Του Δημήτρη Καραγιώργου

Άκρως ανησυχητικές είναι οι διαπιστώσεις των επιστημόνων για το διαβήτη. Ο αριθμός των πασχόντων ξεπερνά παγκοσμίως τα 250 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι θα ‘εκτιναχθεί’ στα 380 εκατομμύρια την επόμενη εικοσαετία. Έως το 2030, οι διαβητικοί στην Ευρώπη θα φτάσουν τα 48 εκατομμύρια, έναντι 33,3 εκατομμυρίων το έτος 2000 (αύξηση 30% έως 40%).

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη (27 Μαΐου). Ο πρόεδρος της Εταιρείας κ. Αλέξης Σωτηρόπουλος τονίζει ότι τα επιδημιολογικά στοιχεία στην Ελλάδα δείχνουν ότι οι πάσχοντες από διαβήτη στη χώρα μας είναι 700.000 έως 900.000, από τους οποίους οι 30.000 παιδιά και νέοι κάτω των 30 ετών.

Σε αυτούς, προστίθενται ετησίως 35.000 έως 40.000 νέες περιπτώσεις, από τις οποίες περισσότερες από 500 αφορούν σε παιδιά ηλικίας κάτω των 16 ετών, ενώ το 5% δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν. Ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός πασχόντων, μας οδηγεί στην ανάγκη σχεδιασμού νεότερων επιδημιολογικών μελετών, ώστε να καταγραφεί ο πραγματικός αριθμός του διαβητικού πληθυσμού.

Ενώ μέχρι πρόσφατα ο διαβήτης τύπου 2 θεωρείτο νόσος των ενηλίκων και αφορούσε ηλικίες άνω των 40 ετών, σήμερα παρατηρούμε ότι εμφανίζεται πολύ συχνά σε παιδιά υπέρβαρα ή παχύσαρκα.

Η αύξηση του επιπολασμού της παχυσαρκίας οδηγεί σ’ αυτή τη θεαματική αύξηση της εμφάνισης της νόσου τόσο στους ενήλικες όσο στα παιδιά και τους εφήβους. Κι αυτό γιατί σε παγκόσμια κλίμακα ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει εντάξει στις διατροφικές του συνήθειες τροφές πλούσιες σε λίπη και φτωχές σε φυτικές ίνες, ενώ όλο και περισσότερες οικογένειες εγκαταλείπουν την παραδοσιακή διατροφή και στρέφονται στην κατανάλωση έτοιμων ανθυγιεινών φαγητών (φαστ - φουντ).

Συμπτώματα

Ο διαβήτης είναι μία χρόνια πάθηση, που εμφανίζεται όταν το πάγκρεας παράγει λίγη ή καθόλου ινσουλίνη (τύπου 1) ή όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη του (τύπου 2).

Ο διαβήτης τύπου 1 εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως υπερβολική δίψα, συνεχή πείνα, συχνή διούρηση, απότομη απώλεια βάρους, υπερβολική κόπωση, θολή όραση, τάση για εμετό και πόνο στο στομάχι.

Εμφανίζεται στο 5% έως 10% των διαβητικών και αφορά κυρίως παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Τα άτομα αυτά χρειάζονται δια βίου ινσουλίνη καθώς ο οργανισμός τους παράγει λίγη ή καθόλου. Η μορφή αυτή αυξάνεται με ποσοστό 3% το χρόνο σε παιδιά και εφήβους, ενώ το 5% από αυτά είναι παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Σύμφωνα με τις στατιστικές, ήδη σ΄ όλον τον κόσμο 440.000 παιδιά έχουν προσβληθεί από αυτόν τον τύπο διαβήτη, εκ των οποίων το 25% ζει στη νοτιοανατολική Ασία και το 20% στην Ευρώπη.

Το μεγάλο όμως ποσοστό των διαβητικών (90% έως 95%) πάσχει από διαβήτη τύπου 2 και αφορά κυρίως σε ενήλικες και υπέρβαρους. Η μορφή αυτή είναι ‘ύπουλη’, καθώς έχει εμφανή συμπτώματα, γι’ αυτό το λόγο το 50% των ατόμων με τη μορφή αυτή δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.

Ο περιορισμός της αύξησης και των δύο τύπων διαβήτη εστιάζεται κυρίως στην πρόληψη. Σωστή διατροφή, σωματική άσκηση, απώλεια βάρους, όπου είναι απαραίτητο και τακτικός έλεγχος των επιπέδων του σακχάρου, αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την αποτροπή της νόσου.

Κίνδυνος

Οι διαβητικοί έχουν 2 έως 4 φορές αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακού επεισοδίου (εγκεφαλικό, έμφραγμα μυοκαρδίου). Επίσης, η αρτηριοσκλήρυνση των μεγάλων αγγείων είναι συχνότερη, εκσεσημασμένη και πρώιμη σε σχέση με τους μη διαβητικούς, ενώ οι καρδιαγγειακές επιπλοκές, που είναι υπεύθυνες για τα 2/3 των θανάτων στα διαβητικά άτομα, έχουν ήδη εμφανισθεί από το στάδιο του προδιαβήτη.

Παράλληλα, αυξάνεται ο κίνδυνος νευροπάθειας, αγγειοπάθειας, οδοντοπάθειας και επιπλοκών στην εγκυμοσύνη. Ακόμη διπλασιάζεται ο κίνδυνος, ο πάσχων να εμφανίσει κατάθλιψη, ενώ το 50% των ανδρών με διαβήτη εμφανίζει σεξουαλική ανικανότητα.

Η σημαντική αύξηση του διαβήτη και των επιπλοκών του, καθώς και η σημαντική οικονομική επιβάρυνση για τους προϋπολογισμούς των κρατών, οδήγησαν τη Διεθνή Ομοσπονδία για το Διαβήτη το 1991 και τα Ηνωμένα Εθνη το 2006, να καθιερώσουν τη 14η Νοεμβρίου, σαν Παγκόσμια Ημέρα για το Διαβήτη.

Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας ήταν η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση του κοινού, των διαφόρων οργανώσεων κυβερνητικών και μη και η συμμετοχή των ΜΜΕ στη δημοσιοποίηση των μηνυμάτων για την πρόληψη κυρίως αλλά και για τους τρόπους αντιμετώπισης αυτής της παγκόσμιας απειλητικής επιδημίας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Πώς να φροντίσετε τον εαυτό σας αν οι γιορτές σας φαίνονται ''δύσκολες''
Το “Hangover” των εορτών
Χρήση κάνναβης από εφήβους βλάπτει τις σχολικές επιδόσεις και τη συναισθηματική υγεία