Καρδιά: από τους αυξημένους παλμούς και το "πετάρισμα" μέχρι την μαρμαρυγή

Οι ταχυπαλμίες και οι αυξημένοι καρδιακοί παλμοί μπορούν να προκαλέσουν άγχος και πανικό. Άλλοι ασθενείς εντούτοις αισθάνονται μικρή ή καθόλου καρδιακή αρρυθμία.

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, την πιο συχνή διαταραχή του καρδιακού ρυθμού. Η τάση είναι αυξητική, καθώς οι αρρυθμίες γίνονται ολοένα και πιο συχνές σε μεγαλύτερες κυρίως ηλικίες.

Σε κατάσταση ηρεμίας, μια υγιής καρδιά έχει φυσιολογικούς σφυγμούς που κυμαίνονται μεταξύ 60 - 90 το λεπτό (καρδιακός ρυθμός ή σφυγμός). Όταν βρίσκόμαστε όμως κάτω υπό ψυχική ή σωματική πίεση, ο σφυγμός μπορεί να αυξηθεί μεταξύ 160 - 180. Αυτή η βραχυπρόθεσμη αύξηση είναι απολύτως φυσιολογική.

Τη νύχτα, ο καρδιακός ρυθμός πέφτει στους 45 - 55 παλμούς/λεπτό, γεγονός που ανακουφίζει την καρδιά. Οι ανταγωνιστικοί αθλητές μπορεί να έχουν σφυγμό μόλις 30 - 35 παλμούς/λεπτό τη νύχτα. Για τους "κανονικά" προπονημένους ενήλικες, ένας αριθμός που κυμαίνεται περίπου στους 40 είναι το απόλυτο κατώτερο όριο.

Οι παύσεις στον καρδιακό ρυθμό (από πέντε δευτερόλεπτα) εκδηλώνονται με ζάλη και λιποθυμία, ακόμη και με απώλεια των αισθήσεων. Η ξαφνική αύξηση ή πτώση του σφυγμού σε πολύ υψηλό ή πολύ χαμηλό καρδιακό ρυθμό είναι επικίνδυνη.

Με εξαίρεση τις συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες, οι καρδιακές αρρυθμίες δεν αποτελούν πρωτοπαθή νόσο, αλλά συνέπεια άλλων νόσων. Σε αυτές περιλαμβάνονται η υψηλή αρτηριακή πίεση, το χρόνιο στεφανιαίο σύνδρομο (στεφανιαία νόσος), η βλάβη στην βαλβίδα, ο σακχαρώδης διαβήτης και η παχυσαρκία.

Οι ασθενείς συχνά περιγράφουν έναν ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό ως αίσθημα παλμών, καρδιακά σκαμπανεβάσματα ή "σκιρτήματα". Οι πολύ δυνατοί καρδιακοί παλμοί (αίσθημα παλμών) κάνουν την καρδιά να "χτυπάει μέχρι το λαιμό" και συχνά προκαλούν άγχος και πανικό.

Αν σε αυτό προστεθούν η δύσπνοια, το αίσθημα σφιξίματος και η εφίδρωση, ο πανικός αυξάνεται απροσμέτρητα. Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται αν έχουν πάθει καρδιακή προσβολή. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ασθενείς που αισθάνονται ελάχιστα ή καθόλου τα συμπτώματα αυτά.

Αυτές οι αρρυθμίες ανακαλύπτονται τυχαία, όταν ένα πιεσόμετρο δείχνει συχνότερα "σφάλμα" ή ή από μία εξέταση ρουτίνας

Οι καρδιακές αρρυθμίες μπορεί επίσης να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια του στρες, της νευρικότητας ή του άγχους, αλλά συνήθως δεν διαρκούν πολύ και επομένως είναι μάλλον ήπιες. Εάν οι αρρυθμίες εμφανίζονται συχνότερα, συμπτώματα όπως, ζάλη, σύγχυση, δύσπνοια, σύντομη απώλεια συνείδησης, λιποθυμία ή επιληπτικές κρίσεις αποτελούν προειδοποιητικό σήμα.

Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να συμβουλευτεί κανείς αμέσως τον γιατρό του. Τα συμπτώματα δεν είναι πάντοτε ευδιάκριτα- η μετάβαση από πολύ σπάνια σε συχνά συμβάντα (άρα ένα προειδοποιητικό σήμα) είναι ρευστή.

Ο καρδιακός ρυθμός δημιουργείται από μια ακολουθία ηλεκτρικών ερεθισμάτων που προκαλούν μυϊκές συσπάσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μηχανική δραστηριότητα της καρδιάς. Η παραγωγή διέγερσης στην καρδιά προέρχεται από τον φλεβόκομβο, τον πρωταρχικό βηματοδότη της καρδιάς, και ονομάζεται φλεβοκομβικός ρυθμός.