χρήζει ιατρικής παρακολούθησης. Επίσης είναι πιθανό μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να επέλθει νέα κύηση. Ωστόσο, συνιστάται να ακολουθεί ένας τουλάχιστον έμμηνος κύκλος μετά την αποβολή, πριν επιχειρηθεί εκ νέου κύηση.

Πιθανές επιπλοκές

Η σηπτική αποβολή μπορεί να συμβεί εάν μέρος ιστού, πλακούντα ή και του εμβρύου παραμείνουν μέσα στο σώμα μετά την αποβολή. Τα συμπτώματα της μόλυνσης είναι πυρετός, κολπική αιμορραγία που εμμένει, κράμπες, καθώς και εκκρίματα του κόλπου με έντονη δυσωδία. Οι μολύνσεις μπορεί να αποβούν ιδιαίτερα σοβαρές και χρειάζονται άμεση ιατρική παρέμβαση.

Οι επιπλοκές μετά από μια πλήρη αποβολή σπανίζουν. Ωστόσο, η αποβολή μπορεί να επηρεάσει ψυχολογικά τη γυναίκα και τον σύντροφό της προκαλώντας συναισθήματα θλίψης. Στην περίπτωση αυτή σίγουρα δεν βοηθούν οι αναφορές στο γεγονός και οι συμβουλές όπως «μπορείτε να προσπαθήσετε ξανά» ή «ίσως να είναι καλύτερα έτσι», επειδή οδηγούν σε άρνηση της κατάστασης και έτσι το ζευγάρι δεν μπορεί να επανέλθει ψυχολογικά.

Αν η αποβολή συμβεί μετά τις 20 εβδομάδες κύησης η θεραπευτική προσέγγιση είναι διαφορετική, καθώς πλέον γίνεται λόγος για πρόωρο τοκετό ή εμβρυικό ενδομήτριο θάνατο, γεγονός που χρειάζεται άμεση ιατρική παρακολούθηση.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν έχετε κολπική αιμορραγία με ή χωρίς κράμπες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.

Καλέστε τον γιατρό σας αν κυοφορείτε και διαπιστώσετε ότι από τον κόλπο σας βγαίνει ιστός ή πήγμα (κάθε εύρημα τέτοιου είδους πρέπει να συλλέγεται και να αξιολογείται από τον γιατρό).

Πρόληψη

Ο έγκαιρος, εντατικός προγεννητικός έλεγχος και η φροντίδα είναι οι καλύτεροι τρόποι πρόληψης των επιπλοκών της εγκυμοσύνης.

Πολλές αποβολές που προκαλούνται από αυτοάνοσα νοσήματα μπορούν να αποφευχθούν αν η νόσος θεραπευτεί πριν από την εγκυμοσύνη.

Η πιθανότητα αποβολής μειώνεται αν έχετε σωστή και έγκαιρη προγεννητική φροντίδα, όπως επίσης και αν αποφεύγετε τους εξωτερικούς κινδύνους (όπως η ακτινοβολία, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, την καφεΐνη και τις μολυσματικές ασθένειες).

 Όταν το σώμα μιας γυναίκας δυσκολεύεται να υποστηρίξει μια εγκυμοσύνη μπορεί να εμφανιστούν ενδείξεις (όπως ελαφρά κολπική αιμορραγία). Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι υπάρχει μεν πιθανότητα αποβολής, όχι όμως ότι αυτό θα συμβεί σίγουρα. Μια γυναίκα που κυοφορεί, αν αναπτύξει οποιαδήποτε ένδειξη ή συμπτώματα επαπειλούμενης αποβολής πρέπει να επικοινωνήσει αμέσως με τον γιατρό της.

---