Καρδιαγγειακά νοσήματα και εμβόλιο κατά της γρίπης

Όπως κάθε χειμώνα, η γρίπη και κάθε είδους λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού που οφείλονται σε ιώσεις έκαναν και φέτος την εμφάνισή τους. Πυρετός, κακουχία, πόνος στα κόκαλα και παραγωγικός βήχας με φλέματα είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα.

Πολλοί άνθρωποι, στα πλαίσια της πρόληψης, στις αρχές του φθινοπώρου κάνουν το ετήσιο εμβόλιο κατά της γρίπης. Αυτό το κάνουν κυρίως άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών και άτομα που πάσχουν από σοβαρά χρόνια νοσήματα, όπως είναι οι αποφρακτικές πνευμονοπάθειες και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Η συγκεκριμένη πρακτική είναι αρκετά διαδεδομένη και συνιστάται ενθέρμως από την ιατρική κοινότητα, γιατί μια λοίμωξη από τον ιό της γρίπης μπορεί να αποβεί μοιραία για ένα άτομο που ανήκει στις ευπαθείς ομάδες υψηλού κινδύνου.

Εκείνο που δεν είναι ευρέως γνωστό, είναι ότι ο ετήσιος εμβολιασμός εναντίον του ιού της γρίπης μπορεί να έχει ευνοϊκή επίδραση στη διατήρηση της καλής υγείας της καρδιάς. Αυτό προκύπτει από δεδομένα, που δείχνουν, ότι η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης μπορεί να παίζει ρόλο και στην εκδήλωση στεφανιαίας νόσου.

Είναι γνωστό, ότι η στεφανιαία νόσος, δηλαδή η ύπαρξη στενώσεων στις αρτηρίες της καρδιάς λόγω αθηρωμάτωσης, είναι η πιο συνηθισμένη καρδιοπάθεια στις δυτικές κοινωνίες, προσβάλλοντας, στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο, 17 εκατομμύρια άτομα.

Η στεφανιαία νόσος είναι μια πάθηση, η οποία οφείλεται στη σταδιακή εναπόθεση λίπους, χοληστερίνης, ασβεστίου και άλλων μορίων στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών της καρδιάς. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται μία ή περισσότερες αθηρωματική/ές πλάκα/ες στο τοίχωμα των στεφανιαίων αρτηριών προκαλώντας σημαντική στένωση αυτών.

Η ύπαρξη στενώσεων στις αρτηρίες της καρδιάς δυσκολεύει την παροχή επαρκούς ποσότητας οξυγονωμένου αίματος στον καρδιακό μυ, ιδίως όταν αυτός έχει αυξημένες απαιτήσεις σε οξυγόνο και τότε εκδηλώνεται πόνος στο στήθος, δηλαδή στηθάγχη.

Μερικές φορές, κάτω από κάποιες συνθήκες μια αθηρωματική πλάκα μπορεί να σπάσει, φράζοντας την αρτηρία και διακόπτοντας πλήρως τη ροή του αίματος προς της αντίστοιχη περιοχή της καρδιάς. Τότε έχουμε ένα οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, μια κατάσταση δυνητικά θανατηφόρο.

Η σταδιακή δημιουργία και εξέλιξη μιας αθηρωματικής πλάκας είναι συχνά αποτέλεσμα φλεγμονωδών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα στην εσωτερική επένδυση των αρτηριών, στο ενδοθήλιο. Οι φλεγμονώδεις διεργασίες μπορεί να οφείλονται σε απ’ ευθείας ερεθισμό του ενδοθηλίου από μόρια ‘κακής’ LDL-χοληστερόλης ή από το κάπνισμα, μπορεί, όμως να πυροδοτούνται από μια ήπια μακροχρόνια λοίμωξη που συμβαίνει κάπου αλλού, σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων χρόνιων, ήπιων λοιμώξεων είναι οι λοιμώξεις των ούλων (ουλίτιδες). Πρόσφατα, ήρθαν στο φως νεότερα στοιχεία που υποδεικνύουν, ότι ακόμα και βραχυχρόνιες, οξείες λοιμώξεις, όπως είναι οι λοιμώξεις από τον ιό της γρίπης, μπορεί να πυροδοτήσουν την έναρξη μιας οξείας φλεγμονώδους διεργασίας στις στεφανιαίες αρτηρίες, η οποία θα οδηγήσει στη ρήξη μιας προϋπάρχουσας αθηρωματικής πλάκας.

Τα στοιχεία αυτά προέκυψαν από μια μελέτη που συμπεριέλαβε 221 άτομα με γνωστή στεφανιαία νόσο. Τα άτομα αυτά εμβολιάστηκαν με το εμβόλιο κατά του ιού της γρίπης και παρακολουθήθηκαν κλινικώς για 12 μήνες. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν, ότι σε σχέση με μια αντίστοιχη ομάδα ασθενών με στεφανιαία νόσο που δεν εμβολιάστηκε, τα συγκεκριμένα άτομα παρουσίασαν τον μισό περίπου αριθμό δυσμενών οξέων καρδιαγγειακών συμβάντων, όπως οξύ έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή θάνατο.

Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, φαίνεται, ότι τα άτομα με γνωστά καρδιαγγειακά προβλήματα πρέπει να εμβολιάζονται κάθε χρόνο, όχι μόνο για προστασία από τη γρίπη, αλλά και για προστασία της καρδιάς τους. Ο εμβολιασμός ενδείκνυται να γίνεται την αρχή του φθινοπώρου, ενώ χρειάζεται να περάσουν δύο εβδομάδες για να αναπτύξει ο οργανισμός τα απαραίτητα αντισώματα.