Μήπως διακατέχεστε από έντονο άγχος και φόβο για την υγεία σας, αναζητάτε συνεχώς πληροφορίες στο διαδίκτυο και εφόσον βρείτε συμπτώματα που ταιριάζουν με τα δικά σας αρχίζετε να πιστεύετε ότι πάσχετε από κάποια πάθηση;

Η κυβερνοχονδρίαση είναι η περίπτωση κατά την οποία το άτομο που διακατέχεται από έντονο άγχος και φόβο για την υγεία του ψάχνει συνεχώς στο διαδίκτυο πληροφορίες σχετικές με θέματα υγείας, για να δει αν ταιριάζουν με αυτό που νιώθει ή που υποπτεύεται ότι μπορεί να έχει - και δεν του το λένε ή δεν το έχουν βρει οι γιατροί.

Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε τους κινδύνους που διατρέχουν οι ασθενείς από το διαδίκτυο. Αυτοί οι κίνδυνοι είναι πολλαπλής φύσεως, διότι όταν μιλάμε για θέματα υγείας αναφερόμαστε σε πολύ εξειδικευμένες έννοιες που ακόμη και γιατροί από διαφορετικές ειδικότητες δεν είναι πάντοτε σε θέση να τις αντιληφθούν στη σωστή τους διάσταση.

Ας φανταστούμε λοιπόν κάποιον που δεν έχει καμία σχέση με την Ιατρική να προσπαθεί να ενημερωθεί για ένα πρόβλημα υγείας μέσα από το διαδίκτυο. Σίγουρα μιλάμε για μία κατάσταση που οδηγεί εύκολα στον πανικό, στο μπέρδεμα,  στην απόγνωση και σε μία δυσπιστία και καχυποψία που χαρακτηρίζει τους ασθενείς τα τελευταία χρόνια.

Είναι συχνά βασανιστική εμπειρία να βρίσκεσαι στο ιατρείο ενός ειδικού και να μην δέχεσαι από αυτόν την εξειδικευμένη ενημέρωση και πληροφορία επειδή έχεις γεμίσει το μυαλό σου με  πληροφορίες από το διαδίκτυο που ορισμένες φορές ενδέχεται να έχουν λάθη.

Απλά συμπτώματα, σύνθετες αιτίες

Στη διάγνωση και την αντιμετώπιση των διαφόρων παθήσεων είναι καθοριστική η σημασία του ολοκληρωμένου ιατρικού ιστορικού.

Θα αναφερθώ εδώ στη δική μου ειδικότητα, της Ωτορινολαρυγγολογίας, και σε ορισμένα συμπτώματα τα οποία μπορεί να προέρχονται από το πεδίο του ανώτερου αναπνευστικού.

Ας ξεκινήσουμε με ένα βασικό σύμπτωμα, τη ζάλη και την συνακόλουθή της αστάθεια. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι συνδεδεμένη είτε με το λαβύρινθο (αυτιά) είτε με γενικότερα προβλήματα υγείας, όπως η αναιμία, οι διαταραχές στη λειτουργία του θυροειδούς, στη χοληστερίνη και στο σάχκαρο, καθώς και τα προβλήματα στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (αυχένας).

Πάρα πολύ συχνά, όμως, η ζάλη αποτελεί χαρακτηριστικό αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο και αν ο ειδικός δεν σκεφτεί να ρωτήσει τον ασθενή αν έχει και άλλα χαρακτηριστικά συμπτώματα άπνοιας, όπως η πρωινή κόπωση, η ημερήσια υπνηλία, το ροχαλητό, οι αρρυθμίες και οι διαταραχές στην αρτηριακή πίεση, τότε μπορεί να μη γίνει εγκαίρως διάγνωση της άπνοιας.

Αντίστοιχα, η δύσπνοια που συνήθως παραπέμπει σε προβλήματα από τους πνεύμονες, αποτελεί ένα σύμπτωμα το οποίο συχνά σχετίζεται με προβλήματα από το πεπτικό (κυρίως με την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) αλλά και από την μύτη (έντονη δυσχέρεια στην ρινική αναπνοή είτε από ανατομικές ανωμαλίες όπως το στραβό διάφραγμα, είτε από πολύποδες, αλλεργίες, χρόνιες  ιγμορίτιδες, ξένα σώματα ή ακόμη και από μία κατάσταση που λέγεται μονόπλευρη ατρησία της ρινικής  χοάνης). Η δύσπνοια μπορεί επίσης να οφείλεται σε προβλήματα στην περιοχή του φάρυγγα και του λάρυγγα, είτε αυτά είναι καλοήθη (όπως κάποιες κύστεις) είτε κακοήθη. Έχει λοιπόν μεγάλη σημασία για τη διερεύνησή της να γίνεται ένας πλήρης ενδοσκοπικός έλεγχος και αν  χρειάζεται να ζητήσουμε και απεικονιστική εξέταση.

