Έντονες αντιδράσεις προκαλεί στους εκπροσώπους των προγραμμάτων πρόληψης και θεραπείας των εξαρτήσεων η δημοσιοποίηση του σχεδίου νόμου για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, που εισάγει ριζικές αλλαγές και στην απεξάρτηση.

Εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ ΙΘΑΚΗ, που συμπληρώνει φέτος 40 χρόνια ζωής, του προγράμματος ΑΡΓΩ του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, των εργαζόμενων στα προγράμματα και των οικογενειών των θεραπευτικών κοινοτήτων, στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου, διατύπωσαν την ανησυχία τους για επικείμενη κατάργηση των μέχρι σήμερα υπηρεσιών και ομογενοποίησή τους σε ένα συγκεντρωτικό, απρόσωπο, μοντέλο που θα αλλάξει ριζικά το τοπίο.

Βασική πρόβλεψη της μεταρρύθμισης είναι η ίδρυση του Ενιαίου Οργανισμού για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Εξάρτησης (Ε.Ο.Π.Α.Ε), με τη μορφή Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, που θα ενσωματώνει όλες τις υπηρεσίες, μεταξύ αυτών και προγράμματα που ανήκουν στο ΕΣΥ.

"Το σχέδιο που έχει διαρρεύσει ουσιαστικά οδηγεί σε μια κατάργηση όλων των μέχρι σήμερα γνωστών και εγκεκριμένων εκ του Νόμου 4139/2013 υπηρεσιών πρόληψης και θεραπείας (ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, υπηρεσιών των ψυχιατρείων των δημόσιων νοσοκομείων 18 Ανω, ΑΡΓΩ, Ιανός, Μέθεξις, Κέρκυρα, Ιωάννινα) και όλων των Κέντρων Πρόληψης", υποστήριξε ο Στέλιος Γκουζέπας (φωτογραφία δεξιά), επιστημονικός υπεύθυνος προγράμματος ΑΡΓΩ του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης και πρόσθεσε: "Καταργούνται όλοι οι θεσμοί διοίκησης και επιστημονικής λειτουργίας των οργανισμών και συγκεντρώνονται σε εξουσίες 9 προσώπων επιστημονικού συμβουλίου, 6 διευθυντών και ενός 9μελούς Διοικητικού Συμβουλίου που θα έχει τον αποφασιστικό χαρακτήρα".

Ο ίδιος κάλεσε τον αρμόδιο υφυπουργό Υγείας, Δημήτρη Βαρτζόπουλο, να μετουσιώσει σε πράξη τα λόγια του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος στις 29 Νοεμβρίου παρέστη στην αποφοίτηση των μελών της κοινωνικής επανένταξης του ΟΚΑΝΑ και είπε μεταξύ άλλων ότι θα διατηρηθεί η αυτονομία και η θεραπευτική ιδιαιτερότητα των προγραμμάτων, όπως την υποδεικνύουν οι επιστημονικές κοινότητες. «Σε αυτό που έχει διαρρεύσει δεν υπάρχει τέτοια πρόνοια", παρατήρησε.

Υπονομεύονται ο πλουραλισμός και η δυνατότητα επιλογής

"Αυτό που έχει ανακοινωθεί έχει προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στα θεραπευτικά προγράμματα", ανέφερε ο Αντώνης Ραφτόπουλος (φωτογραφία δεύτερος από αριστερά), υπεύθυνος του θεραπευτικού προγράμματος του ΚΕΘΕΑ Κιβωτός, προσθέτοντας πως η επιχειρούμενη ριζική αλλαγή στον τομέα της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων δημιουργεί ένα καινούργιο άγνωστο πεδίο.

Ο ίδιος διατύπωσε ανησυχίες για υπονόμευση δύο βασικών παραγόντων των θεραπευτικών προγραμμάτων: του θεραπευτικού πλουραλισμού και της δυνατότητας επιλογής. "Η θεραπεία των εξαρτήσεων δεν γίνεται από κάποιους προς κάποιους άλλους, παρά τη θέλησή τους, ούτε είναι μια θεραπεία την οποία κανείς υφίσταται ή υπομένει. Προϋποθέτει τη συμμετοχή του θεραπευόμενου και τον κάνει συμμέτοχο και πρωταγωνιστή της θεραπείας του. Πολύ φοβόμαστε ότι αυτό σε λίγο θα αποτελεί παρελθόν", είπε, προσθέτοντας πως η ρύθμιση "τσουβαλιάζει" και ομογενοποιεί την ευρεία γκάμα επιλογών που παρέχεται στον εξαρτημένο.

