Οκτώ αδέλφια, μέλη οικογένειας Ρομά που ζούσαν σε ακατάλληλες συνθήκες σε παράπηγμα έξω από τη Θεσσαλονίκη, φιλοξενήθηκαν πρόσφατα στη Δ' Παιδιατρική Κλινική του ΑΠΘ, στο νοσοκομείο "Παπαγεωργίου" της Θεσσαλονίκης, με εντολή της Εισαγγελίας Ανηλίκων, μέχρι να αποφασιστεί η μεταφορά τους σε κατάλληλες δομές ή να επιστρέψουν στο ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον, με το μικρότερο μέλος, ένα βρέφος, να δίνεται σε ανάδοχη οικογένεια.

Είναι μια από τις δεκάδες περιπτώσεις που αντιμετωπίζουν οι Παιδιατρικές Κλινικές νοσοκομείων ανά την επικράτεια. Παιδιά παραμελημένα, που ζουν σε ακατάλληλες συνθήκες ή υποσιτίζονται, μέλη μονογονεϊκών οικογενειών που έχουν ανάγκη προσωρινής φιλοξενίας όταν ο γονέας τους ασθενεί και ανήλικα που για διάφορους λόγους πρέπει να αλλάξουν περιβάλλον, καταλήγουν σε έναν θάλαμο νοσοκομείου, χωρίς τα ίδια να αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας.

Η φιλοξενία μπορεί να διαρκέσει από δύο - τρεις μέρες ως και αρκετούς μήνες, καθώς συχνά είναι δύσκολη η αναζήτηση κατάλληλης δομής και χρονοβόρα η αξιολόγηση της δυνατότητας της οικογένειας να δεχτεί πίσω το παιδί και να του παράσχει την απαιτούμενη φροντίδα και ασφάλεια.

Το θέμα απασχόλησε ειδική ενότητα στο πλαίσιο της διημερίδας με θέμα "Η Παιδιατρική στη Σύγχρονη Πραγματικότητα", που διοργάνωσε το περασμένο Σαββατοκύριακο η Δ' Παιδιατρική Κλινική του "Παπαγεωργίου".

Η διευθύντρια της Κλινικής, καθηγήτρια Μαρία Φωτουλάκη (φωτογραφία δεξιά) και η προϊσταμένη της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, Νάνσυ Καλλιγά (φωτογραφία αριστερά), μιλούν στο iatronet.gr για τις προκλήσεις και τα προβλήματα που συνεπάγεται η μακράς διάρκειας φιλοξενία υγιών παιδιών, για τα ίδια τα φιλοξενούμενα παιδιά, αλλά και για την λειτουργία της κλινικής.

Εισαγγελικές εντολές

Στη Θεσσαλονίκη, ισχύει πρόγραμμα ειδικών εφημεριών, σύμφωνα με το οποίο κάθε Παιδιατρική Κλινική δέχεται τα παιδιά των εισαγγελικών εντολών την παραμονή της γενικής τους εφημερίας, έπειτα από επικοινωνία με την κοινωνική υπηρεσία του εκάστοτε νοσοκομείου.

Μόνο στη Δ' Παιδιατρική του "Παπαγεωργίου" έχουν φιλοξενηθεί στους πρώτους τρεις μήνες του 2024 οκτώ παιδιά, έναντι τριών το 2023, 16 το 2022 και το 2020, και δύο το 2021.

"Φροντίζουμε να διαχωρίζονται από τα άρρωστα παιδιά που νοσηλεύουμε και να βρίσκονται σε άλλους θαλάμους, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό", λέει η κ. Φωτουλάκη, προσθέτοντας: "το νοσοκομειακό περιβάλλον, όσο ευχάριστο κι αν είναι, δεν μπορεί να συγκριθεί με το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζει και μεγαλώνει ένα παιδί".

Όπως επισημαίνει η διευθύντρια της Κλινικής, γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό είναι υπεύθυνοι για την φύλαξη και την ασφάλεια των παιδιών, τη διατροφή, την ψυχαγωγία, το μπάνιο και όλες τις ειδικές τους ανάγκες κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην κλινική.

