Στο πλαίσιο των μέτρων της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής για την όσο το δυνατό πληρέστερη προστασία των καταναλωτών, και δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, προχώρησε κατά το σχολικό έτος 2007-08 σε ένα οργανωμένο σχέδιο επιθεώρησης του συνόλου των σχολικών κυλικείων της περιοχής.
Το σχέδιο αυτό περιελάμβανε τρεις φάσεις ελέγχου:
Η 1η φάση, πραγματοποιήθηκε τη περίοδο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου 2007 σε 193 σχολικά συγκροτήματα. Βάσει των ευρημάτων της οργανώθηκε η 2η φάση, η οποία πραγματοποιήθηκε στο μέσο της σχολικής χρονιάς, και έγινε στοχευμένα αυτή τη φορά στα ήδη εντοπισμένα (από την 1η φάση) σημεία με σημαντικά προβλήματα και ελλείψεις, καθώς και δειγματοληπτικά στα υπόλοιπα κυλικεία.
Τέλος, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο συγκεκριμένος κύκλος ελέγχων, βρίσκεται σε εξέλιξη η 3η φάση, η οποία περιλαμβάνει τον έλεγχο των επιχειρήσεων που προμηθεύουν τα σχολικά κυλικεία με τρόφιμα.
Μέσω της συγκεκριμένης προσέγγισης του θέματος, επιδιώκεται η προστασία των παιδιών, τόσο από λανθασμένες πρακτικές υγιεινής και ασφάλειας στα σημεία πώλησης (κυλικεία), όσο και στα σημεία παραγωγής των προϊόντων που διατίθενται στα σχολικά κυλικεία (εργαστήρια παρασκευής, βιομηχανίες κλπ.).
Η εικόνα με αριθμούς
Οι ελεγκτές της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής διαπίστωσαν ότι :
- 29 κυλικεία δεν είχαν την απαιτούμενη άδεια (ποσοστό 20% επί του συνόλου των κυλικείων).
- Σε 7 κυλικεία εντοπίστηκαν ελλείψεις σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων (ποσοστό 5% επί του συνόλου των κυλικείων) και δόθηκαν οδηγίες για άμεσες διορθώσεις.
- Σε 124 κυλικεία έγιναν συστάσεις για διορθώσεις εντός τακτού χρόνου (ποσοστό 87% επί του συνόλου των κυλικείων).
- Σε 116 κυλικεία πωλούσαν είδη πέραν των επιτρεπομένων από την Υγειονομική Διάταξη (ποσοστό 81% επί του συνόλου των κυλικείων).
- Σε 19 κυλικεία δεν διαπιστώθηκε κάποια παράβαση (ποσοστό 13% επί του συνόλου των κυλικείων).
Σε επανέλεγχο που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2008, στα 7 ανωτέρω κυλικεία που παρουσίαζαν ελλείψεις σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας διαπιστώθηκε συμμόρφωση στις υποδείξεις των επιθεωρητών, και επιπλέον υποβλήθηκαν μηνύσεις σε 2 σχολικά κυλικεία διότι δεν είχαν προβεί, παρά τις προηγούμενες συστάσεις, στις απαραίτητες ενέργειες για την αδειοδότησή τους.
Τέλος, μετά από ελέγχους σε εργαστήρια παραγωγής προϊόντων για σχολικά κυλικεία, εντοπίστηκε μια επιχείρηση η οποία δεν διέθετε την απαραίτητη υποδομή για την παραγωγή ασφαλών τροφίμων, από την οποία δεσμεύτηκαν 1,6 τόνοι ληγμένης μαργαρίνης.
Σημειώνεται ότι έχει ανασταλεί η λειτουργία της συγκεκριμένης επιχείρησης μέχρις ότου εκδοθούν οι προβλεπόμενες άδειες και συμμορφωθεί στις ισχύουσες προδιαγραφές.
Από την καταγραφή των προϊόντων που κατά παράβαση πωλούνται στα κυλικεία προκύπτει ότι τη μερίδα του λέοντος κερδίζουν τα σφολιατοειδή (με ποσοστό 59%), έπονται τα, σοκολατοειδή (με ποσοστό 53%), αναψυκτικά (με ποσοστό 41%), σνακ (τσίχλες, τσιπς κλπ.) με ποσοστό 27% και σε μικρότερο βαθμό βρέθηκαν να πωλούνται παγωτά, ροφήματα, κ.α.
