Ετερόφυλη και ομόφυλη απιστία: Υπάρχουν διαφορές;

Η σεξουαλική και η συναισθηματική απιστία μπορούν να πληγώσουν άνδρες και γυναίκες το ίδιο. Όμως, παρά τα κυρίαρχα στερεότυπα, έρευνα που πραγματοποιήθηκε και στη χώρα μας έδειξε ότι η ομόφυλη απιστία είναι πολύ πιο επώδυνη από την ετερόφυλη, που συγχωρείται περισσότερο και καταλήγει σε συμφιλίωση.

Γεγονός είναι πως και στα δυο φύλα, η οποιασδήποτε μορφής απιστία μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις με τους συντρόφους, διάλυση του δεσμού, πληγωμένα αισθήματα, εγκατάλειψη, ενδοοικογενειακή βία και απώλεια εισοδημάτων.

Όμως τα στερεότυπα θέλουν τους ομοφυλόφιλους πιο φιλελεύθερους στο σεξ και πιο άπιστους. «Στην πιο μεγάλη ίσως παγκόσμια έρευνα με 63.000 ερωτώμενους, το στερεότυπο αυτό καταρρέει. Η δική μας έρευνα, με 1.300 συμμετέχοντες, επίσης το επιβεβαιώνει: οι ετεροφυλόφιλοι είναι πιο άπιστοι άνδρες ενώ οι ομοφυλόφιλοι και bi είναι πιστοί όταν είναι σε σχέση», επισημαίνει ο Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου δρ Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης και προσθέτει:

«Μελετήσαμε 1.300 άνδρες, ηλικίας 27-45 ετών με αναλογικότητα κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική και διαπιστώθηκαν, όπως και σε άλλες ανάλογες μελέτες, τα παρακάτω:

• Η σεξουαλική απιστία σε ζευγάρια ανδρών-γυναικών, ενοχλεί περισσότερο τους άνδρες.
• Η συναισθηματική απιστία ενοχλεί περισσότερο τις γυναίκες.
• Αυτή η διαφορετική στάση ανάγεται σε εξελικτικούς λόγους: ο άνδρας δεν είναι ποτέ βέβαιος για την πατρότητα (να φανταστείτε εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης και όχι την δική μας εποχή που υπάρχει τεστ DNA).
• Η γυναίκα θυμώνει με τη συναισθηματική απιστία γιατί χάνει την ασφάλεια του οικογενειακού μοντέλου σε μια κοινωνία αιώνες ανδροκρατούμενη.
• Οι ομοφυλόφιλοι-bisexual είναι πιο συντηρητικοί στη σεξουαλική απιστία γιατί είναι έξω από το ιστορικό μοντέλο αναπαραγωγής (ξέρουν ότι δεν θα γίνουν πατέρες με την σχέση τους) και ίσως γι' αυτό είναι και πιο διεκδικητικοί στα δικαιώματα ισοτιμίας (π.χ. τεκνοθεσία).
• Η συναισθηματική απιστία στους ομόφυλους είναι πολύ πιο ενοχλητική από τη σεξουαλική γιατί αμφισβητεί την ταυτότητα του φύλου τους και όχι την πατρότητα που είναι βιολογικό γεγονός (sex and gender identity).
• Η ομόφυλη απιστία ενοχλούσε περισσότερο αναλογικά με το συντηρητικό υπόβαθρο της κοινωνίας.
• Οι πλέον ομοφοβικές κοινωνίες είναι πολύ πιο εχθρικές τόσο στην ομοφυλοφιλία, όσο και στην πολυερωτική στάση των ομόφυλων.
• Η καταπίεση των ομόφυλων από θρησκευτικά και κοινωνικά κλισέ, τους οδηγεί σε δικαιωματικές διαμαρτυρίες όπως το θέμα της τεκνοθεσίας με το αίσθημα του ζηλωτή και της μειοψηφίας.
• Όπως το θέμα της ισότητας των φύλων είναι μια φεμινιστική στάση που δεν γίνεται εύκολα αποδεκτή, γιατί τρομάζει την ανδρική παντοκρατορία, έτσι και τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων θα διεκδικούνται, αλλά δύσκολα θα γίνονται πράξη άρα και οι φωνές τους θα είναι πιο έντονες για να ακουστούν.
• Οι συντηρητικές απόψεις επηρεάζουν τόσο την ομοφυλοφιλία, όσο και τα δικαιώματά τους γιατί είναι μειοψηφία σε σχέση με την πλειοψηφούσα ιδεολογική και θρησκευτική υπεροπλία.
• Η ομόφυλη απιστία ήταν το ίδιο ενοχλητική τόσο για τους άνδρες όσο και για τις συντρόφους γυναίκες.
• Το πολιτιστικό και οικονομικό περιβάλλον επηρεάζει καταλυτικά την αποδοχή των σεξουαλικών πρακτικών σε σχέση με απιστία-πίστη-δεσμό.