Η Εύη Μαυροπούλου (φωτογραφία αριστερά), ψυχολόγος - θεραπεύτρια στο ΚΕΘΕΑ, μίλησε για κομμάτια της απεξάρτησης που φαίνεται πως αγνοούνται στο σχέδιο νόμου, όπως τι γίνεται με τους εφήβους και με τις ομάδες εργαζόμενων διάφορων ειδικοτήτων που εργάζονται στην απεξάρτηση, μεταξύ αυτών και των αποφοίτων προγραμμάτων. Οι τελευταίοι, με βάση το νομοσχέδιο δεν έχουν τη δυνατότητα της επαγγελματικής εξέλιξης όπως την είχαν μέχρι τώρα. "Ήταν πολύ σημαντικό και αυτό ως θεραπευτικό κομμάτι γιατί λειτουργούσαν ως ισχυρά πρότυπα για τους ανθρώπους που έρχονται για θεραπεία", παρατήρησε, προσθέτοντας: "Θέλουμε να γίνει σαφές ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση αυτές οι διοικητικές παρεμβάσεις να αφήσουν ανεπηρέαστο το θεραπευτικό έργο. Στο ΚΕΘΕΑ το έχουμε ζήσει 4 χρόνια, με την αλλαγή του τρόπου διοίκησης με την ΠΝΠ του 2019 που έλεγαν ότι δεν θα επηρεαστεί καθόλου η θεραπευτική δουλειά, όμως έχει επηρεαστεί".

Γονείς: Αποφασίζουν για εμάς χωρίς εμάς

Η πρόεδρος του Συλλόγου Οικογένειας και Φίλων του ΚΕΘΕΑ Ιθάκη, Κική Ευστρατουδάκη (φωτογραφία δεύτερη από δεξιά), είπε πως το νομοσχέδιο φέρνει θλίψη στους γονείς των εξαρτημένων. "Αποφασίζουν για εμάς χωρίς εμάς, χωρίς να μας ακούσουν. Τα παιδιά μας καλώς ή κακώς έμπλεξαν στα ναρκωτικά. Με το μοντέλο που έχουμε τώρα ο εξαρτημένος μπορεί να διαλέξει ένα πρόγραμμα κι αυτό να τον αγκαλιάσει", είπε και ζήτησε από το υπουργείο να ακούσει τις ανησυχίες των οικογενειών και να επιτρέψει στους ανθρώπους των προγραμμάτων να συνεχίσουν το επιτυχημένο έργο τους. "Έχουν αναστηθεί πολλά σπίτια, πολλές οικογένειες και θέλουμε να συνεχίσουμε έτσι", κατέληξε.

Κινητοποιήσεις - δράσεις

Οι εκπρόσωποι των προγραμμάτων μιλούν για ρυθμίσεις που ιατρικοποιούν ένα φαινόμενο που έχει βιο-ψυχο-κοινωνικές διαστάσεις, ενώ καταργούν το θεραπευτικό συνεχές και ένα δίκτυο υπηρεσιών πρόληψης και θεραπείας που χαίρει διεθνούς αναγνώρισης, καθώς απέδωσε στην ελληνική κοινωνία απεξαρτημένους χρήστες.

Και όλα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Γκιουζέπα, μετά από την πανδημία COVID-19 και όλα τα συνοδά αποτελέσματα στην αύξηση των ψυχικών παθήσεων και της χρήσης ουσιών και σε μια ελληνική κοινωνία η οποία έχει υποστεί από το 2010 μια ραγδαία οικονομική επιβάρυνση με έντονα τα φαινόμενα της εφηβικής παραβατικότητας, της βίας και της χρήσης ουσιών.

Το απόγευμα της Παρασκευής θα εκφράσουν την διαμαρτυρία τους με μια δράση δρόμου στην οδό Δ.Γούναρη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης: Φορώντας μαύρα ρούχα θα κρατούν κόκκινα μπαλόνια, σύμβολα του σφρίγους της ζωής, αλλά και του κινδύνου αυτά θα σπάσουν βίαια σε μια στιγμή, απειλώντας την ίδια τη ζωή που συμβολίζουν.

Το απόγευμα της Κυριακής, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, επιστήμονες και συλλογικότητες από όλο το φάσμα του πεδίου πρόληψης και θεραπευτικής αντιμετώπισης των εξαρτήσεων πανελλαδικά θα συμμετάσχουν στο ανοικτό συνέδριο με θέμα: "Η αντιμετώπιση της εξάρτησης στην Ελλάδα: Χθες, σήμερα, αύριο".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
'Εκθεση σε οθόνες για παιδιά κάτω των 2 ετών: Κίνδυνοι και προτάσεις
Σε ανοδική τροχιά οι πωλήσεις προϊόντων ομορφιάς και περιποίησης την τελευταία τριετία
'Eκτη ένδειξη για το Dupilumab στις ΗΠΑ