Πρόληψη σοβαρών ατυχημάτων στο σχολείο

Αφορμή για αυτό το κείμενο αποτελεί η πρόσφατη είδηση: "Διασωληνωμένη στο Νοσοκομείο 'Ιπποκράτειο' Θεσσαλονίκης νοσηλεύεται από την Πέμπτη μια 9χρονη μαθήτρια από τις Σέρρες, η οποία χτύπησε στο κεφάλι, αφού έπεσε από σκάλες στο σχολείο της".

Όμως, η είδηση αυτή επανάφερε στη μνήμη μου ένα πραγματικό γεγονός. Κατά τη σχολική περίοδο 2017 - 2018 και 2019 - 2020, έκανα ομιλίες σε μαθητές δημοτικών σχολείων (κυρίως σε σχολεία της Αττικής αλλά και σε άλλες περιοχές) με θέμα την Πρόληψη των Παιδικών Ατυχημάτων, με άδεια του υπουργείου Παιδείας.

Θα μπορούσα να γράψω ατέλειωτες σελίδες γύρω από αυτήν την εμπειρία (που δυστυχώς διακόπηκε "βιαίως" λόγω της πανδημίας, συνεχίστηκε όμως διαδικτυακά μέσω του Εθνικού Διαδημοτικού Δικτύου Υγειών Πόλεων από τον Οκτώβριο του 2020 μέχρι τον Ιούνιο του 2021 με τη μορφή "Επτά μαθημάτων Αγωγής Υγείας παιδιών"), όμως θα περιγράψω ένα χαρακτηριστικό περιστατικό από ένα σχολείο, ως δείγμα της αναγκαιότητας και της ωφελιμότητας τέτοιων δράσεων:

Την επόμενη ημέρα από την ημέρα που έκανα την ομιλία στα παιδιά  ενός Δημοτικού Σχολείου σε Δήμο της Αττικής, μου τηλεφώνησε η διευθύντρια του Σχολείου για να με ευχαριστήσει (θεωρώντας ότι η ομιλία μου είχε πετύχει το στόχο της, την οποία είχαν παρακολουθήσει σε δύο παρουσιάσεις 100 περίπου παιδιά), περιγράφοντας μου την παρακάτω σκηνή:

Στο διάλειμμα, όπως τα παιδιά κατέβαιναν τις σκάλες για να βγουν στην αυλή, κάποιο παιδί έσπρωξε το μπροστινό του. Τότε αυτό γύρισε και του είπε:

- Τι κάνεις ρε συ, δεν άκουσες τι είπε χθες ο Χατζής;  

Δε χρειάζεται να πω το αυτονόητο: στο μυαλό του παιδιού είχε αποτυπωθεί η φράση μου (η οποία συνοδευόταν από προβολή ανάλογης διαφάνειας, όπως κι όλη η ομιλία), πως: "Όταν κατεβαίνουμε τις σκάλες, δεν τρέχουμε, ούτε προσπαθούμε να προσπεράσουμε τους μπροστινούς μας (σπρώχνοντάς τους), γιατί υπάρχει κίνδυνος εμείς ή κάποιος συμμαθητής ή συμμαθήτρια μας να πέσει και να κτυπήσει σοβαρά, κυρίως στο κεφάλι"!

Προφανώς, δεν αναφέρω λεπτομέρειες από το τωρινό περιστατικό, γιατί δεν γνωρίζω τα ακριβή γεγονότα. Όμως, με βάση την ελληνική και διεθνή εμπειρία, η πτώση από τις σκάλες προκαλείται είτε από τη βιασύνη ενός μαθητή είτε από μη θεληματικό (;) σπρώξιμο από άλλο μαθητή. Αφήνω ένα υπονοούμενο, διότι με τα πρόσφατα επεισόδια βίας και παρενόχλησης στα σχολεία, κανείς δε μπορεί να αποκλείσει τη σκοπούμενη ενέργεια, υπό τη μορφή απειλής ή εκφοβισμού.

Ολοκληρώνοντας αυτή τη σύντομη περιγραφή και ευχόμενος το 9χρονο κορίτσι να γίνει καλά, θα ήθελα να επισημάνω ότι σε όλα σχεδόν τα σχολεία οι τάξεις, οι διάδρομοι, οι σκάλες και η αυλή συνιστούν χώρους υψηλού κινδύνου για πτώση και κτύπημα στο κεφάλι, αν στοιχειωδώς τα παιδιά δεν προσέχουν, που σημαίνει ότι ούτε τρέχουν, ούτε σπρώχνουν το ένα το άλλο. Σε μάς τους υγειονομικούς αναλογεί ο ρόλος της ενημέρωσης και στους εκπαιδευτικούς ο ρόλος της παρακολούθησης και της πρόληψης ενός τέτοιου ατυχήματος.

Στην περίπτωση όμως που δυστυχώς συμβεί, προτεραιότητα έχει η άμεση παροχή πρώτων βοηθειών από ειδικευμένο άτομο, δηλαδή το/τη σχολικό/ή νοσηλευτή ή νοσηλεύτρια.