Ειδικότερα, λιγότεροι από ένας στους δυο ετερόφυλους άνδρες στην έρευνα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου δήλωσε ότι η συναισθηματική απιστία τον ενοχλεί περισσότερο από τη σεξουαλική, σε αντίθεση με 7 στους 10 gay και αμφιφυλόφιλους.

«Η ετεροφυλόφιλη απιστία συγχωρείται και θεωρείται ευκαιρία για συγκόλληση της σχέσης, ενώ η ομόφυλη είναι πιο στρεσογόνα γιατί θέτει θέμα ταυτότητας του φύλου ως συνολική απόρριψη», τονίζει ο κ. Κωνσταντινίδης, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία συμφωνούν με αντίστοιχης αμερικανικής.

Όπως επισημαίνει και ο δρ Συμεών Σιδηρόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μέλος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου του Εργαστηρίου Οικονομικών και Διοίκησης της Υγείας του Πανεπιστημίου Πειραιώς, «αν και συχνά υπάρχει η αντίληψη ότι οι ομοφυλόφιλοι είναι πιο φιλελεύθεροι σεξουαλικά και άρα πιθανότερο να είναι άπιστοι, η έρευνα καταρρίπτει αυτά τα στερεότυπα».

Μεγάλη μελέτη (Upset Over Sexual versus Emotional Infidelity Among Gay, Lesbian, Bisexual, and Heterosexual Adults, D. A. Frederick, M. R. Fales 2014) συνέκρινε τη σεξουαλική με τη συναισθηματική απιστία σε 63.894 γκέι, λεσβίες, αμφιφυλόφιλους και ετεροφυλόφιλους συμμετέχοντες. Κλήθηκαν να απαντήσουν τι θα τους ενοχλούσε περισσότερο: οι σύντροφοί τους να κάνουν σεξ με κάποιον άλλο (χωρίς όμως να τον ερωτευτούν) ή να ερωτευτούν κάποιον άλλον (χωρίς όμως να κάνουν σεξ με αυτόν).

Σε συμφωνία με την εξελικτική θεωρία, οι ετερόφυλοι άνδρες φάνηκαν να ενοχλούνται περισσότερο από τη σεξουαλική απιστία σε σύγκριση με τις γυναίκες (πάνω από ένας στους δυο έναντι μιας στις τρεις) και λιγότερο πιθανό να ενοχληθούν από τη συναισθηματική απιστία σε σχέση με τις γυναίκες (λιγότεροι από τους μισούς άνδρες έναντι δυο στις τρεις γυναίκες).

Η διαφορά αυτή όμως περιορίζεται στους ετερόφυλους συμμετέχοντες. Οι αμφισεξουαλικοί άνδρες και γυναίκες δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ τους όσον αφορά τη σεξουαλική απιστία (30% έναντι 27%) ανεξάρτητα αν η τρέχουσα σχέση τους ήταν άνδρας (35% έναντι 29%) ή γυναίκα (28% έναντι 20%). Οι gay άνδρες και οι λεσβίες επίσης δεν παρουσίασαν σημαντικές αποκλίσεις (32% έναντι 34%). Αυτά τα ευρήματα παρέχουν ισχυρές ενδείξεις ότι αυτή η διαφορά παρατηρείται σε ένα ευρύ τμήμα του πληθυσμού, αλλά μόνο στους ετερόφυλους.

Συμπερασματικά, και από τις δύο έρευνες, φάνηκε ότι η ομόφυλη απιστία φάνηκε πολύ πιο ενοχλητική τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Επιπλέον οι αντιλήψεις γύρω από την ομοφυλοφιλία προβλέπουν σε μεγάλο βαθμό τις αντιδράσεις των ανδρών αλλά όχι των γυναικών σε περίπτωση ομόφυλης απιστίας.

«Παρά τα στερεότυπα που θέλουν τους ομοφυλόφιλους πιο άπιστους και μακριά από το μοντέλο της πατριαρχικής οικογένειας, οι έρευνες δείχνουν πως μπορεί να ισχύει ακριβώς το αντίθετο», καταλήγει ο δρ Κωνσταντινίδης.