Στρεοπτοκοκκική Φαρυγγοαμυγδαλίτιδα

Οι λοιμώξεις από β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδος Α εμφαvίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα σε παιδιά σχολικής ηλικίας (3-15 ετών) και μάλιστα κατά τους χειμερινούς και εαρινούς μήνες ο στρεπτόκοκκος ευθύνεται για το 40% των επεισοδίων φαρυγγίτιδας.
Σε περιόδους επιδημίας το ποσοστό των ασυμπτωματικών παιδιών με θετική καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος φθάνει το 15-30%. Τα περισσότερα απ' αυτά είναι φορείς (δηλαδή άτομα που δεν εμφαvίζουν ανοσολογική απάντηση σε κυτταρικά και εξωκυττάρια αντιγόνα του κόκκου) και τα υπόλοιπα περιπτώσεις με ασυμπτωματική λοίμωξη.

Ο στρεπτόκοκκος μεταδίδεται κυρίως με την άμεση επαφή με τις εκκρίσεις του αναπνευστικού του πάσχοντος, που είναι ιδιαίτερα μολυσματικός κατά τη διάρκεια της οξείας λοίμωξης. Ακόμη και σε άτομα που δεν παίρνουν θεραπεία, η μολυσματικότητα μειώνεται σταδιακά τις επόμενες εβδομάδες μετά την αρχική λοίμωξη. Πιστεύεται ότι οι φορείς είναι σχεδόν απίθαvο να μεταδώσουν το στρεπτόκοκκο, ίσως λόγω του μικρού αριθμού των μικροοργανισμών στο φάρυγγα ή την εξαφάνιση τους από τις ρινικές εκκρίσεις.

Η επίπτωση των δευτερογενών λοιμώξεων μέσα στην οικογένεια είναι αρκετά υψηλή. Υπολογίζεται ότι 25% των αδελφών και 5-20% των ενηλίκων μέσα στην οικογένεια ενός πάσχοντος από στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα θα μολυνθούν με το στρεπτόκοκκο, και ότι 50-80% απ' αυτούς θα αναπτύξουν τη νόσο τις επόμενες εβδομάδες.
Το αποτελεσματικότερο μέτρο για τον περιορισμό των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων αποτελεί η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των πασχόντων. Η χορήγηση του αντιβιοτικού πολύ γρήγορα ελαττώνει τον αριθμό τωv στρεπτοκόκκωv στο φάρυγγα και έτσι τα παιδιά, εφ' όσον βελτιωθούν και κλινικά, μπορούν να επιστρέψουv στη σχολική τάξη 24 ώρες μετά την έναρξη της θεραπείας. Δεν χρειάζεται να επαναληφθεί καλλιέργεια φαρυγγικού μετά το τέλος της θεραπείας, παρά μόνον στην περίπτωση που συμβεί υποτροπή των συμπτωμάτων ή σε άτομο με αυξημένο κίνδυνο για ρευματικό πυρετό.

Δεν ενδείκνυται καμία παρέμβαση διαγνωστική ή θεραπευτική, σ' αυτούς που ήρθαν σε επαφή με πάσχοντα, εφ' όσον είναι συμπτωματικοί. Καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος σε άτομα του περιβάλλοντος του πάσχοντος ενδείκνυται: 

• αν έχουν ή είχαν πρόσφατα συμπτώματα.
• αν υπάρχει άτομο στην οικογένεια που πάσχει από ρευματικό πυρετό. 
• αν ο ίδιος ο πάσχων αναπτύξει ρευματικό πυρετό, οξεία σπειραματονεφρίτιδα ή στρεπτοκοκκικό τοξικό shock. 
• αν πολλά μέλη της οικογένειας παρουσιάζουν πολλαπλά, συμπτωματικά επεισόδια φαρυγγίτιδας ή άλλης στρεπτοκοκκικής λοίμωξης.
  

Είναι σαφές ότι στις τρεις τελευταίες περιπτώσεις ελέγχονται με καλλιέργεια φαρυγγικού τα άτομα, έστω κι αν είναι συμπτωματικά. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θα δοθεί θεραπεία σ' αυτούς που η καλλιέργεια θα βρεθεί θετική. Όσον αφορά το σχολικό περιβάλλον, όπου μεγάλος αριθμός παιδιών έρχεται σε πολύ στενή επαφή και το ποσοστό της φορίας μπορεί να είναι 5-15% ακόμη και σε μη επιδημικές περιόδους, δεν χρειάζεται να γίνει καλλιέργεια φαρυγγικού στα παιδιά, εκτός και αν υπάρχουν ένα ή περισσότερα κρούσματα με ρευματικό πυρετό, οξεία σπειραματοvεφρίτιδα ή στρεπτοκοκκικό τοξικό shock.

Πηγές:
9° ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΗΜΕΡΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ '96