Της Σοφίας Νέτα

Από το δέρμα μπορούν οι ειδικοί να διακρίνουν κλινικά σημεία που οδηγούν στη διάγνωση υποκείμενου εσωτερικού νοσήματος. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα.

Ακόμη υπάρχουν σοβαρά δερματολογικά νοσήματα που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή μας εάν δεν αντιμετωπισθούν με σωστό τρόπο από τους ειδικούς. Επιπλέον, το δέρμα που είναι εύκολα προσπελάσιμο αποτελεί μοναδική πηγή για ερευνητικές δραστηριότητες και δυνατότητες.

Στο πνεύμα ότι το δέρμα αποτελεί τον καθρέπτη της εσωτερικής μας υγείας, είναι δομημένο και το πρόγραμμα του Δερματολογικού συνεδρίου ‘Αττικές δερματολογικές ημέρες’ που γίνεται κάθε χρόνο τον Νοέμβριο στην Αθήνα.

Τα κύρια σημεία αναφοράς για το συνέδριο είναι:

Η αναγνώριση ότι η σμηγματοροϊκή δερματίτιδα και η ψωρίαση είναι ταυτόσημες, δηλαδή είναι το ίδιο νόσημα. Έτσι η παλιά άποψη ότι η σμηγματοροϊκή δερματίτιδα είναι αυτόνομο νόσημα που οφείλεται στο μύκητα πιτυρόσπορο αποτελεί μύθο.

Έτσι το να δίνουμε θεραπείες αντιμυκητιασικές ή σαμπουάν αντιμυκητιασικά δεν λύνει το πρόβλημα, αντιθέτως ο δερματολόγος πρέπει να εξετάζει, όπως και στην ψωρίαση, τα νύχια του ασθενούς, μήπως υπάρχουν εκδηλώσεις ψωριασικής ονυχίας και το αρθριτικό σύστημα του ασθενούς, μήπως ήδη καταγράφονται αρχικές αρθριτικές εκδηλώσεις.

Επειδή η ψωρίαση όπως είναι γνωστό, αποτελεί νόσημα που προσβάλλει εκτός από το δέρμα και το αρθριτικό σύστημα, έτσι λοιπόν, δεν μιλάμε για σμηγματορική δερματίτιδα, αλλά για ήπια σμηγματοροϊκού τύπου ψωρίαση.

Η θεραπεία για την ψωρίαση εξάλλου, όπως και τη σμηγματοροϊκή δερματίτιδα εξατομικεύεται. Υπάρχει ευτυχώς μία πλούσια θεραπευτική φαρέτρα που ο έμπειρος δερματολόγος επιλέγει ανάλογα με την έκταση, βαρύτητα της νόσου και την ανταπόκριση του ασθενούς σε προηγούμενες θεραπείες.

Το δεύτερο στοιχείο που τονίζεται στο συνέδριο αυτό είναι η θεραπεία ενός πολύ σοβαρού αυτοάνοσου νοσήματος που λέγεται πέμφυγα με ειδικό μονοκλωνικό αντίσωμα.

Η θεραπεία αυτή εφαρμόζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και έτσι δίνει νέες προοπτικές στους ασθενείς που χωρίς θεραπεία πέθαιναν σε 6 με 12 μήνες.

Μέχρι τώρα οι ασθενείς αυτοί ήταν υποχρεωμένοι να θεραπεύονται με μεγάλες δόσεις κορτιζόνης και ανοσοκατασταλτικών.

Το τρίτο σημείο, που επίσης τονίζεται στο συνέδριο αυτό, είναι η έννοια του καρκινογενετικού πεδίου, δηλαδή των περιοχών στα φωτοεκτεθημένα και ανοιχτού φωτότυπου άτομα που εμφανίζουν μεγάλες περιοχές με ηλιακή ελάστωση, ακτινικές ή ηλιακές υπερκερατώσεις που θεωρούνται προκαρκινικές καταστάσεις.

Στις περιπτώσεις αυτές νέα φάρμακα έχουν προκύψει και νέες θεραπείες που καταστρέφουν τις προκαρκινικές αυτές αλλοιώσεις σε όλη τη μεγάλη έκταση που αυτές βρίσκονται, ώστε να προλαμβάνεται το ενδεχόμενο ανάπτυξης πολλαπλών καρκίνων του δέρματος σε αυτή την ηλιοκατεστραμένη περιοχή.

