"Εκτόξευση" των παιδιατρικών διεισδυτικών στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων στην Ευρώπη μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 αποκαλύπτει επιστημονική μελέτη που θα παρουσιαστεί στο 43ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμωδών Νοσημάτων (ESPID 2025), το οποίο ξεκίνησε τη Δευτέρα στο Βουκουρέστι.

Η μελέτη αξιοποιεί δεδομένα από την ευρωπαϊκή συνεργασία Pegasus για τον διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS), στην οποία συμμετέχουν 15 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Σύμφωνα με τα ευρήματά της, από τον Οκτώβριο του 2022 ως τις αρχές του 2023 τα κρούσματα διεισδυτικής λοίμωξης παρουσίασαν αύξηση σε ποσοστό 371,2% σε σχέση με τα προ-πανδημικά επίπεδα, πριν αρχίσουν να υποχωρούν ξανά, εντός του 2023. Η μελέτη συσχετίζει τη ραγδαία αύξηση με την έξαρση αναπνευστικών λοιμώξεων που εκδηλώθηκε μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων. Αναλύει τις διαφορετικές κλινικές εκδηλώσεις της διεισδυτικής λοίμωξης (βακτηριαιμία, πνευμονία, λοιμώξεις ΩΡΛ, δέρμα/μαλακά μόρια), ενώ συνδέει την έξαρση πνευμονίας με τις συλλοιμώξεις από βρογχιολίτιδα και γρίπη, και την αύξηση των περιπτώσεων λοιμώξεων στα μαλακά μόρια με την έξαρση ανεμοβλογιάς την άνοιξη του 2023.

Η μελέτη

Η μελέτη έβαλε στο "μικροσκόπιο" 1.721 περιπτώσεις διεισδυτικής στρεπτοκοκκικής λοίμωξης σε παιδιά ηλικίας 0 ως 17 ετών, με δεδομένα που αντλήθηκαν από νοσοκομεία, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της συνεργασίας Pegasus από τη Γαλλία, Ολλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Λετονία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Ελβετία, Αυστρία, Πολωνία, Σλοβενία, Βέλγιο, Ισλανδία και Γερμανία. Τα 713 περιστατικά αφορούσαν παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών, ενώ τα 63 από τα περιστατικά (ποσοστό 3,6% του συνόλου) κατέληξαν.

Στόχος της ήταν να αξιολογηθεί αν η μεγάλη αύξηση των περιπτώσεων διεισδυτικού στρεπτόκοκκου της ομάδας Α (iGAS) παρουσίασε διαφορές από χώρα σε χώρα ως προς τους φαινότυπους και τη βαρύτητα των περιπτώσεων. Επίσης, να εκτιμηθούν οι πιθανότεροι παράγοντες που προκαλούν ή πυροδοτούν τη διεισδυτική λοίμωξη.

Αποτελέσματα

Από τον Οκτώβριο 2022 έως το 2023, οι περιπτώσεις iGAS αυξήθηκαν κατά 371.2% σε σύγκριση με τις προ-πανδημικές τάσεις. Η συνολική αύξηση ήταν παρόμοια μεταξύ των χωρών, αλλά οι φαινότυποι εμφάνιζαν διαφορές.

Οι κυριότεροι φαινότυποι ήταν:

  • Βακτηριαιμία/σηπτικό σοκ: 660 στις 1.721 περιπτώσεις (38.3%).
  • ΩΡΛ λοιμώξεις και αποστήματα: 471 στις 1.721 (27.3%).
  • Λοιμώξεις μαλακών μορίων: 415 στις 1.721 (24.1%).
  • Πνευμονία: 373 στις 1.721 (21.6%).

Πιθανοί εκλυτικοί παράγοντες της μεγάλης αύξησης, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, φαίνεται να ήταν οι αναπνευστικοί ιοί για τις πνευμονικές εκδηλώσεις, ενώ η ανεμοβλογιά ενδεχομένως συνέβαλε στις λοιμώξεις μαλακών μορίων. Συγκεκριμένα, αύξηση της πνευμονίας συσχετίστηκε χρονικά με έξαρση βρογχιολίτιδας και γρίπης, ενώ στις χώρες με αύξηση των περιπτώσεων λοίμωξης μαλακών μορίων παρατηρήθηκε έξαρση ανεμοβλογιάς την άνοιξη του 2023.

