ΕΠΙΨΥ: Τα προβλήματα των εφήβων στην Ελλάδα – Τι προκύπτει από τη σύγκρισή τους με άλλες χώρες

Μία “ακτινογραφία” των εφήβων στην Ελλάδα και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, αποτελεί πρόσφατη έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας (ΕΠΙΨΥ).

Η “Έρευνα για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών”, διεξάγεται στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος “Health Behaviour in School - aged Children” του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Επαναλαμβάνεται ανά τετραετία σε περισσότερες από 40 χώρες παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τον τρόπο ζωής των εφήβων και τους κινδύνους που απειλούν την υγεία τους.

Συμμετείχε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.141μαθητών εφηβικής ηλικίας (ΣΤ΄ Δημοτικού, Β΄ Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου) από 245 σχολικές μονάδες.

Τα κύρια ευρήματα σχετικά με την υγεία και τις συμπεριφορές των εφήβων στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τους εφήβους σε άλλες χώρες, είναι τα εξής:

Οικογένεια

Σε υψηλότερο ποσοστό οι έφηβοι στην Ελλάδα (80,2%) συγκριτικά με τους εφήβους στο πρόγραμμα HBSC (71,2%) αναφέρουν ότι νιώθουν υποστήριξη από την οικογένεια. Μεταξύ των 11χρονων, η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη υψηλότερη θέση.

Οι έφηβοι στην Ελλάδα (85,0%) αναφέρουν σε παρόμοια ποσοστό ότι θεωρούν εύκολη την επικοινωνία με τη μητέρα τους.

Σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες του προγράμματος, στην Ελλάδα η εύκολη επικοινωνία με τη μητέρα δεν σχετίζεται με το οικονομικό επίπεδο της οικογένειας.

Σε ελαφρώς χαμηλότερο ποσοστό οι έφηβοι στη Ελλάδα (67,6%) συγκριτικά με άλλες χώρες (70,2%) θεωρούν εύκολη τον επικοινωνία με τον πατέρα, με τη διαφορά να γίνεται εντονότερη στα κορίτσια.

Φίλοι

Στο τρίτο υψηλότερο ποσοστό (73,8%) μεταξύ των χωρών του προγράμματος (61,8%) νιώθουν υποστήριξη από τους φίλους τους.

Όσον αφορά τις καθημερινές συναντήσεις και την επικοινωνία μέσω κοινωνικών δικτύων με τους φίλους τους, η Ελλάδα δεν διαφοροποιείται από το μέσο όρο.

Σχολείο

Σε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά μεταξύ των χωρών του προγράμματος, οι έφηβοι στην Ελλάδα νιώθουν ικανοποίηση από το σχολείο τους (17,5% και 30,7% για την Ελλάδα και το πρόγραμμα, αντίστοιχα). Η διαφορά αυτή αυξάνεται στους 15χρονους εφήβους.

Οι έφηβοι στην Ελλάδα θεωρούν τη σχολική τους επίδοση καλή, σε υψηλότερο ποσοστό (76,5%) σε σύγκριση με τους εφήβους στο πρόγραμμα συνολικά (66,9%), ενώ δεν διαφοροποιούνται αναφορικά με την πίεση που νιώθουν από τη δουλειά που έχουν να κάνουν για το σχολείο.

Υγεία

Σε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά μεταξύ των χωρών του προγράμματος, οι έφηβοι στην Ελλάδα θεωρούν την υγεία τους κακή (6,8% και 13,5% για την Ελλάδα και το πρόγραμμα, αντίστοιχα).

Αναφορικά με την ικανοποίηση που νιώθουν από τη ζωή τους, οι έφηβοι στην Ελλάδα (87,7%) δεν διαφέρουν από τους συνομίληκούς τους στο πρόγραμμα (85,8%).

Ωστόσο, σε υψηλότερο ποσοστό τα κορίτσια (44,7%), ιδιαίτερα στις ηλικίες των 13 και 15 ετών, στην Ελλάδα συγκριτικά με τα κορίτσια στο πρόγραμμα συνολικά (41,2%) αναφέρουν ψυχοσωματικά συμπτώματα τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

Σώμα

Στο τέταρτο υψηλότερο ποσοστό (27,2%) μεταξύ των χωρών του προγράμματος (19,5%), οι έφηβοι στην Ελλάδα κατηγοριοποιούνται ως υπέρβαροι/παχύσαρκοι στη βάση του Δείκτη Μάζας Σώματος.

Σε αντίθεση με την πλειονότητα των χωρών του προγράμματος, στην Ελλάδα δεν παρατηρείται συσχέτιση της παχυσαρκίας με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας.

Ωστόσο, σε χαμηλότερο ποσοστό οι έφηβοι στην Ελλάδα (24,6%) συγκριτικά με το πρόγραμμα (29,1%) θεωρούν το σώμα τους παχύ.

Διατροφή

Σε χαμηλότερο ποσοστό (51,8%) οι έφηβοι στην Ελλάδα συγκριτικά με τους εφήβους στο πρόγραμμα (62,2%) αναφέρουν λήψη πρωινού και τις πέντε ημέρες του σχολείου.

Επιπλέον, χαμηλότερο είναι το ποσοστό στη χώρα μας στην καθημερινή κατανάλωση φρούτων. Η χώρα μας εμφανίζει, πάντως, το τρίτο χαμηλότερο ποσοστό στην καθημερινή κατανάλωση αναψυκτικών.

Συμπεριφορές

Στο πέμπτο χαμηλότερο ποσοστό (50,4%) οι έφηβοι στην Ελλάδα συγκριτικά με τους εφήβους στο πρόγραμμα (65,4%) αναφέρουν ότι βουρτσίζουν τα δόντια τους περισσότερο από μία φορά την ημέρα.

Στο τέταρτο χαμηλότερο ποσοστό (13,4%) οι έφηβοι στην Ελλάδα συγκριτικά με τους εφήβους στο πρόγραμμα (20,1%) αναφέρουν καθημερινή φυσική δραστηριότητα.

Επιπλέον, σε ελαφρώς υψηλότερο ποσοστό οι έφηβοι στην Ελλάδα αναφέρουν καθημερινή παρακολούθηση τηλεόρασης για τουλάχιστον 2 ώρες (60,9% και 58,5% για την Ελλάδα και το πρόγραμμα, αντίστοιχα).

Ουσίες

Στο πέμπτο υψηλότερο ποσοστό (11,0%) οι έφηβοι στην Ελλάδα σε σύγκριση με το πρόγραμμα συνολικά (6,9%) αναφέρουν εβδομαδιαία κατανάλωση αλκοόλ.

Η Ελλάδα δεν διαφέρει από το σύνολο των χωρών του προγράμματος στη μέθη και στο κάπνισμα.

Σε χαμηλότερο ποσοστό οι 15χρονοι στην Ελλάδα συγκριτικά με τους 15χρονους στο πρόγραμμα αναφέρουν χρήση κάνναβης.

Σεξ

Σε υψηλότερο ποσοστό οι 15χρονοι στην Ελλάδα (35,0%) συγκριτικά με τους 15χρονους στο πρόγραμμα (20,3%) αναφέρουν τουλάχιστον μια ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή.

Η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στη χρήση προφυλακτικού.