Αυτό τόνισε σε συνέντευξη τύπου ο καθηγητής Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ν. Σταυριανέας, με αφορμή το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο με διεθνή συμμετοχή ‘Αττικές Δερματολογικές Ημέρες’ που διεξάγεται από 21 έως 23 Νοεμβρίου 2008 στην Αθήνα (ξενοδοχείο Divani Caravel).

Καρκίνος του δέρματος-Μελάνωμα

Στη συνέχεια, ο κ. Σταυριανέας αναφέρθηκε στοn Καρκίνο του Δέρματος και στο Μελάνωμα. Οι καρκίνοι του Δέρματος και το Μελάνωμα έχουν αυξηθεί, ιδιαιτέρως τις τελευταίες δεκαετίες στους λευκούς. Η αύξηση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο (υπεριώδης ακτινοβολία).

Η υπερβολική αυτή έκθεση που έγινε της μόδας απ' όταν η Coco Chanel επέβαλε σαν in το σοκολατένιο δέρμα, έγινε αισθητή μετά από δεκαετίες με την μεγάλη αύξηση των καρκίνων του δέρματος και την έκρηξη του μελανώματος.

Έτσι, ενώ το 1935 η περίπτωση να εμφανίσει μελάνωμα λευκός πολίτης των Η.Π.Α ήταν 1 στους 1500, σήμερα η αναλογία αυτή είναι 1 στους 50. Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι λοιπόν ο σημαντικότερος καρκινογενετικός παράγοντας για το δέρμα.

Βεβαίως, υπάρχουν κι' άλλοι καρκινογενετικοί παράγοντες, όπως τα ογκογόνα στελέχη των HPV, πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες, ακτινοβολία Rooentgen κ.α.

Τα μοντέλα όπως τόνισε ο Καθηγητής, που η υπεριώδης ακτινοβολία δημιουργεί καρκινογένεση είναι δύο:

  • Εκείνο που αφορά ανάπτυξη μελανώματος και βασικοκυτταρικού καρκίνου. Στο μοντέλο αυτό σημασία έχει η μεγάλη έκταση της υπεριώδους ακτινοβολίας σε σύντομο χρόνο, δηλαδή με άλλα λόγια τα ηλιακά εγκαύματα, ιδίως στις νεαρές ηλικίες. Έτσι, τα άτομα που έχουν υποστεί πολλά ηλιακά εγκαύματα και ιδιαιτέρως στη νεαρή ηλικία (από βρέφος μέχρι 20 ετών) και μάλιστα έχουν ανοικτό τύπο δέρματος (ανοικτό φωτότυπο) κινδυνεύουν να αναπτύξουν μελάνωμα ή βασικοκυτταρικό καρκίνο σε μεγαλύτερες ηλικίες.
  • Το δεύτερο μοντέλο καρκινογένεσης της υπεριώδους ακτινοβολίας αφορά τη συνολική (αθροιστική δόση) που δεχόμαστε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Το μοντέλο αυτό αφορά τον μαλπιγιακό ή ακανθοκυτταρικό καρκίνο και το μελάνωμα, που αναπτύσσεται σε κακοήθη φακή (ιδιαίτερη ποικιλία του μελανώματος). Πώς αναγνωρίζονται κλινικά οι καρκίνοι του δέρματος; εμφανίζονται με την μορφή οζιδίων, ογκιδίων- κυρίως στο πρόσωπο ή τα χέρια (εκτεθειμένα στον ήλιο μέρη του σώματος)- σε άτομα πάνω των 45-50, ιδίως τα ανοικτόχρωμα. Επίσης, μπορεί να εμφανίζονται με τη μορφή έλκωσης ή ελκωμένου ογκιδίου που δεν έχει τάση για επούλωση.