Ο πονοκέφαλος

Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο πονοκέφαλος, ο οποίος είναι συχνός και βασανιστικός, και μπορεί να σχετίζεται με πληθώρα προβλημάτων. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι διαταραχές της αρτηριακής πίεσης που πρέπει να παρακολουθείται, η αύξηση του σωματικού βάρους που έχει επιπτώσεις στη σπονδυλική στήλη, ψυχολογικά αίτια (άγχος), η ημικρανία, η κατάχρηση ουσιών (όπως το αλκοόλ και ο καφές) και η έλλειψη άσκησης.

Έτσι, επιβάλλεται εμείς οι γιατροί να αποσαφηνίσουμε την βασική αιτία για κάθε ασθενή ξεχωριστά.

Ιδιαίτερη σημασία έχει να τον ρωτήσουμε για την ένταση του πόνου, τη διάρκεια, την εντόπιση, την συχνότητα, το συσχετισμό με κάποιες καταστάσεις, καθώς και αν υπάρχει κάτι που προκαλεί ή επιδεινώνει τον πόνο του.

Ένα όργανο που είναι στενά συνδεδεμένο με τον πονοκέφαλο, παρότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το σκέφτονται, είναι η μύτη. Στους ανθρώπους που έχουν συχνά πονοκέφαλο είναι απαραίτητη μια σχολαστική εξέταση της μύτης από τον ωτορινολαρυγγολόγο. Ο έλεγχος αυτός, που γίνεται με ενδοσκόπιο, αποκαλύπτει συχνά ένα στραβό διάφραγμα που πιέζει νευρικές απολήξεις και οδηγεί σε πόνο, πολύποδες στη μύτη, οξεία ή χρόνια ιγμορίτιδα, αλλεργική ρινίτιδα και πολλές φορές καλοήθεις ή και κακοήθεις όγκους της μύτης.

Είναι εντυπωσιακό, ειδικά στις χρόνιες φλεγμονές των παραρρινίων κόλπων, το γεγονός ότι με την ενδοσκόπηση και την αξονική τομογραφία μπορούμε πολύ στοχευμένα να καθορίσουμε την αντιμετώπισή τους, η οποία συχνά είναι χειρουργική όταν λόγω της χρονιότητας η φαρμακευτική θεραπεία δεν μπορεί να αποδώσει. Η χειρουργική αντιμετώπιση των προβλημάτων της μύτης έχει εξελιχθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα τη ριζική και ανώδυνη επίλυση των προβλημάτων αυτών με τον ασθενή να ανακτά μια καθημερινότητα απαλλαγμένη από πονοκέφαλο.

Κίνδυνος και η πολυφαρμακία

Από τα παραπάνω παραδείγματα φαίνεται πως η πολυπλοκότητα στην ιατρική διάγνωση βάζει όρια από μόνη της στη χρήση του διαδικτύου για ενημέρωση σε ιατρικά θέματα.

Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι η ιατρική κοινότητα προβληματίζεται τα τελευταία χρόνια για την κατάχρηση όχι μόνο αντιβιοτικών αλλά και γενικότερα διαφόρων φαρμάκων χωρίς να έχει προηγηθεί σχολαστική διάγνωση και επομένως χωρίς να είναι η θεραπεία στοχευμένη.

Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται, όταν ένας ασθενής με ένα σύμπτωμα που επιμένει δεν απευθύνεται άμεσα στον ειδικό, αλλά προσπαθεί μόνος του, μέσα από την ενημέρωση από το διαδίκτυο να βρει λύση στο πρόβλημά του.

Αν μην ξεχνάμε ότι ένα σύμπτωμα που εκδηλώνεται σε ένα όργανο μπορεί να είναι αντανακλαστικό και να οφείλεται σε κάποια παθολογία που προέρχεται από άλλο όργανο.

Τα τελευταία χρόνια είναι πλέον ξεκάθαρο στο χώρο της Ιατρικής ότι πρέπει να δίνουμε μεγάλη σημασία στην εξατομίκευση, γιατί για παράδειγμα με την έννοια «ζάλη» μπορεί ο καθένας να εννοεί άλλα πράγματα, όπως περιστροφή, αστάθεια, θολούρα, αδυναμία, αίσθημα αφανισμού κ.λπ.

Αυτή η πολυπλοκότητα είναι και η πρόκληση για το ειδικό  γιατρό να δώσει τη σωστή διάγνωση και να προτείνει την καλύτερη αντιμετώπιση.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Πώς να διαχειριστώ τις σκέψεις πως η ζωή δεν έχει νόημα
ΕΜΑ: Θετική γνωμοδότηση για χορήγηση άδειας κυκλοφορίας σε 8 φάρμακα - Ποια είναι
Αιμορροφιλία Α: Θετική γνωμοδότηση  για θεραπεία από την Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση