Μελέτη: Οι επαγγελματικές ομάδες με αυτοκτονικές τάσεις στα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα

Τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα δέχτηκαν, όπως είναι φυσικό, την πίεση της κρίσης, επιδεικνύοντας, ορισμένες φορές, ακραίες συμπεριφορές, όπως η αυτοκτονία.

Οι υπάλληλοι εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονικών συμπεριφορών, με τις γυναίκες ηλικίας 50 έως 59 ετών να βρίσκονται σε κατάσταση απόγνωσης.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από μελέτη που διεξήγαγε ομάδα Ελλήνων επιστημόνων (παρατίθεται πιο κάτω).

Στόχος ήταν η επικαιροποίηση της πρώτης ελληνικής μελέτης για την θνησιμότητα από την αυτοκτονία μεταξύ ευρέων επαγγελματικών ομάδων κατά την περίοδο 2000 - 2009, με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία να καλύπτουν την πρώτη περίοδο οικονομικής κρίσης.

Τα στοιχεία προήλθαν από την Εθνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και η κωδικοποίηση της αυτοκτονίας που χρησιμοποιήθηκε ήταν X60 - X84 (εσκεμμένος αυτοτραυματισμός), με βάση την 10η Διεθνή Ταξινόμηση των Νοσημάτων (ICD - 10).

Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, οι άνδρες και οι γυναίκες στην επαγγελματική ομάδα υπαλλήλων παρουσίασαν υψηλά ποσοστά κατά την κρίσιμη περίοδο (2010 - 2013). Αυξημένες τάσεις εμφάνισαν και οι γυναίκες στην ηλικιακή ομάδα 50 - 59 ετών.

Οι επιστήμονες συμπεραίνουν πως το άγχος που σχετίζεται με τη λιτότητα πρέπει να προειδοποιεί τους βασικούς ενδιαφερόμενους και να παρέχει παρεμβάσεις πρόληψης της ψυχικής υγείας και της αυτοκτονίας.

Σειρά μελετών έχουν παρουσιάσει ποικίλους παράγοντες που σχετίζονται με την απασχόληση όσον αφορά τον κίνδυνο αυτοκτονικών συμπεριφορών και αυτοκτονιών, όπως το άγχος που σχετίζεται με την εργασία, η έλλειψη πλήρους απασχόλησης, η επαγγελματική πορεία και η εργασιακή ανασφάλεια.

Η πιο πρόσφατη συνολική ανασκόπηση των αποτελεσμάτων που σχετίζονται με την αυτοκτονία μεταξύ των εργαζομένων έχει δείξει ότι τα επαγγέλματα στα οποία απασχολούνται κυρίως άνδρες και έχουν χαμηλή ειδίκευση, εμφανίζουν τον υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας, πιθανότατα, μεταξύ άλλων, λόγω ψυχοκοινωνικών πιέσεων που σχετίζονται με την εργασία.

Μείωση

Τα υψηλά ποσοστά στους άνδρες αφορούν ομάδες στοιχειώδους εκπαίδευσης, γεωργούς, αλιείς και στρατιωτικούς. Παρατηρήθηκε, ωστόσο, μείωση κατά την περίοδο της κρίσης (2010 - 2013), σε σύγκριση με την περίοδο προ της κρίσης (2000 – 2009).

Αυξημένες τάσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης καταγράφηκαν σε άνδρες και γυναίκες στις επαγγελματικές ομάδες διαχειριστών, στελεχών και διευθυντών.

Οι γυναίκες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σε αρκετές επαγγελματικές ομάδες, ιδίως στις ένοπλες δυνάμεις, τεχνολογικά επαγγέλματα, ελεύθεροι επαγγελματίες, εργαζόμενες στον τομέα της γεωργίας και της αλιείας και εργαζόμενες σε εργοστάσια.

Οι άνδρες που κατέχουν διευθυντικές θέσεις εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, ενώ πριν την κρίση αυτό συνέβαινε κυρίως στις νεότερες ηλικίες.

Υπάλληλοι

Η μελέτη έδειξε αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας για τους υπαλλήλους και τα ευρήματα αναδεικνύουν συνολικά τον συνεχή κίνδυνο αυτής της ομάδας των εργαζόμενων.

Πιθανές εξηγήσεις θα μπορούσαν να είναι η εργασιακή ανασφάλεια, η οποία σχετίζεται με τις ελλιπείς δεξιότητες εξειδίκευσης ή η υψηλή ζήτηση και η χαμηλή ισορροπία πληρωμών.
Η ομάδα αυτή ενδέχεται να περιλαμβάνει μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων με σοβαρές χρόνιες παθήσεις υγείας.

Οι εργαζόμενοι στις ένοπλες δυνάμεις και στη γεωργία έχουν αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας, εν μέρει λόγω της πρόσβασης σε θανατηφόρα μέσα.

Οι κανόνες ανδρισμού στον στρατό σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα αναζήτησης θεραπείας και αναζήτησης ουσιών.