"Έχουμε φιλοξενήσει ασυνόδευτα προσφυγόπουλα από εμπόλεμες περιοχές, με δύσκολα βιώματα και ανάγκη ειδικής φροντίδας. Έχει συμβεί κάποια να αφήσουν πίσω ζημιές", παρατηρεί, συμπληρώνοντας: "Από την άλλη, βλέπουμε και το φως και την ελπίδα, γιατί είμαστε και παιδαγωγοί και γονείς αυτών των παιδιών. Ένα προσφυγόπουλο έμαθε ελληνικά μέσα σε μόλις 15 μέρες που φιλοξενήθηκε εδώ. Ο αποχαιρετισμός πολλές φορές είναι δύσκολος, κλαίνε και τα παιδιά και συγκινούμαστε κι εμείς".

Η ίδια προτείνει να υπάρχει πρόβλεψη για μια ενδιάμεση δομή για τα παιδιά που χρειάζονται προσωρινή φιλοξενία μέχρι να αποφασιστεί η μεταφορά τους σε δομή ή η επιστροφή τους στην οικογένεια.

Δευτερογενής κακοποίηση

Το ανώτερο διάστημα φιλοξενίας υγιούς ανηλίκου στην συγκεκριμένη Κλινική έπειτα από εισαγγελική εντολή ήταν 3,5 μήνες. Το παιδί, εφηβικής ηλικίας, δέχτηκε και ιδιαίτερα μαθήματα Φυσικής και Μαθηματικών από εθελοντές φοιτητές κατά τη διάρκεια της παραμονής του, προκειμένου να δώσει προαγωγικές εξετάσεις στο σχολείο.

"Τα παιδιά αυτά υφίστανται μια δευτερογενή κακοποίηση. Πρέπει να υπάρχει μέριμνα και ευαισθητοποίηση από τους αρμόδιους φορείς", αναφέρει η κ. Καλλιγά, προσθέτοντας: "Όταν ο γιατρός είναι μέσα στους θαλάμους και εξετάζει, οι νοσηλεύτριες χορηγούν φάρμακα, είναι στο εξεταστήριο, φλεβοκεντούν, αυτά τα παιδιά στην κυριολεξία είναι στον μόνα τους στον αυτόματο πιλότο. Δεν τα εποπτεύει κανείς. Είναι μια πολύ στρεσογόνος κατάσταση και για το προσωπικό, αλλά φυσικά και για τα ίδια τα παιδιά".

Σύμφωνα με την προϊσταμένη της Κλινικής, ο ρόλος του νοσοκομείου πρέπει να περιορίζεται στον πλήρη κλικοεργαστηριακό έλεγχο των παιδιών. "Σε επίπεδο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, να γίνεται όλος ο έλεγχος στα εξωτερικά ιατρεία, γιατί πρέπει να σιγουρευτούμε ότι αυτά τα παιδιά είναι απόλυτα υγιή, και στη συνέχεια να οδηγούνται σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας. Εδώ νοσηλεύουμε άρρωστα παιδιά", επισημαίνει.

Ειδική δομή για κακοποιημένα παιδιά

Τα κακοποιημένα παιδιά είναι μια ξεχωριστή κατηγορία και αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Συχνά, η διαδικασία είναι αντίστροφη, και είναι το νοσοκομείο αυτό που θα ειδοποιήσει τις εισαγγελικές αρχές.

"Παιδιά που νοσηλεύονται, εδώ ή σε άλλη Κλινική, ή που επισκέπτονται τα εξωτερικά ιατρεία και υπάρχει μια υποψία από το προσωπικό ότι μπορεί να έχουν υποστεί κακοποίηση, υπάγονται σε άλλη δομή εντός του νοσοκομείου, όπου αναλαμβάνουν ειδικοί. Γίνεται έρευνα και αν χρειαστεί είναι πιθανό να καλέσουμε εμείς την αστυνομία", διευκρινίζει η κ. Φωτουλάκη.

Η δομή λειτουργεί υπό την ευθύνη της Δ' Παιδιατρικής Κλινικής, σε συνεργασία με την Εταιρεία κατά της παιδικής κακοποίησης "Ελίζα".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Διαλείμματα άσκησης σε αίθουσες διδασκαλίας ενισχύουν τη μάθηση [μελέτη]
Εκτός ΕΣΥ για 2 χρόνια ο Ν. Χαυτούρας για την αναρρωτική άδεια σε κατηγορούμενο της υπόθεσης των Τεμπών
Μ. Εβδομάδα και Πάσχα: Οι διατροφικές ιδιαιτερότητες ανθρώπων με διαβήτη