"Πρόληψη, η κορωνίδα της Ιατρικής"

Οι ιογενείς λοιμώξεις, που αναδύθηκαν σε έξαρση μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας έχουν τον δικό τους ρόλο στην αύξηση των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων, λέει στο iatronet.gr η παιδίατρος δρ Όλγα Τζέτζη (φωτογραφία), ερμηνεύοντας τα ευρήματα της μελέτης.

"Μια γρίπη ή άλλη ιογενής λοίμωξη που θα αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό, μπορεί να μετατρέψει την φορεία (την παρουσία του μικροβίου του στρεπτόκοκκου στον ρινοφάρυγγα) σε στρεπτοκοκκική λοίμωξη", εξηγεί και συμπληρώνει: "στην απλή της μορφή, που αντιμετωπίζεται με χορήγηση αντιβιοτικών από του στόματος, οι κλινικές εκδηλώσεις είναι στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, αμυγδαλίτιδα, οστρακιά, ωτίτιδα, μολυσματικό κηρίο δέρματος. Στην περίπτωση που το μικρόβιο περάσει στο αίμα η λοίμωξη γίνεται διεισδυτική και μέσω της κυκλοφορίας του αίματος μπορεί να πάει σε διάφορα όργανα. Για παράδειγμα, μπορεί να πάει στα πνευμόνια και να προκαλέσει πνευμονία ή να κάνει μαστοειδίτιδα ως επιπλοκή ωτίτιδας από στρεπτόκοκκο ομάδας Α". 

Με αφορμή την ανησυχία που προκάλεσε το πρόσφατο θλιβερό γεγονός της απώλειας ενός 5χρονου κοριτσιού στη Θεσσαλονίκη, η κ.Τζέτζη στέλνει το μήνυμα πως «η πρόληψη είναι η κορωνίδα της ιατρικής» και συνιστά ψυχραιμία, σωστή ενημέρωση, συνεργασία ιατρικής κοινότητας με τα ΜΜΕ για την αξιόπιστη πληροφόρηση χωρίς πανικό, καθώς και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του κοινού. Σε ό,τι αφορά την επιδημιολογική διερεύνηση και τη λήψη μέτρων, όπως η απολύμανση και το κλείσιμο σχολικών μονάδων, υπογραμμίζει πως οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται κατά περίπτωση, με βάση τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.

Η μελέτη Pegasus

Όπως επισημαίνουν οι μελετητές, τα ευρήματα υπογραμμίζουν την αξία των πολυεθνικών συστημάτων επιτήρησης για την κατανόηση των μηχανισμών που οδηγούν σε απρόσμενες επιδημίες στην Ευρώπη.

Μια τέτοια πρωτοβουλία είναι η μελέτη Pegasus, μια ευρωπαϊκή συνεργασία για την παιδιατρική διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο ομάδας Α, η οποία ξεκίνησε το 2023. Στόχος είναι η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ερευνητικού δικτύου, η περιγραφή της συχνότητας εμφάνισης, των παραγόντων κινδύνου, της κλινικής εικόνας, της μικροβιολογίας και της αντοχής, της θεραπείας και των αποτελεσμάτων του iGAS σε παιδιά σε όλη την Ευρώπη.

Το δίκτυο θα χρησιμοποιηθεί σε επόμενη φάση, για την έγκαιρη ειδοποίηση σχετικά με την αύξηση άλλων διεισδυτικών και αναδυόμενων λοιμώξεων σε παιδιά. Θα επιτρέψει την ταχεία συλλογή δεδομένων σχετικά με τα χαρακτηριστικά των ασθενών, την εικόνα, την εξέλιξη και τη θεραπεία τους. Όπως αναφέρεται στον ιστότοπο της πρωτοβουλίας, με τη συνεργασία, μπορούν να δοθούν απαντήσεις σε κλινικά ερωτήματα που δεν μπορούν να απαντηθούν με δεδομένα από ένα μόνο κέντρο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Νέα σύμπραξη Brain ReGain και Δικτύου Αργώ για την υποστήριξη των Ελλήνων του εξωτερικού και τον επαναπατρισμό επαγγελματιών
Ζάχαρη και τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να οδηγούν σε πρώιμη εφηβεία ορισμένα παιδιά
Επίσκεψη του Ά. Γεωργιάδη σε τηλεφωνικό κέντρο για την πρώτη ημέρα λειτουργίας του ''1566''