Οι βασικότερες συστάσεις που έγιναν στα κυλικεία είναι:
- Απουσία θερμομέτρων και συστηματικής παρακολούθησης της ορθής λειτουργίας των ψυγείων-καταψύξεων (σε ποσοστό 73% επί του συνόλου των κυλικείων).
- Απουσία βιβλίου υγειονομικών επιθεωρήσεων (σε ποσοστό 66%).
- Απουσία γαντιών μια χρήσης (σε ποσοστό 46%).
- Απουσία κατάλληλου ιματισμού των εργαζομένων (σε ποσοστό 39%).
- Απουσία ποδοκίνητου δοχείου απορριμμάτων (σε ποσοστό 28%).
- Απουσία βιβλιαρίων υγείας εργαζομένων (σε ποσοστό 8%).
- Απουσία ζεστού νερού (σε ποσοστό 5%).
- Ελλιπής καθαριότητα χώρων (σε ποσοστό 5%).
Το πρόβλημα και η αντιμετώπισή του
Όπως προκύπτει από τις παραπάνω διαπιστώσεις, η Υγειονομική Διάταξη για την προστασία και την προαγωγή της υγείας των παιδιών δεν εφαρμόζεται.
Η προσέγγιση καταστολής του προβλήματος μέσω απαγόρευσης, γίνεται κατανοητό ότι δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο, διότι από τη μια προκειμένου το κυλικείο να εξασφαλίσει την κερδοφορία του, αναγκάζεται να λειτουργήσει με βάση το κέρδος και να παραβλέπει όποτε βρίσκει την ευκαιρία την Υγειονομική Διάταξη, και από την άλλη είναι δύσκολο να αποτραπούν οι μαθητές από το να προμηθεύονται επιβλαβή για την υγεία τους προϊόντα από σημεία πώλησης εκτός του σχολείου.
Επομένως, πέραν των τακτικών ελέγχων, ίσως μονόδρομος για την ουσιαστική επίλυση αυτού του προβλήματος αποτελεί η σωστή διατροφική διαπαιδαγώγηση παιδιών και γονέων. Σε αυτή την κατεύθυνση η Νομαρχία Ανατολικής Αττικής εξέδωσε, σε συνεργασία με τον Συνήγορο του Καταναλωτή και ομάδα ειδικών εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολεία της Ανατολικής Αττικής, ειδικό ενημερωτικό φυλλάδιο.
Το συγκεκριμένο φυλλάδιο, το οποίο διανέμεται στην αρχή της σχολικής χρονιάς επιχειρεί, μέσω στοχευμένης ενημέρωσης των βασικών πυλώνων της εκπαιδευτικής κοινότητας (μαθητών, γονέων, δασκάλων), να προσφέρει με φιλικό για τα παιδιά τρόπο χρήσιμες συμβουλές και προτάσεις καταναλωτικής αγωγής και υγιεινής διατροφής.
Χρήσιμο είναι, παιδιά και γονείς, να εφαρμόζουν τις παρακάτω απλές συμβουλές στην καθημερινή τους πρακτική:
- Δεν υπάρχουν καλά και κακά τρόφιμα αλλά καλές και κακές διατροφικές συνήθειες.
- Τρώμε ποικιλία τροφίμων. Απολαμβάνουμε ένα ισορροπημένο γεύμα.
- Τρώμε πρωινό κάθε μέρα.
- Επιλέγουμε να καταναλώνουμε σιτηρά ολικής άλεσης.
- Περιορίζουμε τα λιπαρά και την υπερβολική κατανάλωση αλατιού.
- Πίνουμε πολύ νερό.
- Βάζουμε καθημερινά στο πιάτο μας 5 χρώματα… φρούτων και λαχανικών. Καλό είναι να καταναλώνονται 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών κάθε ημέρα. Για παράδειγμα, μια μερίδα λαχανικών είναι 2 καρότα. Μια μερίδα φρούτων είναι ένα πορτοκάλι.
- Δεν ξεχνάμε να γυμναζόμαστε.
Τα συμπεράσματα των συστηματικών ελέγχων στα κυλικεία, που διενήργησε η Νομαρχία Ανατολικής Αττικής, θα προωθηθούν στα συναρμόδια Υπουργεία Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου να προχωρήσουν πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, σε αναθεώρηση των διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία των κυλικείων.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Συμβουλές για γιορτές με υγεία
Χριστουγεννιάτικα δώρα ζωής - Το σήμερα και το αύριο των μεταμοσχεύσεων
Το “Hangover” των εορτών