Έτσι λοιπόν, ελκωμένο ογκίδιο ή έλκωση που δεν έχει τάση για επούλωση πάνω από δύο μήνες σε πρόσωπο, ατόμου κάποιας ηλικίας, είναι ύποπτο για καρκίνο του δέρματος. Το μελάνωμα, εξάλλου, εμφανίζεται σαν να αλλάζει το μέγεθος ή οι αποχρώσεις ενός μελαγχρωματικού σπίλου (ελιάς) που είχαμε κάπου στο σώμα μας και ήταν για χρόνια σταθερά και αμετάβλητα.

Ακόμη μπορεί να εμφανισθεί εξ' αρχής (De novo) σαν μελαγχρωματική βλάβη που δεν υπήρχε πριν σε κάποιο σημείο του σώματός μας. Στην περίπτωση αυτή η μελαγχρωματική βλάβη δεν παραμένει ήσυχη αλλά αυξάνεται σε όγκο, ή μέγεθος, μπορεί να μεταβάλλει αποχρώσεις και τελικώς εάν δεν διαγνωσθεί να ελκωθεί ή να εμφανίσει μικρότερα δορυφόρα μελαγχρωματικά οζίδια.

Τα μελανώματα είναι συχνότερα στις κνήμες στις γυναίκες και στη ράχη στους άνδρες. Αλλά μπορεί να αναπτυχθούν και οπουδήποτε στο σώμα μας. Οι καρκίνοι του δέρματος και τα μελανώματα εμφανίζουν πολλές κλινικές ποικιλίες.

Το ουσιαστικό μήνυμα είναι ότι σε περίπτωση που κάποιο άτομο, κάποιας ηλικίας εμφανίζει ογκίδιο ή έλκωση, ιδιαιτέρως στα εκτεθειμένα μέρη του σώματος (κυρίως πρόσωπο, χέρια) που παραμένουν και δεν ιώνται, αλλά αντιθέτως αυξάνονται, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχουν δερματικό καρκίνο.

Εξάλλου, κάποιος σπίλος (ελιά) που μεταβάλλεται (μεγαλώνει σε επιφάνεια, όγκο και αλλάζει χρώματα) μπορεί να αντιστοιχεί σε μελάνωμα.

Οι καρκίνοι του δέρματος και τα μελανώματα, εάν διαγνωστούν εγκαίρως, αφαιρούνται, και η ζωή μας συνεχίζεται σαν να μην τα είχαμε ποτέ. Αντιθέτως, καθυστέρηση στη διάγνωση μπορεί να κοστίσει ζωές. Και όλοι συμφωνούμε πόσο πολύτιμη είναι η ζωή του καθενός μας.

Γενικό λοιπόν μήνυμα για την πρόληψη των καρκίνων του δέρματος και μελανώματος: Όχι υπερβολές στη σχέση μας με τον ήλιο. Έκθεση στον ήλιο με μέτρο. Προσοχή ιδίως στα ανοιχτόχρωμα άτομα που έχουν ελάχιστη προστασία μελανίνης.

Η προσοχή στην ηλιοπροστασία αρχίζει από την ηλικία βρέφους μέχρι και 20 ετών, που δεχόμαστε το 85% της υπεριώδους ακτινοβολίας που παίρνουμε όλη τη ζωή μας. Βεβαίως, χρειάζεται μέτρο και καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής μας.

Όπως ανέφερε ο κ. Σταυριανέας, πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στα ηλιακά εγκαύματα, ιδίως στις νεαρές ηλικίες, γιατί μπορεί να μας κοστίσουν μελάνωμα αργότερα.

Στο συνέδριο συμμετέχουν εξαιρετικοί ομιλητές τόσο από τη χώρα μας όσο και συνάδελφοι από το εξωτερικό με ιδιαίτερη Διεθνή Ακτινοβολία. Το συνέδριο είναι πολυθεματικό με αναφορές σε ότι νεότερο για την αντιμετώπιση προβληματικών δερματοπαθειών.

Η συνεργασία των ειδικοτήτων εξάλλου προάγει τη γνώση και την έρευνα με ότι καλό συνεπάγεται αυτό για τον ασθενή.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Αναστάτωση για τη Μονάδα τεχνητού νεφρού του νοσοκομείου Χαλκιδικής
Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή: Όταν οι ιδεοληψίες συναντούν τον καταναγκασμό
Ο Τραμπ ανακοίνωσε συμφωνίες μείωσης τιμών με 9 φαρμακευτικές