Κίνηση Ματ από τις ΗΠΑ: Παραιτηθείτε από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τα εμβόλια COVID

Σε μια ιστορική κίνηση, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε σήμερα την υποστήριξή της για την παραίτηση των φαρμακοβιομηχανιών από την προστασία των πατεντών για τα εμβόλια κατά της COVID-19. Ένα μέτρο που αποσκοπεί στην ενίσχυση των προμηθειών, ώστε οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο να μπορούν να εμβολιαστούν. «Οι εξαιρετικές περιστάσεις της πανδημίας COVID-19 απαιτούν έκτακτα μέτρα», δήλωσε η εκπρόσωπος του εμπορίου των ΗΠΑ Katherine Tai.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιαπωνία είχαν εμποδίσει τις προσπάθειες, που κατέβαλαν η Ινδία και η Νότια Αφρική, να καταστήσουν νόμιμη την παραγωγή γενόσημων εμβολίων κατά της COVID-19.

Οι πρώην πρόεδροι των ΗΠΑ και από τα δύο κόμματα υπερασπίστηκαν σθεναρά τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, οπότε η κίνηση έχει συγκλονίσει τους ανθρώπους και στις δύο πλευρές της συζήτησης. «Αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ υπέρ της δημόσιας υγείας», επεσήμανε ο Matthew Kavanagh, παγκόσμιος ερευνητής υγείας στο Πανεπιστήμιο Georgetown στην Ουάσιγκτον.

Ο Kavanagh συμμετέχει σε αυτούς που υποστηρίζουν την απαλλαγή από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, καθώς το χάσμα μεταξύ των ποσοστών εμβολιασμού στις πλούσιες και στις φτωχές χώρες αυξάνεται καθημερινά. Λιγότερο από το 1% των ανθρώπων στις χώρες χαμηλού εισοδήματος έχουν μέχρι στιγμής λάβει εμβόλια κατά του Κορωνοϊού. Οι ερευνητές σημειώνουν, ωστόσο, ότι η παραίτηση από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που καλύπτουν όλες τις πτυχές των εμβολίων COVID-19 θα ήταν το πρώτο βήμα για την αύξηση της προσφοράς εμβολίων.

Πρώτο βήμα των τριών

«Τρία είναι τα βήματα», εξηγεί η Rachel Cohen, διευθύντρια στην μη κερδοσκοπική οργάνωση Drugs and Neglected Diseases, με έδρα τη Νέα Υόρκη που πρέπει να γίνουν. «Πρώτα πρέπει να καταργήσουμε τα εμπόδια των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, δεύτερο πρέπει να μεταφέρουμε τις γνώσεις για το πώς να τα φτιάξουμε, και το τρίτο βήμα είναι μια τεράστια επένδυση στην παραγωγική δυναμικότητα»

Προς το παρόν ούτε, το πρώτο βήμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου θα διαπραγματευτεί μόνο τις λεπτομέρειες των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που θα προσαρμόσουν όλες οι χώρες μέλη της εφόσον συμφωνήσουν σε κάποια παραίτηση. Εάν επιτευχθεί συναίνεση, η Νότιος Αφρική και η Ινδία έχουν προτείνει παραιτήσεις από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας γύρω από τα εμβόλια, καθώς και για ιατρικές συσκευές, φάρμακα και τεχνολογίες διάγνωσης που σχετίζονται με την COVID-19. Μέχρι στιγμής, η δήλωση της Tai αναφέρει μόνο τα εμβόλια.

Οι φαρμακοβιομηχανίες και άλλοι που αντιτίθενται στο μέτρο τόνισαν ότι θα παραιτηθούν από τις τεράστιες επενδύσεις των εταιρειών τους στην ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων. Κανονικά, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για φάρμακα στην Αμερική διαρκούν συνήθως 20 χρόνια.

Τι απαντά η φαρμακευτική βιομηχανία

Οι εταιρείες φαρμάκων δεν είναι οι μόνοι αντίπαλοι του μέτρου. Σε μια συνέντευξή του ο συνιδρυτής της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς, υποστήριξε ότι ακόμα και σε μια απαλλαγή από την πνευματική ιδιοκτησία, οι εταιρείες γενοσήμων δεν μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή γρήγορα ενώ θέτουν σε κίνδυνο και την ασφάλεια του εμβολίου . Μια δήλωση που εκδόθηκε από τον βιομηχανικό όμιλο, Pharmaceutical Research and Manufacturers of America (PhRMA), μετά την ανακοίνωση σχετικά με την παραίτηση, αντανακλά όλα αυτά τα σημεία, λέγοντας: «Η διοίκηση Biden έχει κάνει ένα πρωτοφανές βήμα που θα υπονομεύσει την παγκόσμια ανταπόκρισή μας στην πανδημία''.